Elgeamendi

Lehen bidea, Elgea herritik doana da, Hemendik, iparmendebalderantz doan bide bat hartu behar da. Bide hau, gorantz eta gorantz doa, tontorraren barrenean, beste bide batekin bat egiten duen arte. Hemendik, berehala heltzen da tontorrera.

Beste bide bat Arlaban mendatetik doa. Hemen, Anguta lepoaren tontorrera daroan bide bat hartu behar da. Hemendik, Arkamo mendiaren hegoekialdeko magala igo behar da, eta, mendi honen tontorretik pasa ondoren, pixkat jeitsi behar da, Elgeako lepora iritsi arte. Hemendik, bidexka baten bidez, tontorrera heltzen da

Arlabango mendatetik doan beste bide bat, Eskoriatzara daroan bidearen ondoan dagoen bide bat da, Deba ibaiaren labarra zeharkatzen duena. Orduan, Anguta lepopean aurkitzen gara, eta, ekialderantz, garaiera lortzen du Urkitzako lepoaren tontorrera heldu arte. Hemendik, bidea jarraitu baino ez dago, Albiturriren tontorrera iristeko.

Azken bide bat, Marieta auzotik doa. Herrixka honen amaieran dagoen bide bat hartu eta erreka gurutzatuz, iparmendebalderanzko norantzan, Santa Marina ermitara heltzen da, Miritxa mendiaren magalean. Mendi hau eskuinetik igaroz, Elgeako lepora, eta, azkenik, mendiaren tontorrera hel daiteke.

Inguruko tokien artean nabarmentzekoak dira Uribarri Ganboako urtegia hegoaldean eta Dorletako santutegia iparraldean. Bestela, mendi honen inguruan "Elgea I" trikuharria eta "Elgea II" tumulua aipagarriak dira, iturriarekin batera. Azken hau Santa Marinako baselizaren ondoan dago, Marietatik gertu.

• Arabako mendiak