Bilbo-Loiu aireportua

Bilbo-Loiu aireportua — ofizialki Bilboko aireportua / Aeropuerto de Bilbao — (IATA: BIO, NAZE: LEBB) Aenak kudeatzen duen Bilboko nazioarteko aireportua da, Bilbotik 12 kilometrora kokatua. Loiu, Sondika eta Derio udalerrietako lurretan dago, baina bidaiarien terminala (La Paloma ezizenez ezaguna) eta 12/30 pistaren zati gehiena Loiu udalerrian daude; aldiz, Sondikan daude karga terminala, bidaiarien terminal zaharra (gaur egun zerbitzuz kanpo), aireportuko zerbitzu gehienak zein 10/28 pista; bestetik, 12/30 pistaren zati bat Derion dago.

Bilbo / Bilbao
Bilboko aireportua
Aeropuerto de Bilbao
IATA: BIO  ICAO: LEBB Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Bizkaia
HerriaLoiu, Sondika eta Derio
Koordenatuak43°18′04″N 2°54′38″W
Map
Altitudea41 m, itsas mailaren gainetik
Historia eta erabilera
Irekiera1948ko irailaren 19a
Inaugurazioa1955
JabeaENAIRE
KudeatzaileaENAIRE ENAIRE
Izenaren jatorriaBilbo
Arkitektura
ArkitektoaSantiago Calatrava
Aireportua
Pistak
Norabidea Materiala Luze Zabal
10/28Asfalto1.910 m45 m
12/30Asfalto2.600 m45 m
Zerbitzu hiriaBilbo
Webgune ofiziala

    Euskal Herriko eta Kantauri itsasoko ertzeko aireporturik garrantzitsuena da, bidaiari zein hegaldi kopuruari dagokionez. 2018an 5.469.453 bidaiari garraiatu zituen, aurreko urtearekin alderatuta % 10,0 gehiago, Aenaren sareko aireportuen artean 14.a izanik. Era berean, espainiar aireportu sistemak dituen 14 aireportu errentagarrienen artean dago.​ Gaur egun, aireportua Vueling Airlines, Volotea eta Air Nostrum airelineen aire-baseetariko bat da.

    Historia

    Aireportua 1945ean.
    Aireportua 1957an.
    Aireportua 1965ean.
    Aireportua 1977an.
    Aireportua 1983an.
    Aireportua 1990ean.
    Aireportua 1995ean.
    Aireportua 2001ean.
    Aireportua 2017an.

    1927ko urrian Herri Lanen Batasunak Bilbon aireportua eraikitzeko hasierako pausuak eman zituen, Bizkaiko herrialdean hainbat esperimentu aeronautiko egin ondoren, eta aireportuaren kokalekua aztertzeko probintzia batzarra sortu zen. Hasiera batean Bilboko aireportua Galea lurmuturrean ezartzea pentsatu bazen ere, azkenik, 1936an, Aire-Nabigazioaren Zuzendaritza Orokorrak Sondika udalerrian aireportua instalatzeko baimena eman zuen, eta Bilboko lehenengo aireportu xumea eraiki zen. Hala ere, tokiaren gabezien ondorioz aireportuak ez zuen interes handirik jaso. Bilboko ingurua altuera erdi eta beheko mendiz inguratuta egoteagatik, aireportua kokatzeko biztanlerik gabeko bailara laua aurkitzea beharra zegoen.

    Eraikitze lanak Espainiako Gerra Zibila gauzatu zen bitartean hasi ziren, eta hortik 1937ko ekainera arte aireportua ekintza militarrentzako aire-base gisa erabili zen. 1938an aireportuaren garapenaren bigarren aldia hasi zen, Bilboko Udalak Espainiako Gobernuarekin izapideak hasi baitzituen 1936ko hasierako proiektua aldatzeko, eta proiektu berria idazteko baimena eman zen, Herri Lanen Zuzendaritza Orokorrak onartutakoa.

    1940an Sondika udalerrian aireportu zibila eraikitzeko akordioa lortu zen, udal eta estatu mailako erakundeen artean. Lanek luze iraun zuten eta 1948ko irailaren 19an aireportuak eguneko aktibitateak hasi zituen, Aviación y Comercio S.A. (Aviaco) airelineak Bilbo-Madril eta Bilbo-Bartzelona aire-bide erregularrak hastearekin batera. Bi urte geroago, 1950eko ekainaren 20an bidaiarien terminalaren eraikuntza amaitu zen eta aireportua ofizialki inauguratu zen, Carlos Haya izenarekin, bilbotar pilotu ezagunaren omenez.[1] Garai horretan, aireportuak 29/11 orientabideko asfaltozko pista zuen, 1.440 × 45 metrokoa (4.724 × 148 oin); eta lurrezko beste pista bat, 1.500 × 150 metrokoa (4.921 × 492 oin). Gainera, errodadura kalea, bidaiarien terminala, kontrol dorrea, irrati-baliza, goniometroa eta polizia, posta, mediku, meteorologia estazio, telefono eta depositua betetzeko zerbitzuz hornituta zegoen. Ondoren, 1955an, pista orokorra eta bidaiarien terminalaren aurrean kokatutako aireontzien aparkalekua lotzeko errodadura eraiki zen, 124 × 60 metrokoa (407 × 197 oin). Garai honetan CAMPSA enpresaren behin-betiko instalazioak eraiki ziren, hala nola erregaientzako andelak, aireportua erabiltzen zuten hegazkinei zein Bizkaiko Aeroklub Errealak erabiltzen zuen hangarrari zerbitzu emateko. Gaur egun instalazioek oraindik ere zutik diraute.

    1964 eta 1965 artean aireportuaren eraginkortasuna hobetu zen, hurbiltze eta lurreratzeko sistema instrumentala (ILS) eta ekaitzak detektatzeko irrati meteorologikoa instalatuz, eta pista 2.000 metro (6.562 oin) luze izatera handituz, eta hegazkinentzako aparkalekua 12.000 m² (130.000 oin²) azalerara handituz. 1975an pistak bere jatorrizko zenbakipena aldatu zuen gaur egungo 10/28ra, deklinazio magnetikoaren aldaketaren ondorioz. Ondoren, 1977an, aparkalekua berriro ere handitu zen, operazioen igoeraren ondorioz momentu berean lau aireontzi aparkatzeko beharrari erantzunez. Urte berean inauguratu ziren 12/30 orientaziodun pista orokor berria, 2.600 × 45 metrokoa (8.530 × 148 oin), plataformatik bi pistetara sarbide ematen dituzten errodadura pistak, eta lotura errepidea, eta horiei eta pista orokor berrian instalatutako ILS sistemari esker Bilboko aireportuak I. Kategoria lortu zuen hurrengo urtean. Pista berriak lehenengoaren orientabidea aldarazi zuen eraginkortasun hobea lortzeko eta eta inguruko udalerriei eragozpenak saihesteko, inguruaren hazkunde demografikoaren ondorioz aireportuko instalazioetatik gero eta hurbilago zeudenak. Orientabide berri horren ondorioz, 12/30 pistara hurreratzerakoan (normalean erabilitakoa, inguruko haize nagusiaren norabidea dela eta) hegazkinek Derioko hilerriaren gainetik hegan egin behar dute, honen ondoan pistaren burua baitago.

    80ko hamarkadan zehar ILS sistema berria jarri zen martxan, 10/28 pistaren osoko eraginkortasunerako, 12/30 pista orokorra ezgaitzekotan alternatiba izateko; hala, aireportua martxan jarraitu daiteke. Baldintza hau 2001eko otsailaren 7an gertatu zen, Bartzelona-El Prat aireportua jatorri zuen Iberia enpresako EC-HKJ matrikuladun Airbus A320-214 hegazkin batek aurreko lurreratze-trena apurtu zuenean, hurreratze eta lurreratze eragiketak egiten zituela zizailadura bat gertatu ondoren. 12/30 pista blokeatuta gelditu zen hainbat orduz, tokitik kentzea lortu zen arte; zorionez, ez zen aintzat hartu beharreko biktimarik. Garai berean kontrol-dorrearen instalazioak eguneratu ziren, eta komunikazio-zentro eta bidaiarientzako terminal berria (gaur egun zerbitzuz kanpo) eraiki ziren, bidaiarien igoera garrantzitsuari erantzunez. Gainera, hegazkinak aparkatzeko plataforma eta bidaiarien autoentzako aparkalekuak ere handitu ziren, eta aireportuko suhiltzaileen parkearen instalazioak ere hobetu ziren, eta gaur egun oraindik ere martxan dagoen karga terminala eraiki zen.

    1996an hegazkinak aparkatzeko plataforma berria eta dagozkien errodadura pistak eraiki ziren. Lan horiek lur mugimendu handiak suposatu zituzten, eta lindanoz kutsatutako lurrak biltzeko zelula berezia sortu behar izan zen. 1999ko maiatzean gaur egun martxan dagoen kontrol-dorrea zerbitzuan jarri zen, Santiago Calatrava arkitektoak diseinatutako El Halcón (Belatza) ezizenez ezaguna, erabilitako linea lirainengatik eta arkitekto berak ere diseinatutako La Paloma (Usoa) bidaiarien terminal berriaren aurrean kokatuta egoteagatik. Dorrearen kokapen berriari esker kontrolatzaileek ikuspegi hobea dute, eta bai airean zein lurrean ere aireontzien operazioen kudeaketa optimizatu da.

    Bidaiarien eskaeraren igoera handiagatik eta Sondikako terminala handitzeko arazoengatik, Aenak Santiago Calatravari esleitu zion bidaiarientzako terminal berri baten diseinua, urtean 5 milioi inguru bidaiari jasotzeko gai izan beharko lukeena. Daukan formagatik, terminal berriak La Paloma (Usoa) ezizena jasotzen du, hegan egitera doan uso baten antza omen duelako. Porlanez eta beiraz egina dago, kolore zuria nagusi delarik. Terminal berria aireportuko instalazioen iparraldean kokatzen da, zaharraren aurrean eta Loiu udalerrian, eta 2000ko azaroaren 19an inauguratu zen. 32.000 m² (340.000 oin²) azalera eraikia du, hiru solairutan banatuta (0 Solairua = Helduerak • 1 Solairua = Irteerak • 2 Solairua = Bulegoak) eta bidaiarientzako zerbitzu guztiak jasotzen ditu, diseinu argiarekin, eta munduko 10 aireportu terminalik ikusgarrienen artean dago. Terminalak aireontziak aparkatzeko 21 plaza ditu, eta sei finger izeneko pasabide ditu, terminala eta hegazkinaren arteko ontziratze zuzenerako. Terminal berriaren ondoan autoentzako aparkalekua eraiki zen (P1), 2.974 plazaduna eta 95.000 m² (1.020.000 oin²) azaleraduna; eta 2006an egonaldi luzeetarako aparkalekua (P2) zerbitzuan jarri zen, 672 plazaduna. 2018ko apirilaren 18an lehen aldiz aireportuko aparkalekuak kolapsatu ziren, eta aparkaleku plaza guztiak bete ondoren Aireportuak behin-behineko soluzioa hartu behar izan zuen, beste erabilpenetarako zein erabilpenik gabeko espazioak gaituta, hala nola P1 aparkalekuaren gaineko estalkia edo P2 aparkaleku ondoko industrialdea. Momentuz, ordea, Aireportuak ez du aparkaleku kopurua handitzeko asmorik.[2]

    2009ko otsailean Aena eta Espainiako Sustapen Ministerioak terminala eta inguruko instalazioen handipena iragarri zuten, urteko edukiera 8 milioi bidaiarientzat handituz, eta 2014an martxan jarri beharrekoa.[3] Gaur egun, ordea, handipen lanak ez dira hasi.

    Aire Segurtasunerako Estatuko Agentziaren (AESA) menpe eta segurtasun neurri internazional berriak betetzeko, 2014an 28 pistaren burua 550 metro (1.804 oin) mugitu behar izan zen, pista honetan aireratzeko itxaroten (holdinga) ari diren hegazkinek atzean duten 12/30 pistatik segurtasun distantzia mantentzeko. Honen ondorioz, 28 pistaren luzera 1.450 metrora (4.757 oin) moztu da, 10 buru dituzten eragiketetan jatorrizko 2.000 metroko (6.562 oin) luzera mantentzen den bitartean.

    Ezaugarri teknikoak

    Aireportuak bi asfaltoko pista ditu: 12/30 pista, 2.600 metro luze eta 45 metro zabal dena; eta 10/28 pista, 2.000 metro luze (28 pista buru denean 1.450 metro luze erabilgarri) eta 45 metro zabal dena.

    Bidaiarien terminalak sei finger motatako pasabide ditu, terminala eta hegazkinaren arteko ontziratze zuzenerako. Aireontziak aparkatzeko 21 plaza ditu.

    Terminal berriaren ondoan autoentzako aparkalekua eraiki zen (P1), 2.974 plazaduna eta 95.000 m² (1.020.000 oin²) azaleraduna; eta 2006an egonaldi luzeetarako aparkalekua (P2) zerbitzuan jarri zen, 672 plazaduna.

    Aire nabigaziorako irrati laguntza ezberdinak ditu: I-Kategoriadun 2 ILS (hurbiltze eta lurreratzeko sistema instrumentala) 12/30 pistan (pista orokorraren buru bakoitzerako bana) loturiko DMEarekin. 10/28 bigarren mailako pistak ez du ILSrik. VOR Doppler Irrati Argi 1, loturiko DMEarekin. NDB "B" Irrati Argi 1, Galea lurmuturran kokatutakoa, ia erabilpenik gabekoa. ATIS (Aireportuko Informazioaren Transmisio Sistema) 118.825 Mhz 1.

    Komunikazioak

    Autoa

    Aireportura helduera  N-633  Bilboko Aireportura heltzeko autobidearen bidez egiten da. Autobide txiki hau  BI-631  Bilbo-Mungia autobideari lotzen zaio.

    Bilbotik aireportura heltzeko  BI-631  errepidea erabil daiteke, Egirletako igoera zeharkatuta 20 minutu inguruko ibilbidean; edo Salbeko zubia eta Artxandako tuneletatik ibil daiteke, 10-15 minutu arteko ibilbidean eta azken kasu honetan bidesaria ordaindu beharra dagoela.

    Bestelako inguruetatik heltzeko  N-637  errepidea erabili behar da, Txorierriko korridorea zeharkatuta.

    Autobusa

    Bizkaibus Bizkaiko Foru Aldundiaren menpeko hiriarteko autobus zerbitzuaren A3247 (Bilbo - Aireportua) lineak Bilbo erdigunea eta aireportua lotzen ditu, geldialdiak Termibus, On Diego Lopez Haroko kale nagusia, Moyua, Errekalde zumarkalea eta La Paloma terminalean egiten dituela. Linearen ordutegia 5:15etatik 22:00etara da Bilbotik aireporturako norantzan, eta 6:15etatik 24:00etara aireportutik Bilborakoan, 15 minutuko maiztasunaz egunero.[4]

    Lurraldebus Gipuzkoako Foru Aldundiaren hiriarteko autobus zerbitzuari dagokionez, DO50B (Donostia - Zarautz - Loiu Aireportua) eta DG56B (Oñati - Arrasate - Bergara - Eibar - Loiu aireportua) lineek Gipuzkoako aipatutako udalerriak eta Bilboko aireportua lotzen dituzte. DO50B linearen ordutegia 5:00etatik 21:00etara da Donostiatik aireporturako norantzan, eta 7:45etatik 23:45etara aireportutik Donostiarakoan, maiztasuna ordu betekoa izanik, eta asteburu eta jaiegunetan aireportutik Donostiarako lehenengo zerbitzua 6:45etan izanik. Bere aldetik, DG56B lineak irteerak ditu Arrasatetik aireportura 5:15, 8:00, 11:00, 14:00, 17:15 eta 21:15etan, lehenengo zerbitzua Oñatitik 5:00etan hasten delarik. Kontrako norantzan irteerak 6:45, 9:45, 12:45, 15:45, 19:15 eta 23:50etan dira aireportutik Arrasatera, azkeneko zerbitzua Oñatira luzatzen delarik.

    Taxia

    Bilbo eta aireportuaren arteko ibilbidea 10 eta 15 minutu artekoa izan ohi da, taximetroaren araberako tarifa aplikatzen delarik.

    Aireportutik hirigunera abiatzeko, La Paloma terminaleko heldueren parean 57 taxirentzako tokia dago, Federación Margen Derecha del Taxi enpresak ustiatutakoak.

    Metroa

    Bilboko metroa aireportura helarazteko lanak 2009ko urrian hasi ziren, Bilboko aireportuarekin trenbide loturaren lehenengo zati diren Artxandako tunel berrien bidez. Bilbo eta Sondika udalerrien artean, Artxanda mendipean eraikitako trenbide bikoitzeko trazadura berria da, Txorierriko muturrean Olako geltokia eta Bilboko muturrean Matikoko geltokia lotuta. Tunelak 2017ko apirilaren 8an jarri ziren martxan, Metroaren 3. linearen irekierarekin batera, eta gaur egun Euskotrenen Txorierriko lineak erabiltzen du. Aireportuko geltokia aparkalekua eta La Paloma terminalaren arteko lurpeko pasabidean kokatuko da, eta trenek aireportua eta Bilboko Zazpikaleetako geltokia lotuko dituzte 15 minutuko iraupeneko bidaian.[5]

    Hegaldiak

    Gaur egun aireportuan dauden operazioak honakoak dira:

    Hegaldi berriak

    HelmugaHegazkin modeloa Airelinea Operazioen hasiera Oharrak
    Coruña Airbus A320 Vueling 2019/06/02 Airelinea berria[6]
    Porto-Francisco Sá Carneiro Airbus A320 Vueling 2019/06/02 Airelinea berria[6]
    Florentzia Airbus A319 Vueling 2019/09/17 Ibilbide berria[7]

    Azkeneko eguneraketa: 2019/04/16.[8]

    Espainiarako hegaldiak

    Hiriak Autonomia ErkidegokoAireportuaren izenaAirelineak
     Andaluzia
    GranadaFederico Garcia Lorca Granada-Jaén aireportuaEspainia Vueling Airlines
    Jerez de la FronteraJerezko aireportuaEspainia Vueling Airlines
    MálagaMálaga-Costa del Sol aireportuaEspainia Vueling Airlines / Espainia Volotea
    SevillaSevillako aireportuaEspainia Volotea / Espainia Vueling Airlines
     Kanariak
    FuerteventuraFuerteventurako aireportuaEspainia Vueling Airlines
    Kanaria HandiaKanaria Handiko aireportuaEspainia Vueling Airlines
    LanzaroteLanzaroteko aireportuaEspainia Air Europa / Espainia Vueling Airlines
    TenerifeTenerife Iparra aireportuaEspainia Air Europa / Espainia Vueling Airlines
    Tenerife Hegoa aireportuaIrlanda Norwegian Air International
     Katalunia
    BartzelonaBartzelona-El Prat aireportuaEspainia Vueling Airlines
     Madrilgo Erkidegoa
    MadrilMadril-Barajas aireportuaEspainia Air Europa / Espainia Iberia
     Valentziako Erkidegoa
    AlacantAlacant-Elxeko aireportuaEspainia Air Nostrum / Espainia Vueling Airlines
    ValentziaValentziako aireportuaEspainia Air Nostrum / Espainia Vueling Airlines
     Galizia
    CoruñaCoruñako aireportuaEspainia Volotea / Espainia Vueling Airlines (2019ko ekainaren 2an hasiko da)
    Santiago de CompostelaSantiago de Compostelako aireportuaEspainia Air Nostrum
    VigoVigoko aireportuaEspainia Air Nostrum
     Balearrak
    EivissaEivissako aireportuaEspainia Vueling Airlines
    Palma MallorcakoaPalma Mallorcako aireportuaEspainia Air Europa / Espainia Vueling Airlines

    Espainiaz kanpoko hegaldiak

    Hiriak herrialdeko Aireportuaren izena Airelineak
    Europa
     Alemania
    Düsseldorf Düsseldorfeko nazioarteko aireportua Alemania Eurowings
    Frankfurt am Main Frankfurteko aireportua Alemania Lufthansa
    Munich Municheko aireportua Alemania Lufthansa
    Stuttgart Stuttgarteko aireportua Alemania Eurowings
     Austria
    Viena Viena-Schwechat aireportua Austria LEVEL
     Belgika
    Brusela Bruselako aireportua Belgika Brussels Airlines
     Frantzia
    Paris Paris-Charles de Gaulle aireportua Frantzia Air France / Erresuma Batua easyJet / Espainia Vueling Airlines
     Irlanda
    Dublin Dublingo aireportua Irlanda Aer Lingus
     Italia
    Erroma Erroma-Fiumicino aireportua Espainia Vueling Airlines
    Florentzia Florentziako aireportua Espainia Vueling Airlines (2019ko irailaren 17an hasiko da)
    Milan Milan-Malpensa aireportua Espainia Vueling Airlines
    Venezia Venezia-Marco Polo aireportua Espainia Volotea
     Herbehereak
    Amsterdam Amsterdam-Schiphol aireportua Herbehereak KLM / Espainia Vueling Airlines
     Portugal
    Lisboa Lisboako aireportua Portugal TAP Portugal
     Erresuma Batua
    Bristol Bristolgo aireportua Erresuma Batua easyJet
    Edinburgh Edinburgheko aireportua Erresuma Batua easyJet
    Londres Londres-Stansted aireportua Erresuma Batua easyJet
    Londres-Gatwick aireportua Erresuma Batua British Airways / Espainia Vueling Airlines
    Londres-Southend aireportua Irlanda Ryanair
    Manchester Manchesterko aireportua Erresuma Batua easyJet
     Suitza
    Zürich Züricheko aireportua Suitza Swiss
     Turkia
    Istanbul Atatürk nazioarteko aireportua Turkia Turkish Airlines

    Sasoiko hegaldiak

    Hiria Aireportuaren izena Airelineak
    Nazionalak
     Kanariak Kanariak
    Fuerteventura Fuerteventurako aireportua Espainia Evelop Airlines (Txarter)
    Lanzarote Lanzaroteko aireportua Espainia Evelop Airlines (Txarter)
    Tenerife Tenerife Iparra aireportua Espainia Evelop Airlines (Txarter)
     Balearrak
    Eivissa Eivissako aireportua Espainia Volotea
    Menorca Menorcako aireportua Espainia Air Europa / Espainia Vueling Airlines
    Palma Mallorcakoa Palma Mallorcako aireportua Espainia Volotea
     Valentziako Erkidegoa
    Alacant Alacant-Elxeko aireportua Espainia Volotea
    Europa
     Alemania
    Berlin Berlin-Tegel aireportua Espainia Vueling Airlines
     Austria
    Viena Viena-Schwechat aireportua Espainia Volotea
     Frantzia
    Nantes Nantes Atlantiko aireportua Erresuma Batua easyJet
     Italia
    Milan Milan-Malpensa aireportua Erresuma Batua easyJet
    Napoli Napoli-Capodichino aireportua Espainia Volotea
    Palermo Palermo-Punta Raisi aireportua Espainia Volotea
     Malta
    Malta Maltako nazioarteko aireportua Espainia Volotea
     Norvegia
    Oslo Oslo-Gardermoen aireportua Norvegia Norwegian Air Shuttle
     Portugal
    Lisboa Lisboako aireportua Espainia Vueling Airlines
    Madeira Madeirako aireportua Espainia Air Nostrum[9]
    Porto Porto-Francisco Sá Carneiro aireportua Espainia Volotea / Espainia Vueling Airlines (2019ko ekainaren 2an hasiko da)
     Txekiar Errepublika
    Praga Pragako aireportua Txekia Czech Airlines
     Errumania
    Bucarest Henri Coandă nazioarteko aireportua Espainia Vueling Airlines
     Suedia
    Stockholm Stockholm-Arlanda aireportua Norvegia Norwegian Air Shuttle
     Suitza
    Geneva Genevako nazioarteko aireportua Suitza easyJet Switzerland

    Hegaldiak airelineako

    Airelineak Helmugak
    Irlanda Aer Lingus Dublin
    Espainia Air Europa Lanzarote, Madril (Air Europa Expressek ere operatuta), Palma Mallorcakoa (Air Europa Expressek ere operatuta) eta Tenerife Iparra

    Sasoikoa: Menorca

    Frantzia Air France Paris-Charles de Gaulle
    Espainia Air Nostrum (Iberia Regional) Alacant, Santiago de Compostela, Valentzia eta Vigo

    Sasoikoa: Madeira

    Erresuma Batua British Airways Londres-Heathrow
    Belgika Brussels Airlines Brusela
    Txekia Czech Airlines Sasoikoa: Praga
    Erresuma Batua easyJet Bristol, Edinburgh, Londres-Stansted, Manchester eta Paris-Charles de Gaulle

    Sasoikoa: Milan-Malpensa

    Suitza easyJet Switzerland Sasoikoa: Geneva
    Alemania Eurowings Düsseldorf (SunExpress Deutschlandek ere operatuta) eta Stuttgart (Germanwingsek ere operatuta)
    Espainia Evelop Airlines Txarter: Fuerteventura, Lanzarote eta Tenerife Iparra
    Espainia Iberia Madril
    Herbehereak KLM (KLM Cityhopperrek ere operatuta) Amsterdam
    Austria LEVEL Viena
    Alemania Lufthansa (Lufthansa CityLinek ere operatuta) Frankfurt eta Munich
    Irlanda Norwegian Air International Tenerife Hegoa
    Norvegia Norwegian Air Shuttle Sasoikoa: Stockholm-Arlanda eta Oslo-Gardermoen
    Irlanda Ryanair Londres-Southend (2019ko apirilaren 2an hasiko da)[10]
    Suitza Swiss (Helvetic Airwaysek ere operatuta) Zürich
    Portugal TAP Portugal (White Airwaysek operatuta) Lisboa
    Turkia Turkish Airlines Istanbul-Atatürk
    Espainia Volotea Sevilla, Venezia eta Málaga

    Sasoikoa: Alacant-Elx, Eivissa, Malta, Napoli-Capodichino, Palermo-Punta Raisi, Porto-Francisco Sá Carneiro, Palma Mallorcakoa eta Viena-Schwechat

    Espainia Vueling Airlines Alacant, Amsterdam, Bartzelona, Eivissa, Erroma-Fiumicino, Fuerteventura, Granada, Jerez de la Frontera, Kanaria Handia, Lanzarote, Lisboa-Portela, Londres-Gatwick, Málaga, Milan-Malpensa, Palma Mallorcakoa, Paris-Charles de Gaulle, Sevilla, Tenerife Iparra eta Valentzia

    Sasoikoa: Berlin, Bucarest eta Menorca

    Karga

    Aireportuaren izenaAirelineak
    Madril-Barajas aireportuaEspainia Switfair

    Estatistikak

    Azkenengo urteetako informazioa, bidaiari trafikoa, operazio eta zama kopuruari dagokionez:[11]

    Bilbo-Loiu nazioarteko aireportuko bidaiari kopuruaren bilakaera 1992-2023 (milioi bidaiari)
    Azken eguneraketa: 2021ko urtarrilaren 19an.[12]
    Urtea Bidaiariak Aldea Operazioak Aldea Zama (t) Aldea
    2000 2.556.373 45.506 4.038
    2001 2.491.770 %2,5 44.166 %3 3.674 %9,1
    2002 2.463.698 %1,1 39.832 %9,9 3.699 %0,6
    2003 2.850.524 %15,7 44.009 %10,4 3.813 %3,1
    2004 3.395.773 %19,1 50.361 %14,4 4.152 %8,9
    2005 3.843.953 %13,2 56.285 %11,8 3.956 %4,7
    2006 3.876.072 %0,8 58.574 %4,1 3.417 %13,6
    2007 4.286.751 %10,6 63.076 %7,7 3.230 %5,5
    2008 4.172.903 %2,7 61.682 %2,2 3.178 %1,1
    2009 3.654.957 %12,4 54.148 %12,2 2.691 %15,3
    2010 3.888.969 %6,4 54.119 %0,1 2.547 %5,4
    2011 4.045.613 %4,0 54.432 %0,6 2.633 %3,4
    2012 4.171.092 %3,1 50.030 %8,1 2.663 %1,1
    2013 3.800.789 %8,9 42.683 %14,7 2.536 %4,8
    2014 4.015.352 %5,6 42.590 %0,2 2.855 %12,6
    2015 4.277.725 %6,5 43.862 %3 2.872 %0,6
    2016 4.588.265 %7,3 45.105 %2,8 2.974 %3,6
    2017 4.973.712 %8,4 46.989 %4,2 1.956 %34,2
    2018 5.469.453 %10,0 49.966 %6,3 1.216 %37,8
    2019 5.905.804 %8,0 51.591 %3,3 979 %19,4
    2020 1.690.011 %71,4 20.496 %60,3 384 %60,7

    Azken urteotan Bilboko hiriak turismoan izan duen gorakadaren ondorioz, aireportuak eginiko hegaldi kopurua ere handitu da. Guggenheim Bilbao Museoa ireki zutenetik, Europa osoko konpainiak hasi dira Bilbora hegaldiak eskaintzen. Horietarik gehienak kostu txikiko hegazkin konpainiak dira; baina, beste aireportuetan ez bezala, Bilbon ezartzen direnek ez dute inolako diru laguntzarik jaso.

    2006. urtean 3.876.072 bidaiari pasatu ziren Bilboko aireportutik. Horietarik 1.020.286 nazioarteko hegaldietako bidaiariak izan ziren, eta 2.855.786 Espainia barneko hegaldietako bidaiariak.

    2016an bidaiarien errekorra gainditu zen, 4.588.265 bidaiariekin. Hala, terminalak, 4 milioi bidaiarientzat proiektatuta, berriro ere bere edukiera gainditu zuen.[13]

    2017an egoera bera izan eta aurreko urteko errekorra gainditu zen, 4.973.712 bidaiari zenbatuta eta aurreko urteetako datuen joerari jarraiki.

    2018an berriro ere bidaiarien errekorra gainditu zen, lehen aldiz bost milioi bidaiari baino gehiago zenbatuta, zehazki, 5.469.453.[14]

    Airelinea nagusiak

    Postua Airelinea Bidaiariak (2017) 2016-2017 aldea Merkatu kuota
    1 Espainia Vueling Airlines 1.706.065 %5,66 %34,3
    2 Alemania Lufthansa 504.459 %6,50 %10,14
    3 Espainia Iberia 494.643 %6,33 %9,94
    4 Espainia Air Europa 450.853 %10,89 9,06%
    5 Erresuma Batua EasyJet 285.680 %33,74 5,74%
    6 Irlanda Norwegian Air International 205.670 %170,18 4,13%
    7 Herbehereak KLM 181.947 %25,18 3,65%
    8 Frantzia Air France 179.098 %0,16 3,60%
    9 Erresuma Batua British Airways 171.808 %7,71 3,45%
    10 Espainia Air Nostrum 148.901 %2,88 2,99%

    Hegaldiak bidaiarien arabera

    Postua Hiria Bidaiariak (2017) 2016-2017 aldea
    1 Katalunia Bartzelona 759.047 %32,30
    2 Madrilgo Erkidegoa Madril 743.712 %3,11
    3 Erresuma Batua Londres (Heathrow, Stansted eta Gatwick) 407.226 %1,30
    4 Alemania Munich 262.872 %11,01
    5 Alemania Frankfurt am Main 242.638 %2,51
    6 Frantzia Paris (Charles de Gaulle eta Orly) 238.738 %11,52
    7 Herbehereak Amsterdam 220.070 %14,16
    8 Andaluzia Sevilla 182.853 %14,55
    9 Balearrak Palma Mallorcakoa 182.176 %17,32
    10 Andaluzia Málaga 179.117 %1,05

    Erreferentziak

    1. (Gaztelaniaz) «70 años de actividad aérea en Bilbao - Bilbao Air» Bilbao Air 2018-09-19 (Noiz kontsultatua: 2018-09-21).
    2. (Gaztelaniaz) «Los parkings del aeropuerto se colapsan por primera vez con miles de viajeros afectados» El Correo 2018-04-18 (Noiz kontsultatua: 2018-04-26).
    3. (Gaztelaniaz) «Plan de Ampliación y Reforma del Aeropuerto de Bilbao, 2009-2014» Bilbao en Construcción! 2009-02-04 (Noiz kontsultatua: 2018-04-25).
    4. «Bizkaia.Eus: - Oharrak - ORDUTEGI ALDAKETA A3247 BILBAO Aireportua LINEAN» www.bizkaia.eus (Noiz kontsultatua: 2018-05-09).
    5. (Gaztelaniaz) «El Gobierno vasco activa el proyecto de metro entre Bilbao y el aeropuerto. Deia, Noticias de Bizkaia» Deia (Noiz kontsultatua: 2018-04-25).
    6. (Gaztelaniaz) «Vueling añade A Coruña y Oporto a su lista de enlaces desde Bilbao» Bilbao Air 2019-01-16 (Noiz kontsultatua: 2019-04-07).
    7. (Gaztelaniaz) «Vueling dejará un quinto avión con base en Loiu, lo que creará 50 empleos» Finanzas.com (Noiz kontsultatua: 2018-11-28).
    8. (Gaztelaniaz) «Mapa de todos los destinos desde el Aeropuerto de Bilbao» Bilbao Air (Noiz kontsultatua: 2018-11-14).
    9. Bilbao Air. «Madeira, destino número 50 para el Aeropuerto de Bilbao esta temporada - Bilbao Air».
    10. (Gaztelaniaz) «Ryanair anuncia su regreso a Bilbao con un enlace a Londres Southend para el año que viene - Bilbao Air» Bilbao Air 2018-06-13 (Noiz kontsultatua: 2018-06-26).
    11. «Estadísticas - Aeropuertos Españoles - aena.es» (Noiz kontsultatua: 2018-06-27).
    12. (Gaztelaniaz) «TRÁFICO DE PASAJEROS, OPERACIONES Y CARGA EN LOS AEROPUERTOS ESPAÑOLES» (Noiz kontsultatua: 2019-01-14).
    13. (Gaztelaniaz) «Las obras de ampliación duplicarán la capacidad del aeropuerto de Loiu para 2014» (Noiz kontsultatua: 2017-01-11).
    14. (Gaztelaniaz) «AVANCE TRÁFICO AÉREO: El Aeropuerto de Bilbao cierra 2018 con casi cinco millones y medio de pasajeros» Bilbao Air 2019-01-14 (Noiz kontsultatua: 2019-01-14).

    Ikus, gainera

    Kanpo estekak

    Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
    Bilbo
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.