Eladia García Palacios
Eladia García Palacios (Gijón, Asturias, 1904 - Ibídem, 1937ko abenduaren 29a) espainiar maistra, sozialista eta sindikalista izan zen, errepresio frankistaren biktima. Heriotza-zigorra ezarri zioten, konpromiso politiko eta sozialarengatik.[1][2]
Eladia García Palacios | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Gijón, 1904 |
Herrialdea | Espainia |
Heriotza | Gijón, 1937ko abenduaren 29a (32/33 urte) |
Heriotza modua | heriotza zigorra: bala zauria |
Jarduerak | |
Jarduerak | irakaslea |
Biografia
Eladia García Palacios Asturiasko Gijon herrian jaio zen. Gurasoak Valentina eta Gaspar ziren.[1][3] La Guía hiriko ikastetxe partikular bateko maistra izan zen.[1] Seme bat zuen.[4]
Espainiako Gerra Zibilaren ondoren, 1936ko uztailaren 21ean hasi zen UGTn sukaldari lanetan.[5] Eskola taldeak antolatzeko eraikin erlijiosoen errekisan Gerra Batzordearen Instrukzio Publikoaren ordezkaritzarekin lankidetzan aritu zen.[5] 1936ko irailean, Asilo Pola pobreentzako eskolako eta Gijongo San Jose Patronatuko zuzendari izan zen.[1][5][6][7] Gijónen gaineko bonbardaketetan, García Palacios arduratu zen Errusiako haurren espedizioak antolatzeaz, hiriko adingabeak ebakuatzeko.[5][6]
Gijongo Elkarte Sozialistaren azken Batzorde Betearazleko kide izan zen, emakumezkoen idazkari gisa, eta FETE-UGTkoa.[1][5] ATEA sindikatuko kide ere izan zen, eta Javier Bueno kazetariak zuzendutako Avance izeneko egunkari sozialistankolaboratu zuen.[5][6]
Heriotza zigorra
Gijongo El Coto espetxean sartu zuten.[4] 1937an heriotza-zigorra ezarri zioten, konpromiso politiko eta sozialarengatik, Gijongo Jovellanos Institutu Zaharrean egin ziren lehen gerra-kontseiluetako batean.[1][5] Maistra izandako jarduera bere heriotza-epaian adierazitako arrazoietako bat izan zen.[7] Bertan esaten zen García Palaciosek «neskei faxismoarekiko gorrotoa egozten ziela», «askatasun- eta emantzipazio-ideiekin ohitzen zituela», eta haiek berak parte hartzen zuen ekintza politikoetara eramaten zituela.[5][6] Halaber, Asilo Polako mojak kanporatzea eta «agintari eta ordena erlijiosoei eskarnioa egin ziela» leporatu zioten.[5] Gainera, Belarmino Tomás politikariaren familiarekiko adiskidetasuna izan zen hura zigortzeko beste argudioetako bat.[7]
1937ko abenduaren 29an fusilatu zuten 33 urte zituela, beste 4 gizonekin batera.[1][2][4][8] Gijongo Ceares hilerrian dagoen hobi komun batera bota zuten gorpua.[9] Aurora García Palacios ahizpari biziarteko kartzela zigorra ezarri zioten.[5]
Aintzatespenak
- 2010eko apirilaren 14an, García Palacios izena monolito batean jarri zen Gijongo Ceares hilerrian, eta han jaso ziren errepresio frankistaren 1934 biktimak omentzen dira.[10]
- 2011n, Gijongo Udalak parke bat "Jardines de la Maestra Eladia García Palacios" deitzea erabaki zuen.[11][12][13]
- 2017an, Nicanor Piñole Museoaren aurrean plaka bat jarri zen 1937ko abendutik 1939ko abuztura bitartean frankismoak Gijonen errepresaliatu zituen zortzi emakumeen omenez. Bertan, Eladia García Palacios ez ezik, Estefania Cueto Puertas, Juana Álvarez Molina, Belarmina Suárez Muñiz, Anita Vázquez Barrancúa, Anita Orejas, Teresa Santianes Giménez eta Máxima Vallinas Fernández aipatzen dira.[6][8]
Bibliografia
- Ortega Valcel, M. Enriqueta. 1994. Frankismoaren errepresioa Asturiasen. Gijongo Barrutiko kartzelan egondakoak eta hildakoak. Avilés Azucel, D.L. 84-86546-51-6.[14]
Erreferentziak
- «Honores sobre fondo verde» La Nueva España 2011-02-02.
- Laurelo Roa, Marcelino. La Libertad es un bien muy preciado. Consejos de Guerra. 25 or. .
- «Asturias Republicana - SEGUNDA REPUBLICA» www.asturiasrepublicana.com.
- (Gaztelaniaz) «La represión franquista en Asturias. Ejecutados y fallecidos en la cárcel del Coto. Gijón» 15Mpedia (Noiz kontsultatua: 2022-11-21).
- ELADIA GARCÍA PALACIOS Y SIETE MUJERES MÁS. .
- «Homenaje a las ocho mujeres republicanas fusiladas en la ciudad» La Voz de Asturias 2017-04-18.
- «Una placa junto al antiguo Asilo Pola recordará a las republicanas fusiladas en Gijón» El Comercio 2017-04-17.
- Ceínos, J. M.. (2017-07-27). «La plaza de Europa ya guarda recuerdo de las mujeres republicanas» La Nueva España.
- «Mujeres «condenadas de antemano»» El Comercio 2017-07-27.
- «Un monolito homenajea en el cementerio de Ceares a las víctimas de la represión franquista» El Comercio 2010-04-14.
- «El Día del Orgullo Gay dará su nombre a un nuevo parque en Montevil» El Comercio 2011-02-02.
- PIÑERA, Luis Miguel. (2019-05-13). «Dos parques sin inaugurar oficialmente» La Nueva España.
- Ayuntamiento de Gijón (ed.). 1934 Nombres. Monumento a la memoria de las víctimas de la represión franquista. .
- (Gaztelaniaz) «La represión franquista en Asturias. Ejecutados y fallecidos en la carcel del Coto Gijón | WorldCat.org» www.worldcat.org (Noiz kontsultatua: 2022-11-21).