Bou
Boua Espainiako Gerra Zibilean kanoiez armaturiko bakailao-ontzia da, bando biek erabiliak. Eusko Jaurlaritzak autonomia lortu eta gero sortu zuen Eusko Itsas Gudarostearen ontzi nagusiak ziren.
Historia
1936ko urrian, Agirre lehendakariak PYSBEren lau bakailao-ontzi hartzeko agindua eman zion[1]. Ontziak Gipuzkoatik irtenda Bilbon zeuden: Hispania, Euzkal-Erria, Mistral eta Vendaval bakailao-ontziak. Errepublikako guda-marinak brankan 101’6 mm kanoi eta zubian metrailadore bi jarri zizkioten, gainera Mistral itsasontziari popan 76’2 mm kanoia jarri zion. Abenduan Araba, Bizkaya, Gipuzkoa eta Nabarra birbataiatu zituzten eta 1937ko urtarrila eta otsailean, Bizkaya, Gipuzkoa eta Nabarra ontzietako popan 101’6 mm kanoi bana jarri zizkieten. Araba, aukeran ez zenez, konpontzeko desmuntatu zuten eta, Bilbo galdu zenean, oraindik konpontzeke zegoen. Itsasontziek 50 metroko luzera zuten eta 10 - 11 korapiloko abiadura.
Beste arrantza-ontzi txiki bi ere armaz hornitu zituzten: Goizeko-Izarra eta Iparreko-Izarra. Biek popan 57 mm kanoia zuten eta Iparreko-Izarrak metrailadore bat. Itsasontziek 25 metroko luzera zuten eta 10 korapiloko abiadura.
1936ko abenduan bere eskifaia matxinatu eta ofizialak harrapatu ondoren, Bilbora Virgen del Carmen bou frankista heldu zen. Ontziari Donostia izena jarri zioten. Brankan Gipuzkoak zuen 76,2 mm eta popan ekarri zuen 47 mm kanoiak jarri zizkioten. Gainera metrailadore bi eta sei oldar alemaniarrak zituen. Bouak 36 metroko luzera zuen eta 10 korapiloko abiadura.
1937ko udaberrian beste bou bi armaz hornitzeko prestakuntzak hasi ziren: Gasteiz eta Iruña, tamalez prestakuntzak ezin ziren bukatu Bilbo galdu baino lehen.
