Dubrovnik

Dubrovnik (NAF: [ˈdǔbroːʋniːk],latinez eta italieraz Ragusa) Adriatikoan dagoen Kroaziako hiria da, Dalmaziako hegoaldean. Turismo handia jasotzen duen hiria da eta horretaz gain itsas-portu garrantzitsua da eta Dubrovnik-Neretva eskualdeko hiriburua. 41.562 biztanle zituen 2021ean[1].

Dubrovnik
Ragusa
Dubrovnik
'Ragusa
Adriatikoko perla'
town in Croatia (en) Itzuli
Administrazioa
Herrialdea Kroazia
EskualdeaDubrovnik-Neretva
AlkateaAndro Vlahušić
Izen ofizialaDubrovnik
Jatorrizko izenaDubrovnik
Posta kodea20000
Geografia
Koordenatuak42°38′25″N 18°06′30″E
Map
Azalera21,35 km²
Altuera0
Demografia
Biztanleria41.562 (2021eko abuztuaren 31)
−1.053 (2011)
Metropolia42.641
Dentsitatea291,46 bizt/km²
Informazio gehigarria
SorreraVII. mendea
Telefono aurrizkia020
Hiri senidetuakRavenna, Bad Homburg vor der Höhe (en) Itzuli, Vukovar, Graz, Helsingborg udalerria, Ragusa, Sarajevo, Boller (en) Itzuli, Rueil-Malmaison, Hakkâri (en) Itzuli, Trani, Venezia, Cerro de Pasco (en) Itzuli, Punta del Este, Monterey eta Haikou
MatrikulaDU
dubrovnik.hr

1979tik aurrera hiriaren alde historikoa UNESCOren Gizateriaren Ondarea da[2].

Historia

VII. mendean eslaviar inbasioek Epidaurum (gaur egungo Cavtat) suntsitu zuten eta bertako biztanleak kostaldeko Laus edo izeneko uharte batean babestu ziren. Pixkanaka inguruko eslaviarrekin nahastuz joan ziren eta Adriatikoko kai garrantzitsua bihurtzen hasi zen. VIII. mendean arabiarrek erasotu ondoren Bizantziar inperioari laguntza eskatu zioten eta honek bere Dalmazia probintzian sartu zuen[3].

XI. mendean bere itsas flota garatu zuen eta XII. menderako harresi handiak eraiki zituen. 1204ean Veneziak Konstantinopla menperatzean Dubrovnik ere eskuratu zuen 1358an independentzia eskuratu eta Ragusako Errepublika sortu zen arte[4]. Orduan Veneziaren aurkari zuzena bihurtu zen indar ekonomikoari erreparatuz gero. Diplomazia sare indartsua garatu zuen, batez ere XV. eta XVI. mendeetan. Ragusaren indarra itsasgintzan eta itsasoko komertzioan oinarriturik zegoen. Bere flota 200 itsasontzitakoa izatera iritsi zen.

1808an Napoleonek hartu zuen hiria, errepublikari amaiera emanez eta 1815ean Vienako Batzarrak Habsburgotarren inperioaren eskutan utzi zuen. Hortik aurrera gainbehera etorri zen. Bi mundu gerrek kaosa ekarri zuten hirira eta ez zen berrindartu Titoren garaian turismo gune bihurtzen hasi arte.

1991ean Kroaziak independentzia aldarrikatu zuen eta Jugoslaviako armadak sei hilabetez setioa ezarri zion hiriari harresi barneko eraikin ugari suntsituz[5].

2007ako abuztuan izugarrizko sutea sortu zen Bosniako mugan eta Cavtatetik hasi eta Dubrovnik bera ere suak hiria inguratu zuen baina hiria ez zen kaltetua gertatu.

Klima
    Datu klimatikoak (Dubrovnik)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 12 12 14 17 21 25 30 30 26 20 17 13 20
Batez besteko tenperatura (ºC) 9 9 11 14 18 23 26 26 22 17 14 10 16.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 6 6 8 11 15 19 22 22 18 14 11 7 13
Pilatutako prezipitazioa (mm) 195 165 135 112 82 60 24 38 97 175 245 207 1535
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 11 11 9 8 8 4 3 3 6 9 13 13 98
Eguzki orduak 127.1 130.0 167.4 201.0 263.5 306.0 353.4 334.8 261.0 213.9 117.0 99.2 2574.3
Iturria: http://www.wetter.de/klima/europa/kroatien/dubrovnik-s99000122.html

Ondasun nabarmenak
Dubrovnikeko Hiri Zaharra1
UNESCOren gizateriaren ondarea

MotaKulturala
Irizpideak i, ii, iv
Erreferentzia 95
Kokalekua Kroazia
Eskualdea2Europa eta Ipar Amerika
Izen ematea1979 (III. bilkura)
Luzapen urtea 1994
Arriskuan 1991-1998
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua)
2 UNESCOren sailkapena

Inguruko natura
  • Elafita uharteak: Dubrovniketik iparraldera dauden 14 uharte dira, hauetatik hiru handienak baino ez daude populatuta; Koločep, Lopud eta Sipan. Plinio Zaharrak aipatu zituen bere Naturalis historia obran. Izena greziarrek eman zioten, elaphos oreina da grezieraz.
  • Pelješac penintsula: 65 kilometrotako penintsula luzea da. Ipar ekialdean erabat soila da baina hego mendebaldean mahasti eta laranjondoek estaltzen dute. Iliriarrak bizi izan ziren antzinatik eta 1333tik aurrera Dubrovnikek bereganatu zuen. Ardoa egiten da bertan.
  • Lokrum uhartea: Dubrovniketik 600 metrotara dagoen uhartea da. Mediterranear basoak estaltzen du eta 1959an eraikitako lorategi botanikoa dauka bertan. Jatetxe bat eta hondartza nudista bat dagoenetik toki turistikoa bihurtu da.

Iruditegia

Panoramikak
Dubrovnikeko Hiri Zaharraren ikuspegia, ezkerrean Lokrum uhartea.
Dubrovnikeko Hiri Zaharraren ikuspegia, ezkerrean Lokrum uhartea.
Portu zaharraren ikuspegia.
Portu zaharraren ikuspegia.

Hiri senidetuak

Ikus, gainera

Erreferentziak
  1. (Ingelesez) «Cultural diversity: Census, 2021 | Australian Bureau of Statistics» www.abs.gov.au 2022-01-12 (Noiz kontsultatua: 2024-03-10).
  2. (Ingelesez) Centre, UNESCO World Heritage. «Old City of Dubrovnik» UNESCO World Heritage Centre (Noiz kontsultatua: 2024-03-10).
  3. (Ingelesez) Kazhdan, Alexander P.. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press ISBN 978-0-19-504652-6. (Noiz kontsultatua: 2024-03-10).
  4. (Ingelesez) Fine (jr.), John V. A.; Fine, John Van Antwerp. (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. University of Michigan Press ISBN 978-0-472-08260-5. (Noiz kontsultatua: 2024-03-10).
  5. «War in Dubrovnik | Dubrovnik Local Guides» www.dubrovniklocalguides.com (Noiz kontsultatua: 2024-03-10).

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.