Damaso Etxeberria Iturralde
Damaso Etxeberria Iturralde (Bordele, Frantzia, 1834ko abenduaren 11 – Elizondo, Baztan, 1886ko maiatzaren 29a) nafar politikari eta euskal idazlea izan zen.
Damaso Etxeberria Iturralde | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Bordele, 1834ko abenduaren 11 |
Herrialdea | Nafarroa Garaia |
Heriotza | Elizondo, 1886ko maiatzaren 29a (51 urte) |
Familia | |
Aita | Martin Luis Etxeberria Iturralde |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea |
Bizitza
Bordelen 1834ko abenduaren 11n jaio izanagatik ere, zinez baztandarra zen. Haren aita Martin Luis Etxeberria berroetarra izan zen, Baztango alkate eta armada karlistako brigadierra Lehen Karlistaldian, 1838ko Erreniagako guduan hil zena; ama, aldiz, Angeles Iturralde Aldekoa, Datue jauregiko nagusia zen. Gerra amaitu ondoren itzuli ziren ama-semeak Elizondora.[1]
Bere aita bezala, Damaso Etxeberria ibarreko alkatea izan zen, eta baita Nafarroako Junta Karlistaren partaidea ere Bigarren Karlistaldian.[2] 1874tik 1876ra, Burgosetik deserrituak izan ziren 35 fraide eta ikasle lazarista aterpetu zituen Datue jauregian.[3]
Lanak
Ez zen oso idazle emankorra izan; alabaina, San Frantzisko Xabierkoari eginiko bertso batzuen egilea dugu, 1857ko urriaren 18an Bonaparte printzeak berak Elizondon bertan jaso zituenak. Bertso horiek argitara eman zituen lehenbizikoa Nikolas Altzola izan zen, 1967ko Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen aldizkarian. Geroago Rosa Miren Pagolak jaso zituen Bonaparteren Ondareko Eskuizkribuak lanean.[2]
Nafarroco hume noblea
Catedratico Parisen
Ygnacio duzu seguitzen
Ceruac manic bidea
Itzala munduco fama gucia
Daucazu despreciatua.
O saindu miragarria
Apostolu famatua
Yguzu Javier escua
Artzeco zure vicia
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- Larrabe, Ainhoa; Tubia, Iker. Historiaren zati bat, salgai. Berria egunkaria, 2014ko urriak 10, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-10-18).
- Bidador, Joxemiel. Baztango euskal idazleen berri laburra (I). Euskaldunon Egunkaria, 2000ko otsailak 4, CC BY-SA 4.0, berria.eus (Noiz kontsultatua: 2020-10-17).
- Olabuenaga, Mitxel. Los Padres Paúles en Elizondo. pauleszaragoza.org (Noiz kontsultatua: 2020-10-18).
Kanpo estekak
- Bidador, Joxemiel Baztango euskal idazleen berri laburra, Euskaldunon Egunkaria, 2000-1-21; 2000-1-28; 2000-2-4; 2000-2-11; 2000-2-18; 2000-2-25, zubitegia.armiarma.eus
- (Gaztelaniaz) Dámaso de Echeverría Iturralde, Auñamendi Entziklopedia, euskomedia.org