Eino Leino
Armas Einar Leopold Lönnbohm, literaturan Eino Leino gisa ezaguna, (Paltamo, Ouluko herrialdea, 1878ko uztailaren 6a - Tuusula, 1926ko urtarrilaren 10a) finlandiar poeta, eleberrigilea eta saiakera-idazlea izan zen.[1]
Eino Leino | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Armas Einar Leopold Lönnbohm |
Jaiotza | Paltamo eta Hövelö (en) , 1878ko uztailaren 6a |
Herrialdea | Finlandia |
Bizilekua | Hövelö (en) |
Talde etnikoa | Finn etnia |
Heriotza | Tuusula (en) , 1926ko urtarrilaren 10a (47 urte) |
Hobiratze lekua | Hietaniemi hilerria |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Freya Schoultz (en) Aino Kajanus (en) (1913 - Hanna Laitinen (en) (1921 - |
Seme-alabak | ikusi
|
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Helsinkiko Unibertsitatea Oulun Lyseon Lukio (en) |
Hizkuntzak | finlandiera |
Jarduerak | |
Jarduerak | hizkuntzalaria, poeta, kazetaria, itzultzailea, antzerkigilea, idazlea eta literatura-kritikaria |
Izengoitia(k) | Eino Leino |
Biografia
Helsinkiko Unibertsitatean ikasketak egin ondoren, egunkari liberaletan lan egin zuen kritikari gisa. Finlandiako alegietan oinarrituriko poema lirikoak idatzi zituen batez ere. Obra nagusiak: Maaliskuun lauluja (1896, Martxoko kantuak), Helkavirsiä (1903), Talviyö (1905, Neguko gaua), Halla (1908, Ihintza) eta Simo Hurtta (1904-1919, Simo polizia).
Estilo eta literatura garrantzia
Leino finlandiar literaturan erromantizismo nazionalaren lehen modelatzailea eta modelatzaile garrantzitsuena dela uste da. Benetan, Leinok «neoerromantizismo nazionala» terminoa sortu zuen Finlandia gaztearen talentuen obrak karakterizatzeko, hala nola Jean Sibelius konpositorea, Akseli Gallen-Kallela margolaria eta Eliel Saarinen arkitektoa.
Leinoren estiloa 35 urteko ibilbidean garatu zen. Bere lehen lanetan, baita bere bildumarik ospetsuenean ere, Helkavirsi« (1903), agerian dago Kalevala epopeia nazionalaren eragina. Bere ibilbidearen erdi aldian, Leinok munduko literatura klasikoak itzuli zituen finlandierara. Aldi berean, bere lanak hainbat generotan idazten zituen: poesia, antzerkia, saiakera, aipamenak eta kazetaritzako beste pieza batzuk. Bere lanak emozio sorta zabala hartzen du, maitasun sakonetik misantropia eta kritika mozaleraino. Azken urteetan, bizitza pertsonalean borrokatu ondoren, Leino bere gaztaroko gai erromantiko nazionaletara itzuli zen.[2]
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.