Done Jakue eliza (Gares)

Done Jakue eliza Nafarroako Gares udalerrian dagoen eliza erromaniko bat da. Garesko Alde Zaharreko Kale Nagusian dago, Donejakue bideak karrika hori zeharkatzen du. Nafarroako kultura ondasuna dago.

Done Jakue eliza
UNESCOren gizateriaren ondarea Kultura ondasuna
Frantses bidea Nafarroan
Done Jakue elizaren kanpoaldea. Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Probintzia	Nafarroa Garaia
Udalerria	Gares
Koordenatuak	42°40′20″N 1°48′51″W
Izena	Done Jakue
Arkitektura
Estiloa	Arte erromanikoa
Gizateriaren ondarea
Erreferentzia	669-498
Eskualdea[upper-roman 1]	Europa eta Ipar Amerika
Izen-ematea	bilkura)
BIC	RI-51-0000768
498
UNESCOk egindako sailkapenaren arabera

Done Jakue Nagusiaren eliza XII. mendean eraiki eta XVI. mendean berreraiki zuten. Eragin moriskoa duen atari handi ikusgarria du, Bibliako pasarteei buruzko eskulturak ditu.

Barnealdean, bi eskultura gotiko daude: Done Jakue apostolua eta San Bartolome, biak aurrez aurre. Erretaula nagusia begien aurrean duten bisitari jakin-nahiak arakatzen dituzte bi-biek lasaitasun iraunkor hartatik.

Bigarren ataria askoz ere ikusgarriagoa da. XIII. mendearen hasieran eraikia, bere bost arkiboltak nabarmendu behar dira, bai eta eragin moriskoa duen barnealdeko arku lobulatua ere. Denboraren joanak nabarmen higatu ditu arkiboltetan dauden eskulturak. Lehenbiziko tenpluaren osagai erromaniko grisak ederki bereizten dira berpizkunde garaiko silarrietatik, azken horiek hobe kontserbatu baitira.

XVI. mendearen erdian eraikina bere osoan berritzeari heldu zioten eta, eliza zaharraren gainean, latindar gurutzeko bat eraiki zuten. Nabeak bi tarte zituen, gurutzadura, transeptua, burualde poligonala eta naberantz irekita dauden lau kapera txiki. Izar itxurako gurutze-gangen bidez estalia dago.

Kanpandorre oktogonala du, gehienetan zikoinek zaindua, eta eliz atarian zutabez osaturiko burdin hesia, pitxerren bidez bururatuak. Bi elementuak XVI. mendetik XVIII. mendera eraiki zituzten, Ventura Rodriguezen proiektu baten arabera. Gizon hori bere garaiko arkitektorik hoberenetakoa izan zen.

Elizaren barnealdea oso zabala da eta gureganaino hainbat pintura, eskultura eta erretaula iritsi dira. Done Jakueri eskainitako erretaula nagusia nabarmenduko dugu, XVIII. mendekoa. Elizako hormei atxikiak eta bata bestearen aurrean, tenpluak garrantzi handiko bi eskultura gotiko ditu, biak XVI. mendekoak: San Bartolomeren harrizko irudi polikromatua, handi-handia, ia tamaina naturalekoa, eta Done Jakue Apostoluaren zurezko irudi bikaina, hori ere polikromatua. Herrian Done Jakue beltza esaten diote, aurpegia iluna duelako. Irudi horrek apostolu erromesa irudikatzen du, eta bere tamainagatik nabarmentzen da, bai eta bere begi eta bizarren tratamenduagatik ere.