Dolomitak

Dolomitak[1] edo Dolomita Alpeak[2] (italieraz Dolomiti, alemanieraz Dolomiten, friulieraz Dolomitis, venezieraz Dołomiti) Ekialdeko Alpeetako mendigunea da, Italiako ipar-ekialdean kokaturik dagoena. Mendilerroaren ia %70 Bellunoko probintzian dago eta gainerakoa Bolzano, Trento, Udine eta Pordenonen. Iparraldeko eta hegoaldeko mugak, hurrenez hurren, Val Pusteria eta Val Suganan daude.

Dolomitak1
UNESCOren gizateriaren ondarea

Dolomitak

MotaNaturala
Irizpideak vii, viii
Erreferentzia 1237
Kokalekua Italia
Eskualdea2Europa/Ipar Amerika
Koordenatuak
46°23′N 11°51′E
Izen ematea2009 (XXXIII. bilkura)
1 UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua)
2 UNESCOren sailkapena

Eskualdea mendebaldeko eta ekialdeko Dolomitetan banatuta dago, ardatza Val Badia - Campolongo Pasabidea - Cordevole Haranatik dago. Mendikateak berrogei glaziar baino gehiago ditu. Mendirik altuena 3.342 metroko Marmolada da. Badaude beste mendi batzuk 3.000 metro baino gehiago dituztenak.

Izena Déodat Gratet de Dolomieu, frantziar geologoak jarri zizkien, dolomita harria deskribatu zuenean.

2009an UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zuen mendilerro hau.

Mendi Nagusiak
IzenametroakoinIzenametroakoin
Marmolada 3344 10,972 Pala di San Martino 2996 9831
Antelao 3264 10,706 Rosengartenspitze 2981 9781
Tofana di Mezzo 3241 10,633 Marmarole 2961 9715
Punta Sorapis 3229 10,594 Cima di Fradusta 2941 9649
Monte Civetta 3220 10,564 Fermedaturm 2867 9407
Vernel 3145 10,319 Cima d'Asta 2848 9344
Monte Cristallo 3199 10,496 Cima di Canali 2846 9338
Cima di Vezzana 3191 10,470 Croda Grande 2839 9315
Cimon della Pala 3186 10,453 Vajoletturm / Torri del Vajolet 2821 9256
Langkofel 3181 10,427 Sass Maor 2816 9239
Pelmo 3169 10,397 Cima di Ball 2783 9131
Dreischusterspitze 3162 10,375 Cima della Madonna (Sass Maor) 2751 9026
Boespitze / Piz Boè 3152 10,342 Rosetta 2741 8993
Croda Rossa (Hoher Caisl) 3148 10,329 Croda da Lago 2716 8911
Piz Popena 3143 10,312 Central Grasleitenspitze 2705 8875
Elferkofel 3115 10,220 Sciliar 2562 8406
Grohmannspitze (Langkofel) 3111 10,207 Sasso di Mur 2554 8380
Zwölferkofel 3091 10,142 Cima delle Dodici 2338 7671
Sass Rigais (Geislerspitzen) 3027 9932 Monte Pavione 2336 7664
Tre Cime di Lavaredo 3003 9853 Cima di Posta 2235 7333
Kesselkogel (Rosengarten) 3001 9846 Monte Pasubio 2232 7323
Fünffingerspitze 2997 9833

Pasabide nagusiak
Izenametroakoin
Passo d' Ombretta 2738 8983
Langkofeljoch 2683 8803
Tschagerjoch 2644 8675
Grasleiten Pasabidea 2597 8521
Passo di Pravitale 2580 8465
Passo delle Comelle 2579 8462
Passo della Rosetta 2573 8442
Vajolet Pasabidea 2549 8363
Passo di Canali 2497 8193
Tierseralpljoch 2455 8055
Passo di Ball 2450 8038
Forcella di Giralba 2436 7992
Col dei Bos 2313 7589
Forcella Grande 2262 7422
Pordoi 2250 7382
Passo Sella 2244 7362
Tre Sassi Pasabidea 2199 7215
Mahlknechtjoch 2168 7113
Grödnerjoch 2121 6959
Passo di Falzarego 2117 6946
Fedaja Pasabidea 2046 6713
Valles Pasabidea 2032 6667
Passo Rolle 1984 6509
Forcella Forada 1975 6480
Passo di San Pellegrino 1910 6267
Forcella d'Alleghe 1820 5971
Tre Croci Pasabidea 1808 5932
Passo di Costalunga or Karerpaß 1753 5751
Monte Croce Pasabidea 1638 5374
Ampezzo Pasabidea 1544 5066
Passo Cereda 1372 4501
Toblach Pasabidea 1209 3967

Besteak
360 graduko fotografia panoramikoa Marmoladatik

Lehenengo Mundu Gerran Italia eta Austria-Hungariako Inperioko armaden arteko frontea Dolomitetan egon zen.

Erreferentziak
  1. Euskaltzaindia. Europako toponimia fisikoa. .
  2. Euskaltzaindia: 52. araua: Munduko geografiako zenbait izen (mendiak, ibaiak, itsasoak).

Kanpo estekak


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.