Ehiztari

Ehiztaria, animaliak ofizioz, baina baita kirol-helburuengatik ere ehizatzen dituen pertsona da.

Ehiztari bat.

Izaki bizidun gehienek ehizaren jarduera egiten dute, elikatzeko eta bizirauteko, oztopo handiak gainditzeko egoera txarrak eta elikadura eskatzen duen ingurune batean.

Jatorria

Duela 279.000 urte, Etiopiako Rift haranaren erdian zegoen laku handi batetik gertu, ehiztari batzuk, arreta handiz, punta txiki eta zorrotz batzuk egiten ari ziren, beira bolkanikozko bloke ilunetatik abiatuta[1]. Hari zorrotzak sortzeko materialhauskorra zizelkatu ondoren, punta bakoitza egurrezko kirten batekin lotzen zuten xabalina bat lortzeko. Gaur egungo estandarrentzat aurrerapen tekniko apala izan daitekeen arren, asmakuntza iraultzailea zen. Hari esker, gure leinuko kideek arma bat zuten, zurezko lantza xume batekin baino eraginkorrago urrutitik ehizatzeko aukera ematen ziena. Baina ez ziren abere mota gehiagotara bakarrik iristen, ehizatik kalte-ordain gehiago ateratzeko aukera ere bazuten, euren eta harrapakin handi eta arriskutsuen artean segurtasun distantzia bat jarriz, aintzira inguruan zelatan zeuden hipopotamoak barne.[2]

Bere testuinguruan ipintzen badugu, harrizko punta duen lantza hori bere garaiko gizateriaren lorpenik handiena dela esan daiteke.

Gaur egun, ehiztaria izateak ñabardura asko ditu, eta ez dio soilik jarduera profesional bati erreferentzia egiten. Herrialde gehienetan, habitatak kudeatzeko, hobetzeko eta kontserbatzeko jarduerarantz eboluzionatu du, eta diru-iturri garrantzitsua izan da oro har baliabide ekonomiko gutxiko eremuetan. Munduko herrialde batzuetan, oraindik ere, ehiztari profesionalaren figura existitzen da, Islandian kasu, non, Estatuak ehiztariak dituen nominan, azeri artikoen populazioa egonkor mantentzeaz arduratzen direnak.

Motak
Alforja Ehiztari bat
Antzinako ehiztari bat lantza bat sorbaldan duela, neska baten ondoan.

Gaur egun, lau ehiztari mota nagusi daude.

Profesionala

Bere lanbidea animaliak ehizatzea da, batez ere populazioa kontrolatzeko eta animaliarengandik zuzenean lortutako haragia, azala edo beste produktu batzuk kontsumitzeko eta/edo saltzeko.

  • Alforja ehiztaria: Eskopeta erabiltzen ez duena, txakurrekin, begiztekin edo beste artifizio bat erabiltzen duena baizik.
  • Ehiztari nagusia: Jauregi ofizioa, ehiza-eraikitzaile Nagusiak egiten zuena. Hegaztitegiko burua zena.
  • Izain ehiztaria: Anelido horiek biltzen dituen pertsona.
  • Ordainsari ehiztaria: Diru baten truke beste pertsona bat bilatzen, jazartzen, harrapatzen eta batzuetan hiltzen duen pertsona. XVIII. eta XIX. mendeetan Ipar Amerikan gertatzen diren eleberri eta filmetako pertsonaia tipikoa.
  • Ehiza-eraikitzaile: Zenbait lekutan txakurrekin mendian sartzen den pertsona, eta beste batzuetan zelatan armak hartuta postuetan egoten dena.
  • Tranpa-jartzailea: Harrapakinak tranpak erabiliz ehizatzen dituena.

Kirol ehiztaria

Animaliak hiltzen edo argazkiak ateratzen entretenitzeko modua.

Ehiztari soldadua

Soldadu militar bat, tropa arin gisa zerbitzatzen duena, dela beren errejimentuei lotutako konpainiek, dela bananduek, beren kabuz gorputzak osatuz.

Ezkutuko ehiztaria

Legez kanpo ehizatzen duena. Batzuetan bizirauteko bide bat da.

Erreferentziak
  1. (Gaztelaniaz) «Más cerca de una nueva física» Investigación y Ciencia (Noiz kontsultatua: 2021-05-07).
  2. (Gaztelaniaz) «Cultura y evolución humana» Investigación y Ciencia (Noiz kontsultatua: 2021-05-07).

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.