Boötes

Boötes edo Itzaina[1][oh 1] —latinez: Boötes— gaur egungo 88 konstelazioetako bat eta Klaudios Ptolemaiosek antzinaroan zerrendatutako 48etako bat da[2]. Boötesek giza irudi handi bat dirudi, Hartz Handia konstelaziora begira dagoena.

Boötes 
Datuak
LaburduraBoo
GenitiboaBootis
SinbologiaIdizaina
Eremua906,8 gradu karratu (13. maila)
Izar kantitatea
(magnitudea < 3)		144
Izarrik distiratsuenaArturo (itxurazko magnitudea )
Meteoro euriaEkaineko bootidak
Kuadrantidak
Lambda bootidak
Nu bootidak
Konstelazio mugakideakDraco (konstelazioa), Hartz Handia, Canes Venatici, Coma Berenices, Virgo, Serpens (konstelazioa), Corona Borealis eta Hercules
Behaketa
Igoera zuzena13,35 eta 15,49 artean h
Deklinazioa+7,36 eta 55,04 artean°
Ikuspen onena 21:00etan (9 PM): Ekaina
+90° eta −-35° latitude bitartean ikusgai.

Ezaugarri nabarmengarriak

Arcturus (α Boötis) konstelazio honetako izarrik dizdiratsuena eta gaueko zeruko hirugarren izarrik dizdiratsuena da. Erraldoi laranja bat da, gure eguzki-sistematik gertuen dauden izar erraldoien artean bigarrena, Poluxen ondoren (β Geminorum) Izar (ε Boötis) zeruko izar bitarrik ederrenetako bat, Pulcherrima (ederrena) deitu zuen Friedrich Georg Wilhelm von Struvek izar bitar hau osatzen duten bi osagaien arteko kontraste ederra ikustean. λ Boötis, hau ere konstelazio honetan, izar kimikoki berezi bat da, honen ez ohiko konposaketarentzat gaur egun oraindik azalpen argirik ez dagoelarik.

Oharrak
  1. Euskaltzaindiaren 173. arauak honako hau gomendatzen du: "Euskaraz, konstelazioen izenak adierazteko, komeni da nazioarteko formak —latinezko grafia— erabiltzea, hainbat komeniago testuak zenbat eta teknikoago edo jasoago izan. Nolanahi ere, latinezko izenen itzulpenak edo egokitzapenak ere —azalpen-izenak— erabil daitezke, bigarren mailan, testu didaktikoetan edo azalpen gisa".

Erreferentziak
  1. «Konstelazioak (88 konstelazio ofizialak)» 173. Astroen izenak. Euskaltzaindia, 18 or..
  2. (Ingelesez) Kanas, Nick. (2012). Star Maps: History, Artistry, and Cartography. Springer New York, 111 or. ISBN 9781461409175..

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.