Debrecen
Debrecen (IPA: /'dɛbrɛtsɛn/, latinez: Debrecinum; alemanez: Debrezin edo Debreczin; polonieraz: Debreczyn; errumanieraz: Debreţin; eslovakieraz: Debrecín; lituanieraz: Debrecenas; letonieraz: Debrecena; serbieraz: Дебрецин, Debrecin; kroazieraz: Debrecin; grezieraz: Ντέμπρετσεν) Hungariako ipar-ekialdeko hiria da, Hajdú-Bihar konderriko hiriburua. Iparraldeko Lautada Handiko hiri nagusia eta herrialdeko bigarren handiena da. 2015ean 203.506 biztanle zituen[1].
Debrecen | |||
---|---|---|---|
city with county rights (en) | |||
| |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | Hungaria | ||
Konderria | Hajdú-Bihar | ||
Alkatea | Papp László (Fidesz) | ||
Izen ofiziala | Debrecen | ||
Posta kodea | 4000–4044 eta 4225 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 47°31′48″N 21°38′21″E | ||
Azalera | 461,66 km² | ||
Altuera | 121 | ||
Mugakideak | Monostorpályi (en) eta Hosszúpályi (en) | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 201.582 (2023ko urtarrilaren 1a) 1.724 (2022) | ||
Dentsitatea | 436,65 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Telefono aurrizkia | 52 | ||
Ordu eremua | Europa Erdialdeko Ordua, UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||
Hiri senidetuak | Lublin, Valea lui Mihai (en) , Oradea, Paderborn, Klaipėda, Setúbal, Cattolica, New Brunswick (New Jersey), Xumen, Syktyvkar, Taitung City (en) , Jyväskylä, Rishon LeZion, San Petersburgo, Patras, Tongliao, Toluca de Lerdo, Limerickeko konderria, Brno eta Ipar-ekialdeko barrutia | ||
Hizkuntza ofiziala | hungariera | ||
http://www.debrecen.hu/ |
Historia
XIV. mendean sortu zen; nekazari herria izan zen 1945era arte. Hungariarren kalbinismoaren gunerik garrantzitsuena izan zen, eta «Erroma kalbinista» edo «Hungariako Geneva» izenaz ere ezagutzen zen.
Bertan aldarrikatu zuen Hungariako independentzia Lajos Kossuth politikariak 1849an. Behin-behineko gobernuaren egoitza izan zen 1944-1945 bitarteko urteetan.
Klima
Debrecengo klimak ozeaniko epelaren (Cfb Köppen klima sailkapenean) eta kontinentalaren (Dfb) arteko ezaugarriak ditu.
Datu klimatikoak (Debrecen) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 0.6 | 4.1 | 10.4 | 16.6 | 21.7 | 24.6 | 26.5 | 26.1 | 22.4 | 16.5 | 8.5 | 2.6 | 15.05 |
Batez besteko tenperatura (ºC) | −2.6 | 0.2 | 5.1 | 10.7 | 15.8 | 18.7 | 20.3 | 19.6 | 15.8 | 10.3 | 4.5 | −0.2 | 9.85 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −5.5 | −3.0 | 0.6 | 5.4 | 10.1 | 13.4 | 14.4 | 13.7 | 10.3 | 5.3 | 1.3 | −2.8 | 5.26 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 37 | 30 | 34 | 42 | 59 | 80 | 65 | 61 | 38 | 31 | 45 | 44 | 566 |
Prezipitazio egunak (≥ 1.0 mm) | 8 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 8 | 7 | 5 | 5 | 8 | 8 | 89 |
Eguzki orduak | 55.8 | 81.2 | 145.7 | 192.0 | 238.7 | 249.0 | 282.1 | 260.4 | 201.0 | 161.2 | 69.0 | 46.5 | 1982.6 |
Iturria: [2] |
Biztanleria
2011n Debrecenen 204.834 lagun bizi ziren; etniari dagokionez, % 84,8 hungariarrak ziren, % 0,6, alemaniarrak eta % 0,6, ijitoak[3].
Ekonomia
Doikuntza eta botika industriak daude. Unibertsitatea dago.
Hiri senidetuak
Debrecen hiri hauekin senidetua dago:
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2015/12/14 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- https://web.archive.org/web/20130401185802/http://www.hko.gov.hk/wxinfo/climat/world/eng/europe/ger_pl/debrecen_e.htm HKO
- Detailed Gazetteer of Hungary: Debrecen. ksh.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-21).
Kanpo estekak
- (Hungarieraz) (Ingelesez) Webgune ofiziala, debrecen.hu
- (Ingelesez) Turismo webgunea, debrecencity.com