Charles Babbage

Charles Babbage
	; Irudi gehiago
Lukasiar katedra	; 1829 - 1839
Lukasiar katedra
Bizitza
Jaiotza	Londres eta Walworth, 1791ko abenduaren 26a
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
Heriotza	Marylebone, 1871ko urriaren 18a (79 urte)
Hobiratze lekua	Kensal Greengo hilerria
Heriotza modua	berezko heriotza: giltzurruneko gutxiegitasuna
Familia
Ezkontidea(k)	Georgiana Whitmore (en)
Seme-alabak	ikusi Benjamin Babbage (en) ; Henry Babbage (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Peterhouse ; Totnes Grammar School (en) ; King Edward VI Community College (en) ; Trinity College ; (1810eko apirilaren 21a -
Hezkuntza-maila	Artean graduatua; Arte-masterra
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, informatikaria, asmatzailea, ekonomialaria, filosofoa, unibertsitateko irakaslea, ingeniaria, astronomoa eta idazlea
Enplegatzailea(k)	Cambridgeko Unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi analytical engine (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea (1816) ; Astronomiako Errege elkartearen urrezko domina (1824) ; Edinburgoko Errege-elkarteko kidea ; Fellow of the American Academy of Arts and Sciences ; Knight of the Royal Guelphic Order (1832) ;
Influentziak	Ada Lovelace
Kidetza	Royal Society; Zientzien Bavariar Akademia; San Petersburgoko Zientzien Akademia; Hungariako Zientzien Akademia; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Edinburgoko Errege-elkartea; Royal Statistical Society (en) ; Analytical Society (en) ; Royal Astronomical Society; Accademia delle Scienze di Torino
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna

Charles Babbage (Teignmouth, Devonshire, Britania Handia, 1791ko abenduaren 26a - 1871ko urriaren 18a) matematikari, filosofo eta ingeniari ingeles bat izan zen, konputagailu programagarrien kontzeptua sortu zuena. Lurrunezko makina diferentzial mekaniko bat diseinatu eta inplementatu zuen. Konputazio programak exekutatzeko makina analitiko bat diseinatu zuen ere, inoiz eraiki ez zuen arren. Horregatik, Babbage jotzen da lehen ordenagailuaren sortzailetzat.

Makina diferentzialaren zati bat

Ada Lovelacek Charles Babbageren makina analitikoa dokumentatu zuen eta Bernouilliren zenbaki-sekuentzia bat sortzeko algoritmo bat martxan jarri zuen makina analitikoan. Horregatik esaten da Ada Lovelace izan zela historiako lehen programatzailea.

Kalkulatzeko makinak diseinatzeaz gain bere bizitzan beste ekarpen zientifiko batzuk egin zituen: kalkulu infinitesimala bultzatu zuen, kriptografian hainbat aurrerapen lortu zituen eta ikerkuntza operatiboa ekonomian aplikatu zuen.

Babbage-ren makina analitikoa, Londreseko Zientzia Museoan

Makina analitikoa eta inprimagailua

Konputagailua buruan zuen Babbagek eta "makina analitiko" deitu zion. Ezaguna egiten zaizkigun bost elementu zeuzkan: 1) sarrera-mekanismo bat, zenbakiak eta jarraibideak sartzeko; 2) kalkuluak egiteko prozesadore bat; 3) kontrol-unitate bat, kalkuluak ordena egokian egiteko; 4) biltegi bat, zifrak erregistratzeko; 5) irteera-mekanismo bat, emaitza inprimatuta emateko.[1]

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Charles Babbage

Planoak egin zituenez Londresko Zientzia Museoaren lan zorrotza egin eta 150 urte geroago, Makina Analitikoa eraiki zuten. Matematikari eta zientzialariaren planoek inprimatzeko unitate bat zutenez hori ere eraikitzen saiatu ziren eta 8.000 pieza mekaniko dituen eta 2,5 tona inguru pisatzen duen makina eraiki zuten, bere funtzioa ondo betetzen duena. Hori dela-eta konputagailu modernoen aitatzat hartu izan da, baita inprimagailuena ere.

Erreferentziak

Egoitz, Etxebeste Aduriz. (2010-03-01). «Konputagailu mekanikoen ametsa» Elhuyar aldizkaria (Noiz kontsultatua: 2022-08-01).

Kanpo estekak

Datuak: Q46633
Multimedia: Charles Babbage / Q46633

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Egoitz, Etxebeste Aduriz. (2010-03-01). «Konputagailu mekanikoen ametsa» Elhuyar aldizkaria (Noiz kontsultatua: 2022-08-01).