Ferenc Molnár
Ferenc Molnár (Budapest, 1878ko urtarrilaren 12a - New York, 1952ko apirilaren 1a) hungariar antzerkigile, antzerki-zuzendari, eleberrigile eta olerkaria izan zen. Hungariar antzerkigilerik ospetsuena eta eztabaidatuena da. Bere esperientzia pertsonalak literatura-lan bihurtu zituen. Naturalismoa, neorromantizismoa, espresionismoa eta psikoanalisia erabili zituen.
Ferenc Molnár | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Neumann Ferenc |
Jaiotza | Budapest, 1878ko urtarrilaren 12a |
Herrialdea | Hungaria |
Heriotza | New York, 1952ko apirilaren 1a (74 urte) |
Heriotza modua | berezko heriotza: minbizia |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Margit Vészi (en) (1906ko maiatzaren 19a - 1910) Sári Fedák (en) (1922ko urriaren 11 - 1924) Lili Darvas (1926ko ekainaren 9a - 1952ko apirilaren 1a) |
Seme-alabak | ikusi
|
Familia | |
Hezkuntza | |
Heziketa | Genevako Unibertsitatea baliorik ez) |
Hizkuntzak | hungariera |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea, kazetaria, antzerkigilea, gidoilaria eta haur literatura idazlea |
Enplegatzailea(k) | Nyugat (en) |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
|
Ferenc Neumann izenarekin jaio zen familia aberats batean. Budapesteko Unibertsitatean zuzenbidea ikasi zuen eta Genevan ikasketak zabaldu zituen. 1896an, zuzenbidea kazetaritzara aldatu zuen eta Lehen Mundu Gerran gerrako berriemailea izan zen.
Gaztetan hasi zen idazten. 1901ean argitaratu zuen bere lehen eleberria. 1906ko A Pál utcai fiúk (Pal kaleko mutikoak) da bere eleberri ezagunena; Budapesteko gazteen bi talde aurkarien istorioa da.
1940an New Yorkera joan zen, eta han hil zen hamabi urte geroago.
Lanak
Antzezlanak
- Józsi és egyéb kis komédiák (1904)
- Az ördög (1907)
- A Pál utcai fiúk (1907)
- Liliom (1909)
- A testőr (1910)
- A Farkas (1912)
- Úri divat (1916)
- A fehér felhő (1916)
- Farsang (1916)
- Egy haditudósító emlékei (1916)
- A hattyú (1920)
- Színház: Előjáték Lear királyhoz, Marsall, Az ibolya (1921)
- Égi és földi szerelem (1922)
- A vörös malom (1923)
- Az üvegcipő (1924)
- Játék a kastélyban (1926)
- Riviera (1926)
- Olympia (1928)
- Egy, kettő, három (1929)
- A jó tündér (1930)
- Valaki (1931)
- Harmónia (1932)
- Nagy szerelem (1935)
- Delila (1937)
- Panoptikum (1949)
- Arkatratész (1964)
- Nászinduló (1996)
Prosaszko lanak
- Az éhes város (1901)
- Egy gazdátlan csónak története (1901)
- A Pál utcai fiúk (1907)
- Muzsika (1908)
- Egy haditudósító emlékei (1916)
- A zöld huszár (1938)
- Útitárs a száműzetésben – Jegyzetek egy önéletrajzhoz (1950)
- A Dohány-utca és a Körút-sarok (1952)
- A zenélő angyal