Ate Gorena

Ate Gorena[1] (otomandar turkieraz: باب عالی‎, Bāb-ı Ālī edo Babıali) Otomandar Inperioko bisir gorenaren Topkapı jauregiko geletarako sarrera zen atea da, testuinguru diplomatikoetan Otomandar Inperioko Gobernua edo Inperioa bera aipatzeko erabilia.

Ate Gorena, Otomandar Inperioaren garaian.
Ate Gorena, 2006an.

Historia

Izena Inperioaren garaian hiriburu izandako Istanbulen (garai hartako Konstantinoplan) kokatutako Topkapı jauregiko atetik dator. Bertan egiten zien harrera sultanak atzerriko diplomatiko eta enbaxadoreei, gobernuaren egoitzara sartu baino lehen. Era berean, bisir gorenak zuzendutako sultanaren gorte publikoari ere Ate Gorena zeritzon. Era metaforikoan, Inperioko gobernuari eta erakundeei erreferentzia egiteko erabili zen izena, testuinguru diplomatiko eta akademikoetan batez ere. Jatorrizko atea gaur egun ikus daitekeen Rokoko estiloko beste batekin ordezkatu zen.[2]

Izena 1922ra arte erabili zen. Urte hartan, Mustafa Kemal Atatürk lehendakariak Inperioa desegin eta errepublika aldarrikatu zuen.

Jatorria eta zabalkundea

Ateak bilera eta iragarpen ofizialetarako erabiltzeko ohitura Ekialdeko ohitura zaharra zen. Frantsesez erabilitako Sublime Porte esapidearen bitartez zabaldu zen izena Europako gainerako kulturen artean, XX. mendera arte frantsesa izan baitzen nazioarteko harremanetarako hizkuntza nagusia.[3]

Erreferentziak
  1. Euskaltzaindia. (PDF) 162. arauaː Anatoliako eta Hego Kaukasoko toponimia. .
  3. http://www.ucv.cl/pucv/evento/conferencia-estambul-sublime-puerta-de-la-historia/2015-07-31/170215.html%5B%5D

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.