Bihar (India)

Bihar (hindiz: बिहार, urduz: بہار‎ bɪhaːr) India ekialdeko estatua da.

Bihar
 India
Administrazioa
Izen ofizialaबिहार
بہار
Herrialdea India
ISO 3166-2IN-BR
HiriburuaPatna
Chief Minister of Bihar (en) ItzuliNitish Kumar (en) Itzuli
Zatiketa
Geografia
Koordenatuak25°N 85°E
Azalera99,200 km²
MugakideakJharkhand, Mendebaldeko Bengala, Uttar Pradesh, Ekialdeko eskualdea eta Erdialdeko eskualdea
Demografia
Biztanleria103.804.637 (2011)
0 (2011)
alt_left 49.821.295 (%48) (%52,3) 54.278.157 alt_right
landa eremua
Landa eremua
 11.758.016 (%11.3)92.341.436 (%89) 
gizonezkoak
Hiriak
alfabetatuak
alfabetatuak
 52.504.553 (%50.6)51.594.899 (%49.7) 
analfabetoak
analfabetoak
Dentsitatea880 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremuaUTC+05:30
MatrikulaBR
www.gov.bih.nic.in

Geografia

Bihar ekialdean Mendebaldeko Bengala, mendebaldean Uttar Pradesh , iparraldean Nepal eta hegoaldean Jharkhand ditu mugakideak. Biharko ordokia Ganges ibaiak bitan zatituta dago, estatua mendebaldetik ekialdera zeharkatzen duena. Biharrek 6.764,14 km² baso-azalera du, hau da bere azalera osoaren %7,1a[1].

Gangesek ez ezik, Gandak eta Koshi bere iparraldeko ibaiadarrek ere zeharkatua da, Himalaia nepaldarrean dagoen Katmandu haranean jaioak.

Historia

Bihar "Magadha" izena zuen antzinean. Magadha bi ohituraren iturria izan zen: jainismoa eta budismoa. Indiar inperiorik handiena, Maurya Inperioa, Magadhan ere sortua izan zen k. a. 325ean, hiriburua Patliputra (egungo Patna) izanik. Batzuen ustez, mauryar enperadorea zen Ashoka, Patliputran jaioa, inoizko Indiako enperadorerik boteretsuena izan zen.

Barrutiak
Estatuko mapa

Bihar 9 dibisiotan eta 38 barrutitan banatuta dago administratiboki.

Dibisioak honako hauek ziren:

  • Patna
  • Tirhut
  • Saran
  • Darbhanga
  • Kosi
  • Purnia
  • Bhagalpur
  • Munger
  • Magadh

Barrutiak, berriz, hauek:

DibisioaHriburuaBarrutia
BhagalpurBhagalpurBanka, Bhagalpur
DarbhangaDarbhangaBegusarai, Darbhanga, Madhubani, Samastipur
KosiSaharsaMadhepura, Saharsa, Supaul
MagadhGayaArwal, Aurangabad, Gaya, Jehanabad, Nawada
MungerMungerJamui, Khagaria, Munger, Lakhisarai, Sheikhpura
PatnaPatnaBhojpur, Buxar, Kaimur, Patna, Rohtas, Nalanda
PurniaPurneaAraria, Katihar, Kishanganj, Purnia
SaranChapraGopalganj, Saran, Siwan
TirhutMuzaffarpurEkialdeko Champaran, Mendebaldeko Champaran, Muzaffarpur, Sheohar, Sitamarhi, Vaishali

Demografia

Hona hemen irakurtzen eta idazten dakitenen datuak:

Alfabetatuak (1951~2001)[2]
UrteaGuztiraGizonakEmakumeak
195113,4922,684,22
196121,9535,858,11
197123,1735,869,86
198132,3247,1116,61
199137,4951,3721,99
200147,5360,3233,57

Hindi eta Urdu hizkuntza ofizialak badira ere, gehienek Bihari hizkuntzetako bat menperatzen dute: Bhojpuri, Magadhi, Maithili edo Angika. Hona hemen estatuko hiztunen datuak:

Biharko hizkuntzak[3]
HizkuntzaFamilia-hizkuntzaHiztunak (%)
HindiIndo-ariarra % 73,12
BhojpuriIndo-ariarra % 15
MagahiIndo-ariarra % 14
MaithiliIndo-ariarra % 14,27
BajjikaIndo-ariarra
UrduIndo-ariarra % 11,41
BengaleraIndo-ariarra % 0,53
SantaliAustroasiarra % 0,47

Galeria
  • Nalanda Unibertsitatea
    Nalanda Unibertsitatea
  • Mahabodhi Tenplua
    Mahabodhi Tenplua

Erreferentziak
  1. Indiako gobernuaren webgunea
  2. Alfabetazioa
  3. 2001eko erroldaren datuak

Kanpo estekak

Gobernua

Besteak

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.