Elizabeth II.a Erresuma Batukoa

Elizabeth Alexandra Mary Windsor Londresko Mayfair auzoan jaio zen 1926ko apirilaren 21ean, eta etxean hazitako umea izan zen. Yorkeko duke ziren Alberto Printzearen eta Elisabeten alaba zaharrena zen, Jurgi V.a eta Maria errege-erreginen lehen biloba eta errege familian jaiotako lehen emakumea, 1897an Maria Printzesa jaio zenetik. Aitaldeko lerrotik erregearen biloba izateagatik, Elizabeth Yorkekoa printzesa tituluarekin jaio zen.

Hasiera batean, ez zuten erregina izango zenik aurreikusi, bere aita bigarren baitzen ondorengotzako lerroan, baina 1936an, Elizabethek 10 urte zituenean, bere osaba Eduardo VIII.ak abdikatu egin zuen, Wallis Simpson amerikar dibortziatuarekin ezkondu nahi zuela-eta; horrela igo zen tronura anaia gazteagoa, Jurgi VI.a, Elizabethen aita, eta horrelaxe etorriko zitzaion erregina izateko aukera Elizabethi. Amona Mariak zainduko zuen Elizabethen eta haren ahizpa Margaritaren heziketa.

Bigarren Mundu Gerra garaian, izan zuen jendaurreko lehen agerraldia, gerraren ondorio latzak nozitzen zituzten haurrei buruz irratiz hitz egin zuenean. Gainera, garai honetan kargu publikoak hartzen hasi zen, Lurraldeko Laguntzaile Zerbitzuan aritu baitzen urte horietan zehar. 1945en, berriz, emakume boluntarioekin batera aritu zen lanean, gerran ari ziren indar britainiarrei laguntza emanez.

1948an, atzerrirako lehen bidaia egin zuen, bere gurasoekin batera, Hegoafrikara bidaiatuz. Hantxe eman zuen irratiz ospe handia hartuko zuen Nazioen Mankomunitate Britainiarrari zuzendutako hitzaldia, bere bizitza osoa herriari eskainiz.

• 
  Jurgi VI.a eta Elizabeth errege-erreginak, Elizabeth II.aren gurasoak
• 
  Elizabeth, 1929an
• 
  Mary erregina, Elizabethekin eta Margaretekin

Elizabethen erregealdian Alderdi Laborista eta Alderdi Kontserbadorea tartekatu dira behin eta berriro. Gobernu horietako Lehen Ministro ondorengoak izan dira:

Elizabeth, Buckingham jauregian, 2006an

• Winston Churchill (Kontserbadorea, 1951-1955); bigarren aldiz gobernuan, herrialdea gidatu zuen Bigarren Mundu Gerraren ostean eta Frantziari Nazio Batuen Erakundearen Segurtasun Kontseiluan eserleku iraunkor bat ematearen alde agertu zen. Bere agintaldian, anglo-iraniar haserreak izan ziren (1951-1953), Kenyako Mau Mauren altxamenduak (1951) edo 1957an independentzia eskuratuko zuen Malasiaren arazoa.
• Anthony Eden (Kontserbadorea, 1955-1957); 1956an, Erresuma Batuak Egipto inbaditzearen alde egin ondoren, dimititu egin zuen.
• Harold Macmillan (Kontserbadorea, 1957-1963); AEBetan egon zen maiz, Kennedy presidentearekin harremanak estutzearren.
• Alec Douglas-Home (Kontserbadorea, 1963-1964); nahiz eta bere gobernua oso motza izan, erreginarekin harreman estuagoa izan zuen.
• Harold Wilson (Laborista, 1964-1970 eta 1974-1976); Rodesiaren (egungo Zimbabwe) independentzia deklaratu zuen 1965an.
• Edward Heath (Kontserbadorea, 1970-1974).
• James Callaghan (Laborista, 1976-1979); gatazka ezberdinak sortu ziren bere agintaldian Eskozia, Gales eta Ipar Irlandan.
• Margaret Thatcher (Kontserbadorea, 1979-1990); Argentinari gerra deklaratu zion 1982an, Pinocheten diktadore txiletarraren laguntzarekin eta indar militar indartsuagoarekin Malvina uharteen kontrola berreskuratzearren. Indar paregabearen jabe, Malvinetako Gerra irabaztea lortu zuen, ohore aberkoi izugarria askatuz Erresuma Batuan, lehen ministroaren ospea ezbaian zegoen garaian.
• John Major (Kontserbadorea, 1990-1997); honen agintaldian zehar ustelkeria politikoaren inguruko eskandaluak izan ziren. 1994ko irailaren 1ean, 20 urte baino gehiago borrokan zeraman IRAren su-etena lortu zuen. 1995ean, dimisioa aurkeztu zuen Alderdi Kontserbadoreko buruzagi paperean.
• Tony Blair (Laborista, 1997-2007); gogor kritikatua izan zen, AEBekin batera, Irakeko inbasioan parte hartzeagatik eta Saddam Husseinek suntsitze masiboarentzako armak zeuzkala defendatzeagatik. Europarako konstituzio baten aldeko erreferenduna egingo zuela agindu zuen. 1994an, IRAk su-etena aldarrikatu zuen, baina tregua hautsi eta borrokan jarraitu zuen, 2005eko uztailaren 28an, behin betiko borroka armatua utzi zuen arte. 2007an, Ipar Irlandako gobernu autonomo berria osatu zen.
• Gordon Brown (Laborista, 2007-2010); Finantza Ministro ohia, gobernura iritsi zen, 2007an, Blairrek gobernua utzi ondoren.
• David Cameron (Kontserbadorea, 2010-2016); 2010eko hauteskundeetan alderdi batek ere ez zuen erabateko gehiengorik lortu. Hori zela eta, Cameronek liberal demokratekin koalizio ituna osatu zuen.
• Theresa May (Kontserbadorea, 2016-2019)
• Boris Johnson (Kontserbadorea, 2019tik gaur arte)

• Koroa: Subiranoa eta Gobernua ordezkatzen ditu aldi berean. Koroa erreginari ematen zaio, baina orokorrean, Legebiltzarraren aurrean erantzun behar duten ministroek betetzen dituzte funtzioak. Hala ere, gobernuaren ekitaldi garrantzitsu askotan erreginaren parte hartzea beharrezkoa izaten da.
• Legebiltzarra: Erreginak konbokatzen du eta hura luzatu eta disolbatzeko ahalmena dauka. Orokorrean, urtero inauguratzen du Legebiltzarreko saioen garaia bere tronutik gobernuak idatzitako hitzaldi bat emanez eta honen programa argituz. Lege proiektu bat lege bihurtu baino lehen, erreginak onartu behar du, Legebiltzarreko bi ganberatan jakinaraziz.
• Justizia: Erreginak barka dezake edo delitu bategatik kondenatuei errukia erakutsi. Legearen arabera, Erreginak, norbanakoa den heinean, ezin du deliturik egin: immunitatea du epai zibil edo penaletan eta ezin da justizia tribunalen aurrean demandatua izan. Errege familiako gainontzeko kideek ez dute immunitate bera.
• Ohoreak eta izendapenak: Erreginak titulu ezberdinak esleitzeko boterea du, par, zaldun eta beste hainbat. Orokorrean, Lehen Ministroaren gomendioz egin ohi du, baina bere kabuz ere egin izan du.
• Kanpo Politika: Atzerriko ordezkari diplomatikoak erreginaren aurrean akreditatzen dira. Berak du itunak sinatu, gerra deklaratu edota bakea egiteko boterea; baita estatu eta atzerriko gobernuak onartzeko eta lurraldeak batu edota emateko ere.
• Errege Kontseilua (Privy Council): Erreginak presiditzen ditu bilerak. Bilera hauetan, Kontseiluaren Ordenak aprobatzen dira.

Legebiltzarrak badu eskubide hauek murrizteko ahalmena. Nazioaren bizitzako alde ezberdinez informatua izateko eskubidea du eta iritzia eman dezake ministroek azter dezan.

• 
  Karlos, Galeseko printzea
• 
  Lady Di, Galeseko printzesa izandakoa
• 
  Camilla Parker-Bowles

Elizabeth, Barack eta Michelle Obamarekin, Buckingham jauregian

• Une honetan, britainiar koroak historia osoan zehar izan duen erregina zaharrena da. Errekorra bere herenamonak zuen, Viktoria erreginak, 81 urte, 7 hilabete eta 29 egun bizi izan zena, baina Elizabethek irabazi zion 2007ko abenduaren 21ean, Londresko 17:00etan.
• Ezteien 60. urteurrena ospatu zituen lehen erregina izan zen.
• Bere erreinaldian jaiotako lehen ministro bat (Tony Blair) izan duen erregina bakarra izan da.
• Elizabeth II.a denbora gehien daraman erregina da. 2015eko irailaren 9an, Viktoria erreginaren erreinaldia gainditu zuen, Britainiar Uharteetan denbora gehienez erreinatu duen erregina bihurtuz.
• 640 milioiko ondarea kalkulatzen zaio eta bere jabegoa osatzen duten jauregiek 2.400 milioi dolarretaraino igotzen dute bere aberastasuna.
• Elizabeth II. bere senarraren lehengusu da 3. graduan, biak baitira Viktoriaren oinordeko, eta 2.ean Danimarkako Kristian IX.a erregearen aldetik.

• Bond, Jennie (2006). Elizabeth: Eighty Glorious Years. London: Carlton Publishing Group. ISBN 1-84442-260-7
• Bousfield, Arthur; Toffoli, Gary (2002). Fifty Years the Queen. Toronto: Dundurn Press. ISBN 978-1-55002-360-2
• Bradford, Sarah (2002). Elizabeth: A Biography of Her Majesty the Queen. Second edition. London: Penguin. ISBN 978-0-141-93333-7
• Bradford, Sarah (2012). Queen Elizabeth II: Her Life in Our Times. London: Penguin. ISBN 978-0-670-91911-6
• Brandreth, Gyles (2004). Philip and Elizabeth: Portrait of a Marriage. London: Century. ISBN 0-7126-6103-4
• Briggs, Asa (1995). The History of Broadcasting in the United Kingdom: Volume 4. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-212967-8
• Campbell, John (2003). Margaret Thatcher: The Iron Lady. London: Jonathan Cape. ISBN 0-224-06156-9
• Crawford, Marion (1950). The Little Princesses. London: Cassell & Co.
• Hardman, Robert (2011). Our Queen. London: Hutchinson. ISBN 978-0-09-193689-1
• Heald, Tim (2007). Princess Margaret: A Life Unravelled. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-84820-2
• Hoey, Brian (2002). Her Majesty: Fifty Regal Years. London: HarperCollins. ISBN 0-00-653136-9
• Lacey, Robert (2002). Royal: Her Majesty Queen Elizabeth II. London: Little, Brown. ISBN 0-316-85940-0
• Macmillan, Harold (1972). Pointing The Way 1959–1961 London: Macmillan. ISBN 0-333-12411-1
• Marr, Andrew (2011). The Diamond Queen: Elizabeth II and Her People. London: Macmillan. ISBN 978-0-230-74852-1
• Neil, Andrew (1996). Full Disclosure. London: Macmillan. ISBN 0-333-64682-7
• Nicolson, Sir Harold (1952). King George the Fifth: His Life and Reign. London: Constable & Co.
• Petropoulos, Jonathan (2006). Royals and the Reich: the princes von Hessen in Nazi Germany. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-516133-5
• Pimlott, Ben (2001). The Queen: Elizabeth II and the Monarchy. London: HarperCollins. ISBN 0-00-255494-1
• Roberts, Andrew; Edited by Antonia Fraser (2000). The House of Windsor. London: Cassell & Co. ISBN 0-304-35406-6
• Shawcross, William (2002). Queen and Country. Toronto: McClelland & Stewart. ISBN 0-7710-8056-5
• Williamson, David (1987). Debrett's Kings and Queens of Britain. Webb & Bower. ISBN 0-86350-101-X
• Wyatt, Woodrow; Edited by Sarah Curtis (1999). The Journals of Woodrow Wyatt: Volume II. London: Macmillan. ISBN 0-333-77405-1

• Buckingham jauregia
• Elisabet I.a Ingalaterrakoa

• (Ingelesez) Erresuma Batuko Errege Etxeko webgune ofiziala