Dori Ruano
Dori Ruano, jaiotzaz María Teodora Adoración Ruano Sanchón (Villamayor de Armuña, Salamanca, 1969ko urtarrilaren 11) salamancar txirrindularia, txirrindularitzako zuzendaria, politikaria eta irakaslea da. Txirrindularitzan parte hartu zuen, errepideko eta pistako modalitateetan. Espainiako txapelduna izan zen hainbat aldiz errepidean, eta erlojupekoan; pistan, ostera, espezialista izan zen puntuazio-proban.
| Dori Ruano | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Villamayor, 1969ko urtarrilaren 11 (55 urte) |
| Herrialdea |  Espainia |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Salamancako Pontifize Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | txirrindularia, kirol zuzendaria eta politikaria |
| Jasotako sariak | ikusi
|
Bi domina irabazi zituen Pistako Txirrindularitzako Munduko Txapelketan, 1998an urrea eta 1997an zilarra.[1] Errepidean, 2001eko errepideko Txirrindularitzako Munduko Txapelketan, erlojupeko lasterketan, brontzezko domina lortu zuen.[2]
1992tik 2004ra bitartean, hiru Udako Olinpiar Jokotan parte hartu zuen, eta diploma olinpiko bat lortu zuen Sidney 2000n, puntuazio lasterketan. Bartzelonan, 1992an, 42. postuan geratu zen errepide-proban, Sidney 2000n 18. postuan, erlojupekoan, eta Atenasen, 2004an 18. postuan, erlojupekoan.[3]
2004az geroztik, bere izena daraman txirrindularitza-eskola du, eta bera da zuzendaria.[4] Gainera, Salamancako Udaleko zinegotzi aritu da PSOEren izenean, eta Errendimendu Handiko Kirol Prestakuntzako Nazioarteko Zentroko irakaslea Pistako Txirrindularitzaren Prestakuntza Fisikoko ikastaroan.[5][6]
2019an kirol-arloko genero-desberdintasunari buruzko Hijas de Cynisca dokumental luzean parte hartu zuen Espainiako hainbat kirol-pertsona ospetsurekin batera. Dokumentalak 8 izendapen izan zituen Goya sarietan.[7]
Biografia
Dori Ruano Salamancatik hurbil dagoen herri txiki batean jaio zen, eta zazpi neba-arrebetatik bosgarrena da. Haurtzarotik, kirolerako zaletasun handia zuen, bereziki txirrindularitzarako, eta horretarako gaitasun fisiko eta teknikoak erakutsi zituen. 1987an hasi zen lehiaketa-bizikletan ibiltzen, 18 urte zituela, Jamones AIM taldean.
1992an III. mailako Txirrindularitzako Kirol Zuzendari titulua lortu zuen Entrenatzaileen Eskola Nazionalean. 1993an Gorputz Hezkuntzako Irakasle-ikasketak hasi eta 1996an diplomatu zen. 2005ean txirrindulari izateari utzi eta 2007an Gaztela-Mantxako Unibertsitatearen eta Espainiako Futbol Federazioaren Kirol Erakundeen Kudeaketako Masterra lortu zuen.
Ibilbidea
1988an, Ángel Gíner hautatzaile nazionalak Frantzian irailaren amaieran egin zen nazioarteko Bourges lasterketa taldean sartu zuen. Hurrengo urtean talde nazionalean sartu zen berriro Chamberyko (Frantzia) Munduko Txapelketara joateko, eta lasterketa amaitu zuen espainiar bakarra izan zen.
1990eko Japoniako Munduko Txapelketan, Ruanok, Joane Somarriba, Chely Álvarez eta Belén Cuevasekin batera, seigarren postua lortu zuen taldeko erlojupeko lasterketan. 1992ko Bartzelonako Olinpiar Jokoetarako prestatzeko ADO (Olinpiar Jokoen Elkartea) beka bat eman zien horrek.
Espainiako Txirrindularitza Federazioak (RFEC) hiru sobietar teknikari kontratatu zituen Espainiako txirrindulariak prestatzeko. Boris Vasiliev arduratu zen emakumezkoen taldea prestatzeaz, eta eguneroko entrenamendu gogorrak eta diziplina zorrotza ezarri zituen. Bartzelona 92ko errepide-proban, azken kilometroetan izandako erorketa baten ondorioz, Dori Ruano oso atzeratuta iritsi zen faborito-taldetik. Olinpiar Jokoetako emaitza txarren ondorioz, RFECek eta Kirol Kontseilu Gorenak laguntzak kentzea erabaki zuten. Urte horretan bertan, III. mailako Txirrindularitzako Kirol Zuzendari titulua lortu zuen Entrenatzaileen Eskola Nazionalean.
1993an, Dori Ruanok, 24 urte zituela, bizimoduz aldatzea erabaki zuen, eta Salamancan hasi zituen ikasketak, Gorputz Hezkuntzako Irakasle-ikasketak hasi eta 1996an diplomatu zen. Ikasketen azken urtean pistako txirrindularitza probatu zuen, eta Espainiako Pista Txapelketan parte hartu zuen puntuazio- eta jarraipen-probetan, eta lehen postua lortu zuen bi diziplinetan. Denboraldiaren amaieran, Espainiako emakumezkoen orduko errekorra lortu zuen, 44,158 km-ko markarekin.
1997ko denboraldirako, Boris Vasilievek, bere errepideko entrenatzaile ohiak, pistako talde nazionalean sartzera gonbidatu zuen. Urte hartan, Espainiako Txapelketan puntuazioko eta jarraipeneko txapelduna izan zen berriro. Munduko Kopako azken proban parte hartu zuen, Atenasen, puntuazio-proban, eta laugarren postua lortu zuen. Emaitza horrek, Pertheko (Australia) Munduko Txapelketarako txartela eman zion, eta zilarrezko domina lortu zuen han.[8]
1998an lortu zuen kirol-arrakastarik handiena, Bordelen errepideko puntuzko lasterketan Pistako Txirrindularitzako Munduko Txapelketan irabazi baitzuen.[9]
Hurrengo urtean, Vasiliev hautatzaile nazional kargutik kentzea kolpe gogorra izan zen Sidney 2000ko Udako Olinpiar Jokoak prestatzeko. Egoera zail horrek eragina izan zuen errendimenduan, eta Jokoetako puntukako lasterketan zazpigarren postua baino ez zuen lortu, proba horretan, faboritoetako bat izanda.
2001. urtea oso arrakastatsua izan zen Dori Ruanorentzat, bi txirrindularitza-motak (pista eta errepidea) bateratu zituen, eta Espainiako Txapelketan garaipena lortu zuen, bai errepidean, bai erlojupekoan, eta brontzezko domina lortu zuen Lisboako Errepideko Munduko Txapelketan, erlopeko proban.[10] Urte horretan Pistako Munduko Txapelketan ere parte hartu zuen, eta laugarren postua lortu zuen.
Txirrindularitza eskola martxan jarri
2002an hautsi egin zen txirrindulariaren eta RFECaren arteko harremana. Boris Vasiliev ez zegoenez, eta pista eta errepidea uztartzea begi onez ikusten ez zuten teknikari berriak sartu zirenez, Ruano pista hautaketatik kanpo utzi zuten. 2003an, Caja Duero banku-erakundearen babesle ofizial gisa, Caja Duero Txirrindularitza Eskola jarri zuen martxan, eta Villamayor Txirrindularitza Elkarteko zuzendari teknikoa eta koordinatzailea da.
2005ean, Madrilen egindako Errepideko Munduko Txapelketarekin batera, 36 urterekin txirrindularitza uztea erabaki zuen. Bi urte geroago, Gaztela-Mantxako Unibertsitatearen eta Espainiako Futbol Federazioaren Kirol Erakundeen Kudeaketako Masterra lortu zuen.
Txirrindulari izateari utzi eta kirol esatari, irakasle, hizlari eta zuzendari
Lehiaketetatik erretiratuta, txirrindularitzarekiko grinak bultzatuta, Eurosport kateko kirol-esatari gisa aritu zen pistako munduko txapelketetan eta errepideko munduko txapelketetan.
2005etik 2009ra RFECko Emakumezkoen Txirrindularitza Batzordeko Kirol eta COEko Emakume Batzordeko kidea izan da. 2012an, Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzien (CAFYD) titulua lortu zuen Salamancako Unibertsitate Pontifizioan, eta Errendimendu Handiko Kirol Prestakuntzarako Nazioarteko Zentrorako Pistako Txirrindularitzaren Prestakuntza Fisikoko ikastaroko irakasle gisa hasi zen lanean.[11] Ruanoren hitzetan:
Bizikletak askatasun eta handitasun paregabeko sentsazioa eman dit, norbaitek txirrindularitzan hasi nahi duenean, ni hantxe nago erakusteko, transmititzeko eta kirol horrek bere bizitza balio, emozio eta bizi-esperientziez betetzen laguntzeko.
2015. urtean ezagutza eta eskarmentu horiei esker, Lointek (Sopela Womwn's Team) emakumeen taldeko kirol-zuzendari izendatu zuten Dori Ruano .[12]
Irakaskuntza
1996an, Salamancako Unibertsitate Pontifizioak diploma eman zion Gorputz Hezkuntzako Irakasletzarengatik
2004an, Portugalgo Txirrindularitza Federaziorako irakasle lanetan hasi eta 2008ra arte.
2004an Txirrindularitza Eskola bat sortu zuen, eta lehendakaria da.
SEK nazioarteko unibertsitatean ere irakasle izan da, emakumezkoen txirrindularitzako udako ikastaroetan.
2012an, Errendimendu Handiko Kirol Prestakuntzarako Nazioarteko Zentrorako pistako txirrindularitzaren prestakuntza fisikoko ikastaroan hasi zen eskolak ematen.
Hitzaldiak
2006az geroztik, Dori Ruanok hainbat ekitaldi nazionaletan parte hartu du hizlari gisa.
| Urtea | Lekua | Ekitaldiaren izena | Txostenaren izenburua |
|---|---|---|---|
| 2006 | Segovia | Kirolari eta gizarteari buruzko jardunaldia | Mahai-ingurua: Kirolariaren etorkizuna, bere kirol-karrera amaitzen duenean |
| 2007 | Nafarroa | Nafarroako Kirolaren III. Biltzarra | Emakumearen diskriminazioa kirolean |
| 2008 | Granada | Txirrindularitzako I. Jardunaldi Nazionalak | Espainiako emakumezkoen txirrindularitzaren iragana, oraina eta etorkizuna |
| 2008 | Madril | Emakumearen eta Kirolaren Jardunaldi Nazionalak | Mahai-ingurua: Kirol taldeak eta elkarteak |
| 2008 | Madril | Emakumea, Errendimendua eta Triatloiaren II. mintegia | Kirolaren bi ikuspegi: kirolariarena eta entrenatzailearena |
| 2009 | Gasteiz | Emakumea eta kirola | Emakumea eta kirola |
Hijas de Cynisca Dokumentala
Hijas de Cynisca 2019an Beatriz Carreterok zuzendutako kirol-arloko genero-desberdintasunari buruzko dokumental luzea da. Espartar Zinisca printzesa, Olinpiar Jokoak irabazi zituen lehen emakumea izan zen. Dokumentala Espainiako hainbat kirol-pertsona ospetsuri egindako elkarrizketen bidez osatuta dago, hala nola Almudena Cid, Amaya Valdemoro, Jennifer Pareja, Lydia Valentín, Dori Ruano, Bea Fernández, Carmen Martín, Ona Carbonell, Jessica Vall eta Mary Álvarez del Burgo kirolariak, Paloma del Río kazetaria eta Paula teknikariak. Besteak beste, gai hauexek lantzen dira: kirola haurtzaroan sexualizatzea, emakumeek kirolean dituzten eskubideak urratzea, soldata, aurrekontu edo pizgarri ekonomikoen aldea, ikusgarritasun falta eta komunikabideetan jarrera matxistak izatea. Era berean, honako hauek ere lantzen dira: kirolarien aintzatespen txikiagoa, babesletzak aurkitzeko zailtasunak, profesionalizazioari laguntza urria ematea, kidego teknikoetan eta federazioetan emakumerik ez egotea, edo arreta itxura fisikoan jartzea.
Palmaresa
Errepidean
|
1995
1996
1997:
1998
1999
2000
|
2001
2002
2003
2004
2005
|
Pistan
1997
- 2. postua, Munduko Puntuazio Txapelketan
1998
- 1. postua, txapelduna, Munduko Puntuazio Txapelketan
Munduko Txapelketako eta Olinpia Jokoetako Kirol lasterketetan
| Urtea | Lekua | Txapelketa | Posizioa | Modalitatea |
|---|---|---|---|---|
| 1989 | Chambery (Frantzia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1990 | Utsonomiya (Japonia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1990 | Utsonomiya (Japonia) | Errepideko Munduko Txapelketa | 6. postua | Erlojupekoa Taldeka |
| 1991 | Stuttgart (Alemania) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1991 | Stuttgart (Alemania) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Erlojupekoa Taldeka |
| 1992 | Benidorm (Espainia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Erlojupekoa Taldeka |
| 1992 | Bartzelona | Olinpiar Jokoak | 42. postua | Errepideko txirrindularitza |
| 1993 | Oslo (Norvegia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1993 | Oslo (Norvegia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Erlojpekoa Taldeka |
| 1995 | Tunja (Kolonbia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Erlojupeko banakako erlojua |
| 1995 | Duitama (Kolonbia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1996 | Donostia (Euskal Autonomia Erkidegoa) | Orduko markatzaile nazionala | 44,158 km | |
| 1997: | Perth (Australia) | Pistako Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Jarraipena |
| 1997: | Perth (Australia) | Pistako Munduko Txapelketa | Txapeldunordea |
Puntuazioa |
| 1997: | Donostia (Espainia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1998 | Valkemburg (Herbehereak) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1998 | Bordele (Frantzia) | Pistako Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Jazarpena |
| 1998 | Bordele (Frantzia) | Pistako Munduko Txapelketa | Txapelduna |
Puntuazioa |
| 1999 | Berlin (Alemania) | Pistako Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Jarraipena |
| 1999 | Berlin (Alemania) | Pistako Munduko Txapelketa | 9. postua | Puntuazioa |
| 1999 | Verona (Italia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 1999 | Treviso (Italia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Erlojupeko banakako erlojua |
| 2000 | Plouay (Frantzia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2000 | Sidney (Australia) | Olinpiar Jokoak | 7. postuko diploma olinpikoa | Txirrindularitza pistan Puntuazioa |
| 2000 | Sidney (Australia) | Olinpiar Jokoak | 18. postua | Erlojupeko errepideko txirrindularitza |
| 2001 | Belgika | Pistako Munduko Txapelketa | 4. postua | Puntuazioa |
| 2001 | Lisboa (Portugal) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2001 | Lisboa (Portugal) | Errepideko Munduko Txapelketa | 3. postua. Brontzezko domina  |
Erlojupeko banakako erlojua |
| 2002 | Zolder (Belgika) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2002 | Zolder (Belgika) | ErrepidekoMunduko Txapelketa | 11. postua | Erlojupekoa
Banakakoa |
| 2003 | Hamilton (Kanada) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2003 | Hamilton (Kanada) | Errepideko Munduko Txapelketa | 9. postua | Erlojupekoa
Banakakoa |
| 2004 | Verona (Italia) | Errepideko Munduko Txapelketa | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2004 | Bardolino (Italia) | Errepideko Munduko Txapelketa | 18. postua | Erlojuaren kontrako banakako erlojupekoa |
| 2004 | Atenas (Grezia) | Olinpiar Jokoak | Parte-hartzailea | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2004 | Atenas (Grezia) | Olinpiar Jokoak | Parte-hartzailea | Errepideko txirrindularitza
Erlojupekoa |
| 2005 | Madril (Espainia) | Errepideko Munduko Txapelketa | 20. postua | Lineako bideko txirrindularitza |
| 2005 | Madril (Espainia) | Errepideko Munduko Txapelketa | 20. postua | Banakako erlojupekoa |
Espainiako Kirol Txapelketako lasterketetan
| Urtea | Lehiaketaren tokia | Lehiaketaren izena | Postua | Modalitatea |
|---|---|---|---|---|
| 1995 | Segovia | Espainiako txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 1996 | Palma | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Jarraipena |
| 1996 | Palma | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Puntuazioa |
| 1996 | Sabiñanigo (Huesca) | Errepideko txirrindularitzako Espainiako txapelketa | Txapeldunordea |
Lineako bideko txirrindularitza |
| 1996 | Huesca | Errepideko Esapaña Txapelketa | Txapeldunordea |
Erlojupekoa |
| 1997 | Valentzia | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Jarraipena |
| 1997 | Valentzia | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Puntuazioa |
| 1998 | Valentzia | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Jarraipena |
| 1998 | Valentzia | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Puntuazioa |
| 1998 | Jerez de la Frontera (Cadiz) | ErrepidekoEspainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 1999 | Valentzia | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Jarraipena |
| 1999 | Valentzia | Pistako Txirrindularitzako Espainiako Txapelketa | Txapelduna |
Puntuazioa |
| 1999 | Kordoba | Errepideko Espainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 2000 | Murtzia | Errepideko Espainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 2001 | Leon | Espainiako ErrepidekoTxirrindularitza Txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 2001 | Leon | Errepideko txirrindularitzako Espainiako txapelduna | Txapelduna |
Lineako bideko txirrindularitza |
| 2002 | Salamanca | Errepideko Espainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapeldunordea |
Erlojupekoa |
| 2003 | Alcobendas (Madril) | Errepideko Espainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 2004 | Santoña (Kantabria) | ErrepidekoEspainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapelduna |
Erlojupekoa |
| 2005 | Murtzia | Errepideko Espainiako Txirrindularitza Txapelketa | Txapeldunordea |
Erlojupekoa |
Nazioarteko dominak
Pistako txirrindularitzan
| Munduko txapelketa | |||
|---|---|---|---|
| Urtea | Lekua | Postua | Lehiaketa |
| 1997 | Perth (Australia) | 2. postua | Puntuazioa |
| 1998 | Bordele (Frantzia) | 1. postua
Txapelduna |
Puntuazioa |
Errepideko txirrindularitzan
| Munduko txapelketa | |||
|---|---|---|---|
| Urtea | Lekua | Postua | Lehiaketa |
| 2001 | Lisboa (Portugal) | 3. postua | Erlojupekoa |
Taldeak
- Pragma-Deia-Colnago (2002)
- Team Prato Marathon Bike (2003)
- USC Chirio Forno d'Asolo (2005)
Sariak eta aintzatespenak
- 1995ean Emakumezkoen Eliteko txirrindulari Nazional Onena, Espainia.
- 1996an, Salamancako Unibertsitate Pontifizioak diploma eman zion Gorputz Hezkuntzako Irakasletzarengatik.
- 1998an Emakumezkoen Eliteko txirrindulari Nazional Onena, Espainia.
- 1998an Espainiako Emakumezko kirolari Onena Erregina Sofia Sarian, Espainia.
- 1988an Espainiako kirolari onena txirrindularitza kategorian. Espainiako Kirol Prentsaren Elkartea. Espainia.
- 1999an Olinpiar Ordena, Espainia.
- 1999 Kirol Merituaren Errege Aginduaren Zilarrezko Domina, Kirol Kontseilu Gorenak emana
.svg.png.webp)
- 2000n Emakumezkoen eliteko txirrindulari nazional Onena, Espainia.
- 2001ean Emakumezkoen eliteko txirrindulari nazional onena, Espainia.
- 2002an Emakumezkoen eliteko txirrindulari nazional onena, Espainia.
- 2005ean Kirol Merituaren Errege Aginduaren Urrezko Domina, Kirol Kontseilu Gorenak emana
- 2013an hasi zen bere izena duen Dori Ruano Zikloturista Martxa, Villamayor de Armuñan.
- 2019an Hijas de Cinisca dokumetalean parte hartu zuen.
Erreferentziak
- «Teodora Ruano». the-sports.org (Ingelesez).
- «Teodora Ruano». the-sports.org (Ingelesez).
- «Olympedia – Dori Ruano» www.olympedia.org (Noiz kontsultatua: 2023-07-11).
- «La escuela de ciclismo 'Dori Rauno' se presenta mañana con los equipos cadete y juvenil 'Caja Duero-Electro Stocks'». Pág. web de Europapress, 21 de mayo de 2009.
- «Dori Ruano Sanchón». Pág. del PSOE Salamanca.
- «Dori Ruano visita Alto Rendimiento». elperiodic.com, 5 de julio de 2012.
- «Hijas de Cynisca » Premios Goya 2023» www.premiosgoya.com (Noiz kontsultatua: 2023-07-11).
- «Ruano, plata en la carrera por puntos». Mundo Deportivo, 30 de agosto de 1997.
- «Ruano hace historia en puntuación». Mundo Deportivo, 31 de agosto de 1998.
- «Dori hace historia al ganar el bronce». As, 11 de octubre de 2001.
- «Grado en Ciencias de la Actividad Física y del Deporte» Estudia Deporte.
- «Dori Ruano será la nueva directora deportiva del Lointek». Marca, 23 de enero de 2015.
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q459797
Multimedia: Teodora Ruano / Q459797