Dobet Gnahoré
Dobet Gnahoré (Boli Kosta, 1982ko ekainaren 17a) Boli Kostako abeslari, musikagile, perkusionista eta dantzaria da. Gaur egun Frantzian bizi da. Afrikako zazpi hizkuntzatan abesten du (Bété, Fon, Baoulé, Lingala, Malinké, Mina eta Banbara)[1], bai eta frantsesez eta ingelesez ere[2].
Dobet Gnahoré | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Boli Kosta, 1982ko ekainaren 17a (41 urte) |
Herrialdea | Boli Kosta |
Familia | |
Aita | Boni Gnahoré |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | abeslaria |
Genero artistikoa | music of Africa (en) |
Musika instrumentua | ahotsa |
dobetgnahore.com | |
Biografia
Boni Gnahoré musikariaren alaba da[3]. Hamabi urte zituela Dobetek aitari Hezkuntza sistema tradizionaletik ateratzeko eskatu zion, berak artista izan nahi zuela eta[4]. Ordutik Abidjan hiriko Le Village Ki-Yi auzo komunal-artistikoaren giroan murgilduta bizi izan zuen gaztaroa[1]. Auzo hartan Colin Laroche de Feline gitarjole frantsesa ezagutu zuen eta ordutik alboan izan du[4], bai eta bere aita ere.
1999 urtean gerra zibila sortu zen Boli Kostan eta Frantziara egin zuten alde, Marseillara hain zuzen ere[1]. Bertan Na Afriki taldea sortu zen hainbat musikari frantses eta tunisiarrekin batera. Hurrengo urteetan Afrikako hainbat herrialdetan kontzertu ugari egin zituzten, Kongon, Gabonen, Txaden eta Ekuatore Ginean, besteak beste.
2004an aurreneko diskoa argitaratu zuen, Ano Neko ("sortu dezagun elkarrekin")[3]. Disko honek arrakasta izan zuen eta Munduko Musiken sarietan artista berri onenaren sarirako izandapena jaso zuen. 2007an Na Afriki diskoa atera zuen. Afrikako musika garaikidea jorratu zuen 15 abestietan[5][6].
2010 urtean Djekpa La You diskoa argitaratu zuen, Dobeten hirugarrena. "Pearls" abestiarengatik emankizun urbano/alternatibo onenaren Grammy Saria jaso zuen. 2014an Na Drê diskoa atera zuen[7].
Miziki da disko berriena eta bereziena, musika elektronikoarekin jolastu baitu. Lau urte behar izan ditu diskoa osatzeko eta bi gai nagusi ditu, Afrikaren aberastasuna eta batasuna alde batetik eta Afrikar emakumezkoen indarra bestetik[8].
Aktibismoa
Dobet Gnahoréren abestietako hitzek gai sozialak lantzen dituzte, bereziki familiaren garrantzian eta HIESaren arriskuetan sakonduz[9] eta haurren esplotazioa salatuz[10]. Afrikako emakumezkoen indarra erakustea ere helburu izaten du bere abestietan[7].
Diskografia
- Ano Neko (2004)
- Na Afriki (2007)
- Djekpa La You (2010)
- Na Drê (2014)
- Miziki (2018)
Kolaborazioak
- Music from the Chocolate Lands (2004) - "Kakou" abestia
- WorldDivas (2006) - "Youné" abestia
- Acoustic Africa (2006) - "Paléa" abestia[5]
Sariak
- Grammy Sariak:
- 2010: "Pearls" abestiarengatik, emankizun urbano/alternatibo onenaren saria.
Erreferentziak
- «BBC - Awards for World Music 2006 - Dobet Gnahore» www.bbc.co.uk (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- (Frantsesez) «Côte d’Ivoire : Dobet Gnahoré, chanteuse polyglotte et cosmopolite» JeuneAfrique.com 2014-04-18 (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- (Frantsesez) «Dobet Gnahoré» RFI Musique 2007-01-26 (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- «Dobet Gnahoré | WOMAD Las Palmas 2010 - laprovincia.es» web.archive.org 2010-11-12 (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- «Na Afriki, by Dobet Gnahore» Dobet Gnahore (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- (Ingelesez) http://www.cumbancha.com.+«Dobet Gnahoré» Cumbancha (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- (Ingelesez) Mijim, Antoine Panier-. «Dobet Gnahore - Albums - Na Drê» www.dobetgnahore.com (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- (Ingelesez) Mijim, Antoine Panier-. «Dobet Gnahore - home» www.dobetgnahore.com (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- «Africa Dobet Gnahore World Music at Global Rhythm - The Destination for World Music» www.globalrhythm.net (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).
- (Ingelesez) Mijim, Antoine Panier-. «Dobet Gnahore - Albums - Na Afriki» www.dobetgnahore.com (Noiz kontsultatua: 2019-02-22).