Augsburg

Augsburg[1] hegoaldeko Alemanian kokaturik dagoen hiria da. Suabia barruti administratiboko hiriburua eta hiririk handiena da. Augsburg Suabiako hiriburu historikoa da.

Augsburg
Augsburg
hiri handia
Administrazioa
Estatu burujabe Alemania
Alemaniako estatua Bavaria
Gobernu-eskualdeSuabia
AlkateaEva Weber (en) Itzuli
Izen ofizialaAugsburg
Jatorrizko izenaAugsburg
Posta kodea86150, 86199, 86152, 86153, 86154, 86156, 86157, 86159, 86161, 86163, 86165, 86167, 86169 eta 86179
Udalerri kodea09761000
Geografia
Koordenatuak48°22′08″N 10°53′52″E
Map
Azalera146.87 km²
Altuera489 m, 498 m eta 482 m
MugakideakAugsburg (en) Itzuli, Aichach-Friedberg (en) Itzuli, Stadtbergen eta Friedberg (en) Itzuli
Demografia
Biztanleria301.033 (2022ko abenduaren 31)
4.555 (2021)
alt_left 152.678 (%50,7) (%49,3) 148.355 alt_right
alt_left 150.044 (%49,8) (%48,4) 145.786 alt_right
Dentsitatea2.049,66 bizt/km²
Informazio gehigarria
SorreraK.a. 15
Telefono aurrizkia0821
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakInverness, Amagasaki, Nagahama (en) Itzuli, Bourges, Dayton, Liberec, Jinan, Changsha, Nagahama (en) Itzuli eta Mysore (en) Itzuli
MatrikulaA
augsburg.de eta stuttgart-stadtentwaesserung.de

Augsburg hego Alemaniako industriagune garrantzitsuenetakoa da: ehungintza, industria mekanikoa (ibilgailuak, doitasun ekaiak) eta kimikoa.

Historia

Erromatarrek fundatua Augusta Vindelicorum izenarekin (Vindelici leinua bizi baitzen bertan), Augsburg Retia probintzia erromatarreko hiriburu bihurtu zen. Hiru alditan suntsitua izan zen eta hiruetan indartsuago bilakatu zen. Lehenengo aldian Hunoek V mendean, ondoren Karlomagnok VIII mendean eta azkenik Guelfoek X mendean.

Augsburgeko merkatu plaza 1550an

Augsburg Hiri Inperial Askea bihurtu zen 1276an eta bere apezpiku propia ere lortu zuen. XV. mendetik aurrera banka eta merkatugune guztiz garrantzitsua bihurtu zen Fugger eta Welser familiei esker. Erreforma garaian, berebiziko garrantzia hartu zuen hiriak (Augsburgoko Aitorpena, 1530, Luteroren jarraitzaileek Karlos V.ari aurkeztu zioten fede aitorpena; Augsburgoko Interima, 1548, Karlos V.ak Trentora bitartean protestante eta katolikoei eskatu zien luzapena [interim, bitartean]; Augsburgoko Bakea, 1555: cuius regio eius religio formularen arabera banatu zen Inperioa Luteroren jarraitzaileen eta katolikoen artean).

Hogeita Hamar Urteko Gerran suediar armada protestanteak hartu zuen hiria 1632an borrokarik gabe. 1634ean tropa katolikoek Augsburg inguratu arren suediarrek ez zuten errenditu nahi izan eta 1634-35 negua gogorra izan zen, hotzez eta izurritez biztanle ugari hil baitziren. Populazioa 70.000 ingurutik 16.000ra jaitsi zen.

Germaniako Erromatar Inperio Santua 1806. urtean sakabanatzean, Bavariak bereganatu zuen Augsburg hiria. Bigarren Mundu Gerran britainiarrek eta estatubatuarrek bonbakatu zuten Augsburg 1942ko apirilaren 17an lehenengo eta 1944ko otsailaren 25/26 bigarrenez. Amerikarrek eskuratu zuten hiria 1945ean eta beren okupazio eremuan gelditu zen. Soldadu estatubatuarrak bertan izan dira 1998 arte.

Udaletxea

Ondasun nabarmenak
  • Eredu gotikoari jarraituz berritu zen katedral erromanikoa (923 -1430)
  • Fugger familiaren hilobiak gordetzen dituen eliza gotikoa (Sankt-Anna)
  • Pizkunde garaiko udaletxea (1620)
  • Perlachturm kanpandorrea (989)
  • Schaezlerpalais jauregi rokokoa
  • Ulrich eta Georg Fugger bankariek behartsuentzat eraiki zuten langile auzoa (Fuggerei, 53 etxe sei karriketan banatuak).
  • Augsburger Puppenkiste, txontxongiloen antzokia.

Augsburgotar ospetsuak

Hiri senidetuak

Augsburg ondorengo hiriekin senidetuta dago:

Erreferentziak
  1. Euskaltzaindia. 157. araua. Europako hiriak. .

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.