Elia Kazan

Elia Kazan (grezieraz Ελία Καζάν, 1909ko irailaren 7 – 2003ko irailaren 28) greziar jatorrizko —Istanbulen (egungo Turkian) jaio bazen ere— Ameriketako Estatu Batuetako zinema eta antzerki zuzendaria zen.

Artikulu hau zinema zuzendariari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Elia (argipena)».
Elia Kazan

Bizitza
JaiotzaKonstantinopla, 1909ko irailaren 7a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
 Grezia
Lehen hizkuntzaingelesa
HeriotzaNew York, 2003ko irailaren 28a (94 urte)
Familia
Ezkontidea(k)Molly Kazan  (1932 -  1963)
Barbara Loden  (1967 -  1980)
Frances Kazan  (1982 -  2003)
Seme-alabak
Familia
Hezkuntza
HeziketaWilliams College (en) Itzuli
Juilliard School (en) Itzuli
Yale School of Drama
New Rochelle High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
greziera
turkiera
Irakaslea(k)Lucia Dunham (en) Itzuli
Lee Strasberg
Harold Clurman
Jarduerak
Jarduerakfilm-zuzendaria, gidoilaria, zinema ekoizlea, idazlea, aktorea, antzerki zuzendaria, zinema aktorea eta errealizadorea
Lantokia(k)Ameriketako Estatu Batuak
Enplegatzailea(k)New School (en) Itzuli
Jasotako sariak
IMDB: nm0001415 Allocine: 296 Rottentomatoes: celebrity/elia_kazan Allmovie: p96965 TCM: 99584 TV.com: people/elia-kazan IBDB: 15277
Musicbrainz: da6f07e1-db87-4832-bfe2-9f6a840f6e4f Discogs: 2540735 Find a Grave: 7926713 Edit the value on Wikidata

Antzerkiari dagokionez, Tennessee Williamsen eta Arthur Millerren lan nagusiak zuzendu zituen: Williamsen The Glass Menagerie (1944) eta A Streetcar Named Desire (1951), eta Millerren All My Sons (1947) eta Death of a Salesman (1949).

Zinemagintzan ere zuzendari arrakastatsua izan zen. Bi Oscar irabazi zituen, 1947ko Gentleman's Agreement eta 1954ko On the Waterfront filmengatik. Sen handiko aktore andana aurkitu zuen: Marlon Brando eta James Dean, besteak beste.

Elia Kazanen salaketak

Bolada labur batean, Ameriketako Estatu Batutetako Alderdi Komunistako kidea izan zen. Hala ere, Stalinek egindako sarraskiek nazkaturik, 30eko hamarkadan alderdia utzi zuen. Gainera, ez zuen alderdikoek filmetan eskua sartzeko inolako saiorik onartzen.

50eko hamarkadan, halere, komunisten kontrako beldurra pil-pilean zegoenean, Kazanek Hollywoodeko hainbat komunista salatu zituen, amerikar ez ziren jardueretarako batzordearen aurrean (House Committee on Un-American Activities, ingelesez). Geroago azaldu zuenez, garai hartan uste zuen horrela jokatzea herrialdearen alde egiteko modu onena zela. Nolanahi ere, kritika mingotsak jaso behar izan zituen hasiera-hasieratik. 1999an, ohorezko Oscar saria eman ziotenean, zeresan handia piztu zen Hollywooden: batzuek uste zuten aspaldiko kontua izanda, haren lan artistikoak eskertzeko merezi zuela, baina beste batzuk ados ez, eta Kazanek Oscar jaso zuenean, ez zuten ezta txalotu ere egin.

Filmografia

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.