Enrique Paillardell
Enrique Paillardell (iturri batzuetan: Enrique Pallardelli edo Enrique Paillerdelle) (Marsella, 1785 – Buenos Aires, 1815) frantziar jatorriko militar bat izan zen, 1813ko Tacnako matxinadaren buru izan zena, Peruko Independentziaren gerraren testuinguruan. Gainera, Peru Garaiko Espedizio Laguntzaileetan parte hartu zuen, gerra zibiletan Rio de la Platako Probintzia Batuen Direktorioan, eta exekutatua hil zen, Carlos María de Alvear Zuzendari Gorenaren gobernuan parte hartu zuelako.
| Enrique Paillardell | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Buenos Aires, 1785 |
| Herrialdea |  Argentina |
| Heriotza | Buenos Aires, 1815 (29/30 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | militarra |
| Gradua | koronel |
Biografia
Juan Maria Paillardelle mediku frantsesaren eta Eustaquia de Sagardia Villavicencio limarraren semea izan zen. Parisko Eskola Politeknikoan ikasi zuen, eta ingeniari militarren teniente bezala lizentziatu zen. 1796an Frantziako itsas armadan sartu zen eta 1803an alferez zen, berak idatzitako txosten batean agertzen diren datuak. Juan Francisco Paillardelle eta Antonio Felipe Paillardelle anaiek ere karrera militarra jarraitu zuten. 1803an aita hil ondoren, Iberiar penintsulara joan zen, bere ama eta anaiekin batera. Familia Cadizko portuan kokatu zen. Hiru anaiak espainiarrak bertakotu ziren eta 1805ean Peruko erregeordetzara pasa ziren. Enrikek, bere anaia Juan Franciscok bezala, 1806an Konkordiaren Erregimentuan onartua izatea lortu zuen, Peruko Errege Armadako gorputz bat, alkurnia familietako kidez osatua. Ama 1810ean hil zitzaion, baina Enrikek ezin izan zuen oinordetu, Limako Errege Auzitegiak eskubide hori ukatu baitzion, atzerritarra zelako. Injustizia horrek bultzatu zituen Paillardelle anaiak kausa separatista besarkatzera.
Bibliografia
- Cutolo, Vicente, Nuevo diccionario biográfico argentino, 7 volúmenes, Ed. Elche, Bs. As., 1968-1985.
- EGUIGUREN ESCUDERO, Luis Antonio: Hojas para la Historia de la Emancipación del Perú Tomo II. Lima, Empresa Gráfica T. Scheuch, 1961.
- Quispe Lima, Fredi: Una lectura de la historia de Tacna: Enrique Paillardelle, peregrino, patriota y conspirador. 1.º ed. Rúcula Libros, Buenos Aires, 2011. ISBN 978-987-1778-02-7 . En GoogleLibros
- Segreti, Carlos S. A., La aurora de la Independencia. Memorial de la Patria, tomo II, Ed. La Bastilla, Bs. As., 1980.
- Tauro del Pino, Alberto: Enciclopedia Ilustrada del Perú. Tercera Edición. Tomo 12. Lima, PEISA, 2001. ISBN 9972-40-161-7
- Vargas Ugarte S.J., Rubén: Historia General del Perú, Tomo V, Postrimerías del poder español (1776-1815). Lima, Editorial Milla Batres, Tercera Edición, 1981. ISBN 84-499-4817-7
- Roel Pineda, Virgilio: Conatos, levantamientos, campañas e ideología de la independencia. Incluida en Historia del Perú. Perú Republicano. Tomo VII. Cuarta edición. Lima, Editorial Mejía Baca, 1982. ISBN 84-499-1611-9
