Frantz Fanon
Frantz Fanon (Fort-de-France, Martinika, 1925eko uztailaren 20a - Washington Hiria, Ameriketako Estatu Batuak, 1961eko abenduaren 6a) Antilletako psikiatra eta iraultzailea izan zen. Psikiatriaren alorrean, neurosi-mota batzuek gizarte-arazoek sortzen dituztela aldeztu zuen; soziologian, oso lan garrantzitsuak idatzi zituen kolonizaturiko herrien askapen-prozesuari buruz.
Frantz Fanon | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Fort-de-France, 1925eko uztailaren 20a |
Herrialdea | Frantzia |
Lehen hizkuntza | frantsesa |
Heriotza | Bethesda (Maryland), 1961eko abenduaren 6a (36 urte) |
Hobiratze lekua | Aljeria |
Heriotza modua | berezko heriotza: leuzemia |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Josie Fanon (en) |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | University of Lyon (en) Jean Moulin University - Lyon 3 (en) |
Hizkuntzak | frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea, filosofoa, psikiatra, saiakeragilea, soziologoa eta politikaria |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Influentziak | Jean-Paul Sartre eta Aimé Césaire |
Mugimendua | decoloniality (en) |
Zerbitzu militarra | |
Parte hartutako gatazkak | Aljeriako Independentzia Gerra Bigarren Mundu Gerra |
|
Bigarren Mundu Gerran Frantziako gudarostean aritu ondoren, psikiatria-ikasketak egin zituen Lyonen, eta Aljeriara jo zuen 1953. urtean. Bertako Nazio Askapenerako Fronteko kide bihurtu ondoren, El Moudjahid egunkari klandestinoa sortu zuen Tunisian (1956), eta 1960an Ghanara bidali zuten Aljeria libreko enbaxadore. 1952. urtean Peau noire, masques blancs (1952, Larru beltza, mozorro zuriak) berak izandako bizipenak azaltzen dituen liburua eman zuen argitara.
Kolonialismoaren aurka eta iraultzaren alde idatzi zituen artikuluek eta liburuek berebiziko eragina izan zuten kolonietako munduan, baita Euskal Herrian ere: L´an V de la révolution algérienne (1959, Aljeriako iraultzaren V. urtea), Les Damnés de la Terre (1961, Lurreko kondenatuak), Pour la révolution africaine (1964, Afrikako iraultzaren alde).
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.