Eusko-iberismo

Eusko-iberismoa euskararen eta iberieraren ahaidetasuna aldarrikatzen duen teoria da. Teoria horren aldekoei eusko-iberista deritze. Gaur egungo euskalariek baztertzen dute.

Esteban Garibai: lehendabiziko eusko-iberista izan zen, Julio Caro Barojaren iritzira.[1]
Ullastreteko beruna. Bigarren lerroan irakur daiteke:
bo4r3s6te14:a3ba1ŕ6ke1bo4r3s6te14
(borste : abaŕgeborste).
Euskararekin alderatuta
bost - hamabost

Euskara eta iberiera hizkuntza eremuen hurbiltasunak eta biak hizkuntza indoeuroparrak iritsi baino lehenagokoak izateak bide eman zuten hizkuntza bera zirela edo ahaideak zirela pentsatzera. Luzaro iraun duen teoria da (Esteban Garibai, Arnaud Oihenart, Manuel Larramendi, Wilhelm von Humboldt, Hugo Schuchardt eta abar), baina XX. mendeko hizkuntzalariek guztiz baztertzekoa zela erakutsi zuten. Hala ere, gaur egun, hainbatek oraindik eusten diote teoria horri.

Iberieraren eta euskararen arteko hitz batzuk antzekoak dira.

Iberiera Euskara
Abar Adar
Adin Adin
Bios Bihotz
Biskar Bizkar
Biur Bihur
Cais Gaitz
Hisca Neska
Ildun Ilun
Iliberris Hiri berri
Nabar Nabar

Nahiz eta iberieraren sintaxia eta gramatika eta euskararenak antzekoak izan, kontuan izan behar da euskara erabiliz ez dela lortu iberierazko testuak itzultzea, eta itzuli den apurrak euskara eta iberiera erabat hizkuntza desberdinak direla erakutsi du.

Iberiar eta euskal hitzen artean badira antzekotasunak, baina horien arrazoia izan daiteke bi hizkuntzek Sprachbund motako kontaktua eta elkartrukea izateagatik.

Erreferentziak

  1. Caro Baroja, Julio (1982) Sobre la lengua vasca y el vascoiberismo, Donostia, ISBN 84-7148-052-2.

Bibliografia

  • Joakin Gorrotxategi, Iván Igartua, Joseba A. Lakarra (arg.). (2018). Euskararen historia. Vitoria-Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia. (Aleak, euskaraz, 860 orrialde ditu: koloretako mapak eta grafikoak. Liburuaren gaztelaniazko bertsioa ere badago. (Bibliografia: 801-847 orrialdeetan) ISBN: 978-84-457-3433-9.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Zirriborro Artikulu hau zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.