Beisiris
Beisiris edo Beisirisse, antzinaroko akitaniarren jainkoa omen zen.
Berari buruzko inskripzioa Cadiac/Cadéac herrian azaldu zen, Pirinio Garaietan. Baita Commingesko Aure haranean.
Inskripzioetan Beisisris Jupiter jainko erromatarrari lotuta azaltzen zaigu, honek ematen digu jainkoaz daukagun ezaugarri bakarra.
Idazkunak
IOM BEISIRISSE: Cadéac (65), XIII, 370[1].
I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / Beisirisse / M(arcus) Val(erius) Pote/ns v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)[2].
IOM Iupiter Optimus Maximo ohiko izendapenaren laburdura da: Jupiter Hoberena eta Handiena. Idazkun horretan Marcus Valerius Potens hiritarrak aldarea bat eskaintzen dio Jupiterri, Optimus Maximus Beisiris-i[3]. Dena den, sinkretismoa ez da batere ohikoa Pirinioetako erlijioan, eta Jupiter jainkoarekin bi adibide besterik ez dira agertu.[4]
Erreferentzaiak
- (Gaztelaniaz) ImagoPyrenaei |, por. «05. Divinidades indígenas de la civitas Convenarum y limítrofes – Imago Pyrenaei» www.imagopyrenaei.eu (Noiz kontsultatua: 2021-07-18).
- «Epigraphische Datenbank Clauss - Slaby» www.manfredclauss.de (Noiz kontsultatua: 2021-07-18).
- (Gaztelaniaz) Henar Gallego Franco, Henar; Fco. Javier, García de Castro. (1998-99). [file:///C:/Users/MENTXU~1/AppData/Local/Temp/204327-Text%20de%20l'article-289273-1-10-20101223.pdf «La aculturación religiosa romana en los Pirineos: el culto a Júpiter»] Annals 98-99.
- (Gaztelaniaz) Gorrotxategi Txurruka, Joakin. (2013). «La religión de los Vascones. Una mirada comparativa. Concomitancias y diferencias con la de sus vecinos» Cuadernos de Arqueología de la Universidad de Navarra 21.
Bibliografia
- Enciclopedia General Ilustrada del Pais Vasco, Historia General de Euskal Herria. Argitaletxea, Auñamendi, Zarautz 1978.
- Julien Sacazeren lanak:
- Les Anciens dieux des Pyrénées, nomenclature et distribution géographique. Extrait de la Revue de Comminges (Saint-Gaudens), 28p., 1885.
- Inscriptions antiques des Pyrénées. Hitzaurrea M. Albert Lebèguek eginda. Tolosa, XII-576p. (Bibliothèque méridionale. 2e série,1892. ; 2). Berrargitalpena fakzimilean, Tolosa, ESPER, 1990.
- Inscriptions antiques du Couserans. Tolosa, 28p., 1892. Berrargitalpena fakzimilean, Nîmes, C. Lacour, 2001.
