Federico Clavería

Federico Claveriaren aita Saturnino Clavería Razquin altsasuarra izan zen, 1886an jaioa eta Mexikora emigratu zuena. Bertan ezkondu zen María Maldonado Lópezekin. Federico 1908an jaio zen, baina Mexikoko Iraultzaren osteko ezegonkortasun politikoa zela eta, 1912ean Ameriketako Estatu Batuetara mugitu zen familia osoa. Hasiera batean Texasera joan ziren bizitzera, baina beranduago Kaliforniara emigratu zuten[1].

1930eko hamarkadan RKO Service Corporationen eta Warner Bros. Picturesen lanean aritu zen Los Angelesen. Pearl Harborko erasoaren ostean, Marineetan boluntario aurkeztu zen, baina ez zuten onartu ez zelako AEBko herritarra. 1942an lortu zuen herritartasuna eta berriro aurkeztu zen. Marineek onartu zuten, daltonikoa izan arren, zinemagintzan zuen esperientzia zela eta[2]. Behin Marineen Gorputzean gerra korrespontsal gisa lan egin zuen, "Denigen Demonioak" izeneko taldean. Marineen 4. Dibisioko 24. erregimenduan lan egin zuen argazkilari eta kamera laguntzaile gisa Kwajelaingo guduan, Saipango guduan eta Tiniango guduan, zortzi hilabetez. Bertan ere ezagutu zuen Lawrence Erburu, beste eusko-amerikar bat. Bere erregimentua Iwo Jimako guduan izan zen, baina bera ez, beste argazkilari batzuei aukera emateko. Hala ere, Wake atoloiaren kudeaketa Japoniaren eskuetatik AEBra pasa zenean, bertan izan zen ekitaldia dokumentatzen[1].

Lau urteko zerbitzuaren ostean sarjentu gisa lizentziatu zuten. Ezkondu eta gero La Tolteca izeneko arto-tortilla fabrika bat ireki zuen[3]. 84 urterekin hil zen, Santa Barbaran, eta bertako hilerrian lurperatu zuten ohoreekin[1].