Egiptoko V. dinastia

Egiptoko V. dinastiak, K.a. 2500etik K.a. 2350 arte iraun zuen. Egiptoko Antzinako Inperioaren zati da.

Antzinako Egipto
Dinastiak eta faraoiak
Aro aurredinastikoa
Aro protodinastikoa
Aro Goiztiarra

I.a - II.a

Inperio Zaharra

III.a IV.a V.a VI.a

Tarteko Lehen Aroa

VII.a VIII.a IX.a X.a XI.a

Inperio Ertaina

XI.a XII.a

Tarteko Bigarren Aroa

XIII.a XIV.a XV.a XVI.a XVII.a

Inperio Berria

XVIII.a XIX.a XX.a

Tarteko Hirugarren Aroa

XXI.a XXII.a XXIII.a XXIV.a XXV.a

Aro Berantiarra

XXVI.a XXVII.a XXVIII.a XXIX.a XXX.a XXXI.a

Aro Helenistikoa

Mazedoniarra . Ptolomeotarra

Erromatar Aroa

Manetonek, errege hauek Elefantinatik gobernatu zutela idatzi zuen, arkeologoek, errege hauen egoitzak Ineb hedyn (Menfis) zeudela frogatzeko froga argiak aurkitu dituzten arren. Ez da zehatz ezagutzen Userkafek, dinastia hau nola sortu zuen.

Eskriba eseria V. dinastia. Louvreko museoa.

Historia

Westcarren Papiroak, Egiptoko Inperio Ertainaren garaian idatzia izan zena, Egiptoko IV. dinastiako bigarren faraoia izan zen Keopsi, Ra jainkoaren apaiza zen Sajburen emaztearen hiru semeek, tronutik kenduko zutela nola iragarri zioten eta faraoia, hiru ume hauek, Userkaf, Sahura eta Neferirkara, nola hiltzen saiatu zen kontatzen du. Hala ere, adituek, istorio hau, kasurik hoberenean ere, elezahar bat baino ez zela izango onartu dute, eta dinastia batetik bestera igarotzeari buruzko euren ezjakintasuna onartzen dute.

Sahura.

Dinastia honetan zehar, egiptoar erlijioak aldaketa esanguratsuren batzuk izan zituen. Errege hilobietan idatzitako lehen hil deien lehen bertsioak agertzen dira, Piramideetako Testuak bezala ezagutzen direnak. Ra jainkoaren gurtzak, garrantzi handiagoa hartu zuen, eta Userkaf eta Menkauhor erregeek, Ra jainkoari eskainitako tenpluak eraiki zituzten Abusirren. Beranduago, dinastia honetan, Osirisen gurtzak garrantzia hartzen du, idazkunik azpimarragarrienak, Unis faraoiaren hilobian aurkitutakoak direlarik.

Antzina bezala, Sinaiko Uadi Maghara eta Uadi Jaritera bidali zituzten espedizioak, turkesa lortzeko, eta Abu Simbel iparmendebaldera, gneisa lortzeko. Hegoaldera ere bidali zituzten merkataritza espedizioak, Puntera, malakita, mirra eta elektruma lortzeko. Bibloseko aurkikuntza arkeologikoek, Feniziako hiri horretara bidalitako espedizio diplomatikoak frogatzen dituzte. Doraken, Marmara itsasoan, V. dinastiako zenbait erregeren izenak daramatzaten aurkikuntzak, merkataritza tratuen frogak izan daitezke, oraindik benetan ezagutzen ez diren arren.

Dinastiako faraoiak
Ohiko izena Tronu izena Sa-Ra izena Iruzkinak Erregealdia
UserkafUserkafEguzki tenplu bat eraikitzen duen lehen faraoia7 urte
SahuraSahura14 urte
NeferirkaraNeferirkaraKakaiJaiotza izena, titulu bat gehiago bezala erabiltzen hasi zen. Ezagutzen den idazkera hieratikoa duen papirorik zaharrena.10 urte
ShepseskaraShepseskaraNecheruser7 urte
Neferefra-IsiNeferefraIsi7 años
NyuserraNyuserraIny31 años
MenkauhorMenkauhorIkauhor8 años
Djedkare IsesiDyedkaraIsesi39 años
Unis (Onnos)Unis30 años
Abidoseko Errege Zerrenda. 26.etik 33.erarteko kartutxoak

Erreferentziak errege zerrendetan eta beste testu batzuetan
Horusen izena Abidoseko Errege Zerrenda Saqqarako Errege Zerrenda Turineko Errege Kanona Manetonen zerrenda Erregealdi urteak
Irmaat Userkaf Userkaf ...ka Userjeres K.a. 2510-K.a. 2500
Nebjau Sahura Sahura (ulertezina) Sefres K.a. 2500-K.a. 2490.
Userjau Kakai Neferirkara (ulertezina) Neferkeres K.a. 2490-K.a. 2480.
Shejemjau (aipatu gabea) Shepseskara (ulertezina) Sisires K.a. 2480-K.a. 2473.
Neferjau Neferefra Janeferra (ulertezina) Keres K.a. 2473-K.a. 2460.
Setibtauy Nyuserra (aipatu gabea) (ulertezina) Ratures K.a. 2460-K.a. 2430.
Menkau Menkauhor Menkahor Menkauhor Menkeres K.a. 2430-K.a. 2420.
Dyedjau Dyedkara Maatkara Dyed Tankeres K.a. 2420-K.a. 2380.
Uadytauy Unis Unis Unis Onnos K.a. 2380-K.a. 2350.

Dinastiaren kronologia

Honako egiptologoek estimatutako kronologia:

  • Lehen faraoia: Userkaf
  • Azken faraoia: Unis


Aurrekoa
Egiptoko IV. dinastia		 Egiptoko dinastiak
Egiptoko V. dinastia		 Ondorengoa
Egiptoko VI. dinastia

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.