Azido saliziliko

Azido salizilikoa konposatu organiko aromatikoa da, C7H6O3 formula duena azido karboxilikoen familiakoa. Solido zuri gisa agertzen da, baina kolorea galduz joaten da argiaren eraginez. Disolbagarria da eterretan, azetonatan, alkoholetan eta bentzenotan, baina nekez uretan. Sukoia da[1][2].

Azido saliziliko
Formula kimikoaC7H6O3
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno eta karbono
Base konjokatuasalicylate (en) Itzuli
Motamonohydroxybenzoic acid (en) Itzuli
Ezaugarriak
Dentsitatea
1,44 g/cm³
Fusio-puntua159 °C
158 °C
Irakite-puntua211 °C (20 Torr)
Masa molekularra138,032 Da
Erabilera
Tratatzen duscalp dermatosis (en) Itzuli, akne, Dermatitis seborreiko, common wart (en) Itzuli eta acropustulosis (en) Itzuli
ElkarrekintzaAcid sensing ion channel subunit 3 (en) Itzuli eta taste receptor type 2 (en) Itzuli
Rolakeratolytic (en) Itzuli, anti-infective agent (en) Itzuli, Antifungiko, farmako esentzial eta Fitohormona
Arriskuak
NFPA 704
1
2
0
Identifikatzaileak
InChlKeyYGSDEFSMJLZEOE-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia69-72-7
ChemSpider331
PubChem338
Reaxys774890
Gmelin16914
ChEBI3418
ChEMBLCHEMBL424
RTECS zenbakiaVO0525000
ZVG17840
DSSTox zenbakiaVO0525000
EC zenbakia200-712-3
ECHA100.000.648
CosIng37595
MeSHD020156
RxNorm9525
Human Metabolome DatabaseHMDB0001895
KNApSAcKC00000206
UNIIO414PZ4LPZ
NDF-RTN0000146974
KEGGD00097 eta C00805
PDB LigandSAL

Izena latinezko salix, sahats, hitzari sor dio arbola horren azaletik eta hostoetarik erauzi izan baita aintzinatetik.

Bestetik, fitohormona bat da.

Sintesia

Azido salizilikoa sodio fenolatotik abiatuz prestatzen da bi urratsetan. Aurrenekoan, presio eta tenperatura handitan, 100 atm eta 115 C hurrenez hurren, karbono(IV) oxidoz tratatzen da. Sortzen den sodio salizilatoa azido sulfurikoz tratatzen da azido lortzeko.

Azido azetilsalizilikoaren hidrolisiaz ere erdietsi daiteke.

Erabilera

Azido salizilikoa aintzinatik erabii izan da botika gisa. Egun azaleko gaixotasunak tratatzeko usatzen da, hala nola, psoriasia, garatxoak, aknea, ezkabia eta Iktiosia[3]

Industrian gehienbat azido azetilsalizilikoa sintetizatzeko erabiltzen da.

Bakterizida, kontsebatzaile eta antiseptiko gisa ere baliatzen da azido saliziliikoa[4]

Erreferentziak
  1. Azido saliziliko. https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/azido%20saliziliko.
  2. (Ingelesez) Boullard, Olivier; Leblanc, Henri; Besson, Bernard. (2000-06-15). Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA ed. «Salicylic Acid» Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (Wiley-VCH Verlag GmbH & Co. KGaA): a23_477.  doi:10.1002/14356007.a23_477. ISBN 978-3-527-30673-2. (Noiz kontsultatua: 2022-12-19).
  3. Organization, World Health. (2009). WHO Model Formulary 2008.. World Health Organization ISBN 978-92-4-068424-9. PMC 609852935. (Noiz kontsultatua: 2022-12-19).
  4. Greene, Stanley A. & Pohanish, Richard P.. (2007). Sittig's Handbook of Pesticides and Agricultural Chemicals. ISBN 978-0-8155-1903-4..

Kanpo estekak
Kimika Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.