Eginhardo
Eginhardo, Einhard edo Einhart (c. 775 – Seligenstadt, Frankoen Erresuma, 840ko martxoaren 14a) estatu gizon eta idazle frankoa izan zen.
| Eginhardo | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Bizitza | |||
| Jaiotza | Fulda, c. 775 | ||
| Heriotza | Selingenstadt, 840ko martxoaren 14a (69/70 urte) | ||
| Hezkuntza | |||
| Heziketa | Fulda monastery (en)  | ||
| Hizkuntzak | latina | ||
| Irakaslea(k) | Alkuin | ||
| Jarduerak | |||
| Jarduerak | historialaria, presbiteroa, idazlea eta biografoa | ||
| Lan nabarmenak | ikusi
| ||
| Sinesmenak eta ideologia | |||
| Erlijio-ordena | Beneditar | ||
Biografia
Karlos Handiaren laguna zen. Aachengo katedralaren eta jauregiaren eraikuntzaren arduradun izan zen. Luis I.a Errukitsuaren aholkulari izan ondoren, Seligenstadteko abade-etxea sortu zuen eta bertara erretiratu zen. Karlomagnoren bizitza idatzi zuen (Vita Karoli Magni), eta guztiz datu interesgarriak eman zituen frankoen eta euskaldunen arteko harremanez, berak zabaldu baitzuen euskaldunek Karlomagnoren osteen kontra Orreagan lortu zuten garaipenaren berri.
Vita Karoli Magni
 |
Wikitekan bada UEUren liburu batetik ateratako testu zatia: Eginhardo-ren Vita Karoli Magni |
| Liburu osoa: Euskal Herriko Erdi Aroaren Historiarako dokumentu idatzi eta grafikoen iruzkin-ereduak | |
| « | Sajoien aurka etengabe, eta ia atsedenik gabe borrokatzen zen bitartean, mugako lekurik estrategikoenetan goarnizioak kokatu ondoren, Espainia-ra abiatu zen eskura zeuzkan indar guztiekin; eta, Pirinioak iragan eta gero, eta aurkitu zituen gotorleku eta gaztelu guztiak menperatu zituenean, gudalosteak oso-osorik eta ukitugabe zeuzkala itzuli zen, salbuespen batekin: Auñamendien gailurrean bertan, itzulerako bidean jadanik, Baskoinen zitalkeria bere larrutik ezagutu behar izan bait zuen. Zeren eta, armada lasai-lasai zihoanean, ilara luzean, pasabidearen estuasunak eskatzen zuen bezala, Baskoinak, mendiaren gailurrean zelatan zeudelarik —pasabideko beste inon baino itxiagoa bait da han basoa, eta aproposa, beraz, lekua tranpak jartzeko— eta goitik beherantz etorriz, sakanarantz bultzatu zuten azken-azkenean zihoan bagajea eta baita aurrekoen babes modura erretagoardian zihoazen tropak ere. Eta behin batailan gurekin sartu zirenean, azkeneko gizona ere hil egin zuten, eta harrapakina lortu ondoren, gauaren iluna lagun, sakabanatu egin ziren bizkor-bizkor. Eginkizun honetan beren alde eduki zuten Baskoinek ez bakarrik armamentuaren arintasuna, baita guztia gertatu zeneko lekuaren taiuera berezia ere: Frankoei, aitzitik, kontra gertatu zitzaien —Baskoinak baino askoz ere gutxiago eta ahulago izateraino— bai zeramaten armamentuaren astuntasunak, baita etsaiak baino beherago kokatuak egotea ere. Bataila honetan hil ziren Egiardo seneskala, Anselmo konte palatinoa eta Roldan, Bretainiako markako prefektua ere, beste askoren artean. Eta porrot honek ezin izan zuen berehala mendekatua izan, zeren eta etsaiak, erasoa burutu ondoren, halako moldez sakabanatu bait ziren, ezen non bilatu eta aurkitu zitezkeen jakiteko aztarnarik ere ez zutela utzi. | » |
—[1]. Testu osoa irakurtzeko Wikisourcen duzu eskuragarri | ||
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- Ruiz Fernández, Amanda; Agirre García, Jaione. (2006). Euskal Herriko Erdi Aroaren historiarako dokumentu idatzi eta grafikoen iruzkin-ereduak. Udako Euskal Unibertsitatea ISBN 8484380807..
Ikus, gainera
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Eginhardo  |
| Autoritate kontrola |
|
|---|
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.