Frantziako errugbi selekzioa

1906an Zeelanda Berriaren aurka jokatu zuen taldea.

1872an, britainiar merkatariek Frantziako lehenbiziko errugbi taldea sortu zuten Le Havreko portuan: Le Havre Athletic Club. Ondoren, Parisen eta inguruetan sortu ziren taldeak, eta herrialdearen hego-mendebaldean geroago. 1892an jokatu zen Frantziako lehenbiziko txapelketa.[1] 1906an, Zeelanda Berriak bira egin zuen Europan zehar, eta Frantziak selekzioa osatu zuen haien aurka jokatzeko. Partida Parisko Parc des Princesen izan zen, eta etxekoek 38-8 galdu zuten.[2]

1910an, Home Nations torneoan parte hartzera onartua izan zen; harrezkero, Five Nations ("Bost Nazioak") izena hartu zuen txapelketak. Hurrengo urtean erdietsi zuen Oilarraren hamabostekoak nazioarteko lehenbiziko garaipena, 16 eta 15, Eskoziaren aurka, Colombesko estadio mitikoan.[3] Lehen Mundu Gerrak erabat eten zuen kirolaren garapena; errugbilari gehienak mobilizatuak izan ziren, eta anitzek galdu zuten bizia gudu zelaietan, selekzioko 23 jokalarik barne.[4]

Gerra Handia amaiturik, 1920an berriz ekin zitzaion Bost Nazioen Txapelketari. Urte hartan bertan, Frantziak aurreneko aldiz lortu zuen partida bat etxetik kanpo irabaztea, Irlanda 7 eta 15 garaitu batzuen Dublingo Lansdowne Roaden.[5] Bai 1920an, bai 1924an, errugbia kirol olinpikoa izan zen, eta bietan Frantziako selekzioak zilarrezko domina lortu zuen. Baina, hamarkadako arrakastarik handienetako bat 1927ko apirilaren 2an iritsi zen, Ingalaterra 3 eta 0 mendean hartu zuelarik, Adolphe Jauregi baxenafarra kapitaina zela.[6]

1931n, Bost Nazioen Txapelketatik kanporatua izan zen, Frantziako ligan jokalari profesionalak zeudela argudiatuta. Horretaz gain, bortizkeria ere egotzi zitzaien frantziar errugbilariei. Beraz, hamarkada osoan ez zuen britainiar taldeen kontra jokatu. 1939an berriz onartua izan arren, 1940tik 1947ra txapelketa bertan behera geratu zen, Bigarren Mundu Gerraren eraginez.[7][8]

Argentina-Frantzia, 1954ko irailak 12, Buenos Airesen.

1950eko hamarkadan, Frantziako errugbiak jauzi kualitatiboa eman zuen. 1951ko otsailaren 24an, lehenbiziko aldiz garaitu zuen Ingalaterra Twickenhamen, 3 eta 11.[9] 1954an, All Blacksak hartu zituen mendean, Jean Praten entsegu bati esker.[10] Urte berean, Bost Nazioen Txapelketa irabazi zuen, Gales eta Ingalaterrarekin berdindurik. 1955ekoan, berriz, Galesekin partekatu zuen garaipena. 1958an, oso bira arrakastatsua egin zuen Hegoafrikan barrena; Springboken kontrako lehenbiziko partida berdindu zuen (3-3)[11] eta bigarrena irabazi, 5 eta 9, Ellis Parken.[12]

Hurrengo urteak ere emankorrak izan ziren, 1959an, 1960an,[oh 1] 1960an eta 1961ean Bost Nazioen Txapelketa irabazi baitzuen. Talentu handiko jokalariak elkartu zituen garai hartako selekzioak, hala nola, Lucien Mias, Christian Darrouy, Pierre Albaladejo, Guy eta André Boniface anaiak, edota Michel Zelaia biarriztarra. Urte batzuetako lehortearen ondoren, 1967koa, 1968koa (Grand Slamarekin) eta 1970koa ere bereganatu zituen. Selekzioaren estiloa erabat aldatua zen orduko, fisikoago bilakatua, Christian Carrère, Walter Spanghero, Benoît Dauga edota Guy Camberaberoren eskutik.[13]

1970eko hamarkadan, Galesko selekzioa izan zen jaun eta jabe Bost Nazioen Txapelketan. Hala ere, Frantziak maila handiko jokalariak zeuzkan, hala nola, Jean-Pierre Rives eta Jean-Claude Skrela hirugarren lerrokoak, Jo Maso erdikoa eta Jean-Michel Aguirre atzelaria. Jacques Fouroux kapitaina zela, Grand Slama irabazi zuen 1977an; txapelketa hartan 15 jokalari besterik ez zuen erabili Jean Desclaux hautatzaileak, eta taldeak entsegu bakarra lortu zuen.[13] 1979ko uztailaren 14an, berriz, garaipen historikoa lortu zuen All Blacksen aurka, aurrenekoa Zeelanda Berrian, 19 eta 24.[14]

1980ko hamarkada oparoa izan zen Frantziako taldearetzat. Jacques Fouroux hautatzaile enblematikoak zuzendurik, sei aldiz irabazi zuen Bost Nazioen Txapelketa: 1981,[15] 1983 (Irlandarekin), 1986 (Eskoziarekin), 1987, 1988 (Galesekin) eta 1989an, bi Grand Slam barne (1981 eta 1987). Eraginkorra ez ezik, jokatzeko era ziraragarria zen, paregabeko belaunaldi bati esker:[13] Didier Camberabero, Patrice Lagisquet, Pierre Berbizier, Serge Blanco, Philippe Sella... 1987ko Munduko Errugbi Kopako finalera iritsi zen,[16] baina Zeelanda Berriak 29 eta 9 garaitu zuen.

Frantzia (zuriz)-Zeelanda Berria, 2011ko Munduko Errugbi Kopako finala.

1990eko hamarkadan, lehia estua izan zuen Ingalaterrarekin Europako talde nagusia izateko. Jean-Claude Skrela entrenatzaile zelarik, bai 1997an, bai 1998an, Grand Slama irabazi zuen. 1999an, bigarren aldiz iritsi zuen Munduko Errugbi Kopako finala, finalaurrekoan Zeelanda Berriari 43 eta 31 irabazita; finalean, ordea, Australiak garaitu zuen (35-12).[17] 1999ko Munduko Koparen ostean, Bernard Laportek ordeztu zuen Skrela. Harekin, beste bi Grand Slam eskuratu zituen taldeak, 2002an eta 2004an.[18]

Taldean, bestek beste, Morgan Parra, Thierry Dusautoir eta Imanol Hariñordoki zeudela, Frantziak bere bederatzigarren Grand Slama irabazi zuen 2010ean, eta 2011n Munduko Errugbi Kopako finalista izan zen hirugarren aldiz.[19] Horren ondoan, krisialdi luzea izan zuen selekzioak, eta 2022 arte ez zuen berriz Sei Nazioen Txapelketa irabazi.

• (Frantsesez) Frantziako Errugbi Federazioa