François Truffaut
François Roland Truffaut (Paris, 1932ko otsailaren 6 – Neuilly-sur-Seine, Senako Gainak, 1984ko urriaren 21) Frantziako zinema zuzendaria izan zen, Nouvelle Vague ("Olatu Berria") korrontearen fundatzaileetakoa. Gaur egun ere Frantziako zinemaren ikurra da.
François Truffaut | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | François Roland Truffaut |
Jaiotza | Parisko 17. barrutia eta Paris, 1932ko otsailaren 6a |
Herrialdea | Frantzia |
Bizilekua | Villeperdue |
Lehen hizkuntza | frantsesa |
Heriotza | Neuilly-sur-Seine, 1984ko urriaren 21a (52 urte) |
Hobiratze lekua | Montmartreko hilerria |
Heriotza modua | berezko heriotza: Burmuineko tumorea |
Familia | |
Bikotekidea(k) | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | frantsesa |
Ikaslea(k) | ikusi
|
Jarduerak | |
Jarduerak | film-zuzendaria, gidoilaria, zinema aktorea, zinema ekoizlea, zinema-kritikaria, aktorea, idazlea, errealizadorea, film screenwriter (en) eta producer (en) |
Enplegatzailea(k) | Cahiers du cinéma |
Jasotako sariak | ikusi
|
Mugimendua | Nouvelle Vaguea |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | kristaua |
|
Biografia
François Truffaut Parisen jaio zen 1932ko otsailaren 6an eta 1984ko urriaren 21an garun tumore baten ondorioz hil zen. Txikitatik irakurle sutsua izan zen, honek bere pelikuletan eragina izango du, gehienek XIX. mendeko idazle frantziarren kutsua izango dute; Balzac-ek eragin nabarmena izan zuen zuzendariarengan. Zinemak gaztetatik erakarriko du, batez ere, Hollywood-eko klasikoek eta aurrekontu txikiko pelikulek.
Truffaut ez zen bakarrik zinemagile lanetan aritu, aktore, gidoilari eta idazle baita ere aritu zen; "Zinema Hitchcocken arabera" argitaratu zuen, zazpigarren artearen erreferentziatzat hartzen den liburua.
Bere haurtzaroarekin loturiko pelikula izan zen bere estreinakoa: Laurehun kolpeak. Amodioa indar berezia izango du Truffauten filmetan, honen erakusgarri: Jules eta Jim, Bi ingelesak eta amodioa edota Amodioa hogei urterekin. Drama printzak nabariak dira bere filmografian, amodioa edo umorea bezalako osagaiekin nahastaturik. Amerikar gaua pelikularekin Oscarra irabazi zuen; pelikula honek zinemagintzaren gaia jorratzen du, Truffautek zinemarekiko zuen miresmena argi eta garbi agertzen da.
Zinemarekiko bere grina ikusleari transmititzen saiatu zen. Beti pertsonen arreta lortzen ahalegindu zen bai bizitza pertsonalean, bai pelikuletan. Egindako filmak bere izaeraren eta haurtzaro zailaren isla izan ziren. Truffautek zinearen bidez arnasten zuen, zinemagintza ez zen bere ogibidea, bere bizitza baizik, eta hor dago Truffauten apartekotasunaren gakoa.
Filmografia
- 1955 Une Visite
- 1957 Les Mistons
- 1958 Une histoire d'eau (Jean-Luc Godardekin batera zuzendua)
- 1959 Les Quatre Cents Coups
- 1960 Tirez sur le pianiste
- 1962 Jules et Jim
- 1962 Antoine et Colette
- 1964 La Peau douce
- 1965 Fahrenheit 451
- 1967 La Mariée était en noir
- 1968 Baisers volés
- 1969 La Sirène du Mississippi
- 1970 L'Enfant sauvage
- 1970 Domicile conjugal
- 1971 Les Deux anglaises et le continent
- 1972 Une Belle fille comme moi
- 1973 La Nuit américaine (Ingelesa ez den hizkuntza batean egindako film onenaren Oscar Sariaren irabazlea.)
- 1975 L'Histoire d'Adèle H.
- 1976 L'Argent de poche
- 1977 L'Homme qui aimait les femmes
- 1977 Close Encounters of the Third Kind (Aktorea. Zuzendaria Steven Spielberg)
- 1978 La Chambre verte
- 1979 L'amour en fuite
- 1980 Le Dernier métro
- 1981 La Femme d'à côté
- 1983 Vivement dimanche!
Ikus, gainera
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: François Truffaut |
- Paristar ezagunen zerrenda