Errei

Errei[1][2] bat ibilgailuek zirkulatzea ahalbidetzen duen galtzadaren banaketa paraleloa edo bide zatia da. Normalean, errepidean margotutako markek, balizek, konoek, iltzeek eta abarrek mugatzen dute[3]. Motozikletez bestelako automobilen ilara batek zirkulatzeko adinako zabalera du, eta luzetarako bide-markek zedarri dezakete.

Bi erreiko autobidea (norabide bakoitzean).

Lerro[4] ere erabili izan da, baina nahasgarri izan daiteke[5], erreiak banatzeko erabiltzen diren bide-markak baitira (lerro etena, lerro etengabea...).

Motak
Hiru erreiko noranzkoa.

Errepideetan, hainbat errei mota daude:

  • zirkulazio-erreia: ohiko erreia, ibilgailuak helmuga baterantz joatekoa. Galtzada errei batekoa, bikoa, hirukoa, laukoa eta abar izan daiteke noranzko batean edo bitan.
  • errei lagungarria: galtzadaren ondo-ondoan dagoen edota galtzadaren zati den erreia, aparkatzeko, abiadura aldatzeko, bira egiteko edo beste zirkulazio-helburu batzuetarako egina[6]. Horien artean:
    • azelerazio-erreia: zirkulazio lasterrekoa ez den errepide batetik datozen ibilgailuak halako errepide batean errazago eta abiadura egokian sar daitezen egindakoa.
    • dezelerazio-erreia: zirkulazio lasterreko errepide batetik irten eta bestelako errepide batean sartu behar duten ibilgailuek abiadura gutxitu dezaten egindakoa.
    • itxarote-erreia: bira egiteko aurkako noranzkoko errei bat edo gehiago zeharkatu behar dituzten ibilgailuentzat egina.
    • errei motela edo zirkulazio motelerako erreia: zirkulazio arina oztopatzen duten ibilgailuentzako errei lagungarria, normalean bide aldapatsuetan eraikitzen dena.
    • errei azkarra edo zirkulazio azkarreko erreia
  • errei alderantzikagarri: bi noranzkoko galtzada baten erdiko erreia, zirkulazio-premien arabera noranzko batean zein bestean erabil daitekeena[6].
Bus bidea Luxenburgon.
  • errei berezia: ibilgailu-mota edo eginkizun jakin batzuetarako erreserbatutako erreia[6]. Horien arrean
    • (auto)bus erreia edo (auto)bus bidea: autobusentzat gordetako erreia
    • bizikleta erreia: galtzadaren ondo-ondoko bizikleta-bidea, noranzko bakarrekoa edo bikoa
    • errei erreserbatua: ibilgailu-mota jakin batek soilik erabil dezakeen errei berezia.
    • okupazio handiko ibilgailuen (OHI) erreia
  • errei gehigarria: bazterbideak dituzten galtzadetan gaitzen den erreia, zirkulazio-noranzkoetako batean bi errei eta bestean errei bakarra izateko erabiltzen dena[6].
  • erdiko erreia: errei-kopuru bakoitia eta bi zirkulazio-noranzkoak dituen galtzadako erdiko erreia. Ibilgailuek noranzko batean zein bestean erabil dezakete, baita errei alderantzikagarri edo itxarote-errei gisa ere[6].

Zabalera

Errei zabalera errepide motaren eta horien abiaduraren araberakoa da, eta herrialdearen arabera desberdina izan daiteke. Europako abiadura handiko errepideetan, erreiak 3,50 m zabal izan behar dira. Adibidez, Espainiako 60 km/h eta gehiagoko errepideetan, zabalera 3,5m izan behar da, baina 40 km/h bideetan 3 eta 3,5 m artean motaren arabera (bazterbideak gehituz)[7].

Erreferentziak
  1. «errei». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-08-17.)
  2. 2007an Euskaltzaindiak lerro hobesten zuen, errei hitzaren kaltetan (Euskaltzaindiaren 148. araua), baina erabilera kontutan hartuta, egungo Hiztegian ez da “hobe” (h.) ageri.
  3. AGINDUA, 2007ko uztailaren 12koa, Garraio eta Herri Lan sailburuarena, Euskal Autonomia Erkidegoko errepide-sareko bide-zoruak neurtzeko araua onartzen duena.
  4. «lerro». Euskaltzaindiaren Hiztegia. (Noiz kontsultatua: 2021-08-17.)
  5. Errei/Lerro Normalizazio Txostena, 2008-12-09, Euskalterm webgunean (noiz kontsultatua: 2021-08-22)
  6. Errei sarrera Zirkulazio Hiztegian, 2019, Euskalterm (noiz kontsultatua: 2021-08-20)
  7. BOE-A-2016-2217 Espainiako Aldizkari Ofiziala, 2016-3-4 (noiz kontsultatua: 2021-8-22)

Kanpo estekak
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.