Dalmaziera

Dalmaziera[1] hizkuntza erromantze hila da, Dalmaziako kostaldean (egungo Kroazia, Montenegro eta Albaniako iparraldea) mintzatzen zena. Dirudienez, dalmaziera italiera eta errumanieraren arteko hizkuntza zen[2] eta venezieraren eta kroazieraren eragin handia jaso zuen.

Dalmaziera
Dalmaziera hitz egiten zen lekuak.
Datu orokorrak
Lurralde eremuaKroazia, Montenegro
Hiztunak0 (1898)
EskualdeaAdriatikoa
UNESCO sailkapena6: galdua
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indoeuropar hizkuntzak
hizkuntza italikoak
hizkuntza erromantzeak
italo-mendebaldeko hizkuntzak
Italo-Dalmatian (en) Itzuli
Dalmatian Romance (en) Itzuli
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiasubjektu aditza objektua eta silabadun hizkuntza
Alfabetoalatindar alfabetoa
Hizkuntza kodeak
ISO 639-3dlm
Glottologdalm1243
Wikipediadlm
UNESCO345
IETFdlm

Dalmazieraren azken hiztuna, Tuone Udaina, 1898an hil zen. Badirudi, hala ere, azken hiztun horrek ez zekiela oso ondo dalmazieraz egiten[3]. Antza, garai hartan, gurasoek seme-alabei dalmaziera transmititzeari utzi eta kroaziera irakatsi zieten[3].

Dialektoak

Hiru dialektotan banatzen zen:

  • Vegliotera, Krk kroaziar uhartean hitz egina.
  • Ragusera, Dubrovnik kroaziar hirian mintzatua.
  • Corzulotera, Korčula uhartean.

Alderaketa

Gure Aita euskaraz eta hainbat erromantze hizkutzatan:

Euskara Dalmaziera Italiera Istro-romaniera Errumaniera
Gure aita zeruetan zarena, Tuota nuester, che te sante intel sil, Padre nostro, che sei nei cieli, Ciace nostru car le şti en cer, Tatăl nostru care eşti în ceruri,
santu izan bedi zure izena.sait santificuot el naun to. sia santificato il tuo nome.neca se sveta nomelu teu. sfiinţească-Se numele Tău.
Etor bedi zure erreinua.Vigna el raigno to. Venga il tuo regno. Neca venire craliestvo to.Vie Împărăţia Ta.
Egin bedi zure nahia, zeruan bezala lurrean ere. Sait fuot la voluntuot toa, coisa in sil, coisa in tiara. Sia fatta la tua volontà, come in cielo così in terra. Neca fie volia ta, cum en cer, aşa şi pre pemint. Facă-se voia Ta, precum în cer, aşa şi pe pământ.
Emaiguzu gaur egun honetako ogia. Duote costa dai el pun nuester cotidiun. Dacci oggi il nostro pane quotidiano Pera nostre saca zi de nam astez. Pâinea noastră cea de toate zilele dă-ne-o nouă astăzi.
Barkatu gure zorrak,E remetiaj le nuestre debete, E rimetti a noi i nostri debiti,Odproste nam dutzan, Şi ne iartă nouă păcatele noastre,
Guk ere gure zordunei barkatzen diegun ezkero. coisa nojiltri remetiaime a i nuestri debetuar. come noi li rimettiamo ai nostri debitori. ca şi noi odprostim a lu nostri dutznici. precum şi noi iertăm greşiţilor noştri.
Ez gaitzazu tentaldira eraman,E naun ne menur in tentatiaun, E non ci indurre in tentazione,Neca nu na tu vezi en napastovanie, Şi nu ne duce pe noi în ispită,
eta salba gaitzazu gaitzetik.miu deleberiajne dal mal. ma liberaci dal male. neca na zbăveşte de zvaca slabe. ci ne mântuieşte de cel rău.

Erreferentziak
  1. 47. araua - Hizkuntza hilak eta klasikoak. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2010-12-23).
  2. Munduko hizkuntzen amarauna
  3. Ibidem

Ikus, gainera

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.