Belen Feliu
Belén Moreno Feliú, ezagunagoa Belén Feliú izenez (Coruña, Galizia, 1961 – Santiago de Compostela, Coruña, Galizia 1997ko irailaren 23a) coruñar irakaslea eta idazlea izan zen.[1][2][3][4]
Belen Feliu | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Coruña, 1961 |
Herrialdea | Galizia |
Heriotza | Santiago de Compostela, 1997ko irailaren 23a (35/36 urte) |
Familia | |
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | galiziera |
Jarduerak | |
Jarduerak | bigarren mailako irakaskuntza katedraduna eta idazlea |
Biografia
Sofia Feliúren eta Enrique Morenoren alaba zen, eta haurtzaroa Betanzos herrian eman zuen. Sasoi horretan agertzen hasi ziren gaixotasunaren lehen sintomak. Asma-eraso beldurgarriak eta sendagileek etengabeko eragina izan zuten Feliuren bizitzan, baina bere bizi-jarrera ez zen adostasunekoa, baizik eta asaldura eta erresistentzia. Bere ama margolariaren estudioan, ordu asko eman zituen, marraztu eta haurrentzako pintura-sari batzuk ere irabazi zituen. Idazlan literarioak urte batzuk geroago etorri ziren, nahiz eta bere lanak luzaroan iraun zuen eremu pertsonalean.[1]
Hamaika urte zituela Madrilera joan zen bere familiarekin, batxilergoa eta ikastaro irekiak egin zituen Lizeo Frantsesean. Bere literatura-jarduera eta antzerki-musikarekiko harremana hasi zituen. Zenbait sari ere irabazi zituen Abiñongo Antzerki Jaialdira joateko. Frantziar idazleen erreferentzia intelektuala izan zuen. Madrilgo Unibertsitate Autonomoan Filosofia ikasi zuen eta, aldi berean, Frantziako Tolosako Unibertsitateko literatura frantseseko lizentziatura. Frantziaren eta Betanzosen artean bizi izen zen -familiak etxe bat baitzuen-, eta egun batzuk ematen zituen Pirinioetan, asmarentzako klimarik onena zela eta.[1]
Irakasle
Belén Feliuren bizitza bazen nolabaiteko egoera nomada, baina Galizia hautatu zuen bizitzeko. 80ko hamarkadaren erdialdean, Carlos Couceiro galiziar eta dramaturgo irakaslearekin ezkondu zen, oposizioak prestatu zituen eta Ourensen jarri zen bizitzen, Otero Pedrayo Institutuko Filosofiako irakasle gisa. Udetan Europan zehar bidaiatu, Alemania ezagutu eta alemana ikasten hasi zen, T. Bernhard irakurri eta bere literatura-jarduera areagotu egin zuen. Begoña Muñozen Madame de Sade de Mishima eta Lees chaises de Ioneso egindako itzulpenean eta egokitzapenean lagundu zuen, biak Sarabela Teatrok antzeztuak, eta Aula Castelao de Filosofía taldearen ekintzetan parte hartzen hasi zen.[1]
Idazle
Belén Feliuk eskakizun-maila handiarekin eta erantzukizun-ariketa handiarekin, literatura-lan bat egin zuen, betiere kontakizunaren munduan, eta ikerketaren, ironiaren, azpibertsioaren eta jolasaren araberakoa zen. Berea, Chus Piojoren hitzetan, "tragediaren aurka, infortunioko hizkuntza gogaikarrien aurka, eta horregatik da narrazioa, baina baita pentsamendua eta poetika ere: Flaubert, Baudelaire, Benjamin".[1]
1994. urtean Fiesta de la Palabra Silenciada aldizkarian kolaboratzen hasi zen. 1996. urtean Galiziako Vigo Feminista Independenteetan antolatutako "Penintsuletako eta Uharteetako Poeten I. Topaketaren" sorreran parte hartu zuen. Muros herrira jona zen bizitzera, Carlos Couceiroren dibortzioaren ondoren.[1]
1996ko udazkenean gaixotu egin zen, eta asma-krisi handia izan zuen. Urtebete geroago, 1997ko irailean, behin betiko krisia izan zuen Quintanan. Egun batzuk geroago hil zen Santiago de Conpostelan. Handik hamahiru hilabetera argitaratu zen De la Guenizah, bere liburu bakarra. Galiziako literaturaren testuinguruan liburu apurtzaile, lotsagabe eta harrigarri bat da Narratzaile galiziarrez hitz egiten ez zuenean, Belén Feliúk lan bakar bat idatzi zuen, bidea irekitzen zuena, garaiz aurretik trunkatua, eta narratzaile handienetako bat izan zitekeen literatura galiziarrean. Lan zabala utzi zuen.[1]
Hainbat saiakera kritiko egin zituen, eta aldizkari literarioetan parte hartu zuen bere kontaketekin, hala nola Fiesta de la Palabra Silenciada, Dorna edo La Ortiga aldizkarietan.[5]
Argitaratutako lan bakar baten egilea da, De Guenizah (Gusanillo Mayor, 1998), hil ondoko edizioan argitaratutako kontakizun-liburua.[6]
Lanak
- De Guenizah (Gusanillo Mayor, 1998) ISBN 9788489819603 [6]
Bizitza pertsonala
Paz Moreno Feliuren ahizpa da.
Erreferentziak
- «Belén Feliú | Álbum de mulleres | culturagalega.org» culturagalega.gal (Noiz kontsultatua: 2024-03-13).
- Necrolóxica en La Voz de Galicia, 24-9-1997, p. 50.
- (Ingelesez) Galega, Consello da Cultura. «Belén Feliú» CONSELLO DA CULTURA GALEGA (Noiz kontsultatua: 2024-03-13).
- Galega, Consello da Cultura. «Belén Feliú | Album de Galicia» CONSELLO DA CULTURA GALEGA (Noiz kontsultatua: 2024-03-13).
- (Gaztelaniaz) «Belén Feliú» Dialnet (Noiz kontsultatua: 2024-03-13).
- (Gaztelaniaz) «DA GUENIZAH | BELEN FELIU | TRAINING PARK EDITORIAL | Casa del Libro» casadellibro (Noiz kontsultatua: 2024-03-13).