Bidaurreta
Bidaurreta[3] ([biðaureta]) Nafarroako Foru Erkidegoko udalerria da. Iruñeko merindadeko herri honek 160 biztanle zituen 2014. urteko erroldaren arabera. Nafarroako hiriburutik 20 kilometrora dago.
| Bidaurreta | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |||||||||||
 Bidaurreta Beraskoaindik ikusita. Atzean Sarbil mendilerroa. | |||||||||||
| |||||||||||
 | |||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Herrialdea |  Euskal Herria | ||||||||||
| Lurraldea | Nafarroa Garaia | ||||||||||
| Merindadea |  Iruñea | ||||||||||
| Eskualdea | Iruñerria | ||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua |  Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Nafarroa | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Bidaurreta | ||||||||||
| Alkatea | Antonio María Goikoetxea Armendaritz (Saigola) | ||||||||||
| Posta kodea | 31174 | ||||||||||
| INE kodea | 31253 | ||||||||||
| Herritarra | bidaurretar | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 42°46′36″N 1°49′58″W | ||||||||||
| Azalera | 5 km² | ||||||||||
| Garaiera | 432 metro | ||||||||||
| Distantzia | 19,5 km (Iruñetik) | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 165 (2023:  −2) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 32,1 biztanle/km² | ||||||||||
| Zahartzea[1] | % 36,99 | ||||||||||
| Ugalkortasuna[1] | ‰ 68,97 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera[1] | % 82,61 (2011) | ||||||||||
| Desberdintasuna[1] | % 0 (2011) | ||||||||||
| Langabezia[1] | % 5,23 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[1][2] | % 14,90 (2018:  %6,57) | ||||||||||
Iruñerriko Mankomunitatea zaborra biltzeaz, ura hornitzeaz eta bestelako zerbitzuak eskaintzeaz arduratzen da, Iruñea inguruko gune metropolitarreko beste hainbat herritan bezala.
Geografia
Inguru naturala eta kokapena
Herria Nafarroa erdialdean kokatzen da, Iruñerriko gune metropolitarraren mendebaldean.
Bidaurretak Etxarrirekin egiten du muga iparraldean; Zabaltzarekin ekialdean; Jaitzekin mendebaldean; eta Beraskoain eta Girgillaorekin hegoaldean. Girgillao Lizarrako merindadeko herria delarik.
Historia
Etxauri ibarra zeharkatzen duen NA-7010 errepidea Andion eta Arguiñariz elkartzen zituen galtzada erromatarra izan zela uste da.
Demografia
| Bidaurretako biztanleria |
|---|
 |
| Datu-iturria: www.ine.es |
2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko bi etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %1,57 (Nafarroako Foru Erkidegoko batezbestekoaren azpitik).
Politika
Udaletxea
Udaletxea errepidearen ertzean dago eta XIX. mendearen erdialdean eraiki zen, jaurerriak bertan behera geratu eta herria udalerri independente bihurtzean alegia. Bi solairuko eraikuntza askea da, fatxada margotuarekin. Inguruko eraikuntzen estilo arkitektoniko bera dauka. Udalak alkatea eta lau zinegotzi dauzka, eta bertako idazkaria Ziritza, Etxarri eta Etxauriko idazkari ere bada.
- HELBIDEA: San Julian kalea, 22
Udal hauteskundeak
Bidaurretako alkatea Saigola (AES) herri ekimeneko Antonio María Goikoetxea Armendaritz da 2007ko udal hauteskundeez geroztik. Baliogabeko botoak 4 izan ziren (emandako guztien %4,88) eta 9 boto zuri izan ziren (botoen %11,54). Abstentzioa %31,09koa izan zen.
| Alderdia | Botoak | Aukeratua? |
| Antonio María Goikoetxea Armendariz (AES) | 57 | Bai |
| Arturo Zazpe Gorritxo (AES) | 46 | Bai |
| Alberto Beloki Arrondo (AES) | 42 | Bai |
| Francisco Javier Tabar Urra (AES) | 34 | Bai |
| Jose Ignacio Ziritza Markotegi (AES) | 31 | Bai |
2011n ere Saigola izan zen aurkeztutako zerrenda bakarra; Goikoetxeak segitzen du alkate.
Alkateak
Hauek izan dira Bidaurretako azken alkateak:
| Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia |
| 1979 | 1983 | ||
| 1983 | 1987 | ||
| 1987 | 1991 | ||
| 1991 | 1995 | ||
| 1995 | 1999 | ||
| 1999 | 2003 | ||
| 2003 | 2007 | ||
| Antonio Maria Goikoetxea Armendaritz | 2007 | 2011 | Agrupacion Electoral Saigola |
| Antonio Maria Goikoetxea Armendaritz | 2011 | 2015 | Agrupacion Electoral Saigola |
| 2015 | 2019 | ||
| Enara Rabina Del Rio | 2019 | Jardunean | Urgunea[4] |
Azpiegitura eta garraioak
La Pamplonesa autobus konpainiak Bidaurreta Iruñearekin batzen du. Autobus lineak honako ibilbidea egiten du:
Euskara
Nafarroako Gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera, Bidaurreta eremu ez-euskalduneko udalerria da, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra gaztelania da. 2001eko erroldaren arabera, herritarren %8,16k zekien euskaraz hitz egiten.
2008an Nafarroako Ezker Batuak eta Nafarroa Baik Euskararen Foru Legea aldatu eta gune mistoan udalerri gehiago sartzeko (horien artean Bidaurreta) proposamena aurkeztu zuten Nafarroako Parlamentuan. UPN ez beste talde guztien baiezko botoarekin proposamena aurrera aterako zela zirudienean, PSN alderdiaren ustegabeko jarrera aldaketak, atzera bota zuen gune mistoaren hedapena[5].
Jaiak eta ospakizunak
- San Agustinen omenez abuztuaren 28aren inguruan.
Ondasun nabarmenak
- San Julian eliza: XIII. eta XIV. mendeen artean birmoldatutako Erdi Aroko jatorria duen eraikuntza da. Harriz egindako nabe karratu bakarreko eliza da, oinarrian kanpandorrea duena. Alboetako kaperak mendez mende egindako birmoldaketen ondorio dira.
Erreferentziak
- Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 50-55 or..
- Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
- (Gaztelaniaz) «Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-13).
- Euskarakultur.com webguneko albistea.
Ikus, gainera
- Nafarroako udalerrien zerrenda
- Iruñerria
- Iruñeko merindadea
Kanpo estekak
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
- (Gaztelaniaz) Bidaurretari buruzko informazioa Nafarroako Gobernuaren webgunean.
- Herrirako sarbide errepidea Google Street View-n.
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q1753024
Multimedia: Bidaurreta / Q1753024
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Bidaurreta