Flavio Biondo
Flavio Biondo (Forlì, 1392, Erroma, 1463ko ekainaren 4a) italiar Puzkundeko humanista, arkeologo eta historialaria izan zen.
Flavio Biondo | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Forlì, 1388 |
Heriotza | Erroma, 1463ko ekainaren 4a (74/75 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | latina italiera |
Irakaslea(k) | Giovanni Ballistario (en) |
Jarduerak | |
Jarduerak | historialaria, arkeologoa, geografoa eta Errenazimenduko humanista |
Influentziak | Estrabon |
Bizitza
Historia hiru alditan (Antzinakoa, Erdi Arokoa eta Modernoa) banatu zuen lehen historialarietako bat izan zen, baita lehen arkeologoetako bat ere. Milango egonaldi labur batean, Brutus, Zizeronen eskuizkribu ezagun bakarra, aurkitu eta transkribatu zuen. 1433an iritsi zen Erromara eta 1444an Eugenio IV.aren kantzelaritzako idazkari izendatu zuten. Aita Santuarekin batera erbestera joan zen Ferrara eta Florentzian, eta, ondoren, Nikolas V.a, Kalisto III.a eta Pio II.a Aita Santuek enplegatu zuten.
Arkeologia-lanak
Antzinako Erromako hondakinen eta topografiaren hiru gida entziklopediko, sistematiko eta dokumentatu argitaratu zituen. Lehenengo lana De Roma instaurata (3 liburuki, 1444–1448) izan zen. Bigarren lana De Roma triumphante (1479) izan zen. Garai hartako erreforma militar eta gobernuetarako eredutzat aurkeztu zuen Erroma paganoa. Aita Santua Erromatar Inperioaren jarraipen gisa ere definitu zuen.
Historia-lanak
Italia illustrata (1474) egilearen bidaietan oinarritutako geografia da, eta Italiako hamalau eskualderen historia. Estrabon eredu zela, Italiaren kontzeptua penintsularen osotasun gisa berpiztu zuen. Topologiaren bidez, antzinaroa bere garaiarekin lotu zuen, Errepublika eta Erromatar Inperiotik, barbaroen inbasioetaraino, Karlomagnoraino eta germaniar erromatar enperadoreetaraino.
Beste lan garrantzitsu bat Historiarum ab inclinatione Romanorum imperii decades izan zen, 1483an argitaratua.
Bere lan nagusia Historiarum ab Inclinatione Romanorum Imperii (Venezia, 1483) izan zen, Europaren historia 32 liburukitan, 410ean bisigodoek Erroma arpilatu zutenetik Italia garaikideraino (1442).
Bertan, hiru aldien kontzeptua erabili zuen, Italiak Biondoren garaian biziz eta lehen bi etapetako askatzaileak.