Asel Luzarraga

Asel Luzarraga
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Asel Luzarraga Zarrabeitia
Jaiotza	Bilbo, 1971ko urriaren 20a (52 urte)
Herrialdea	Bizkaia, Euskal Herria
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	idazlea

Asel Luzarraga Zarrabeitia (Bilbo, Bizkaia, 1971ko urriaren 20a) euskal idazlea da. Enpresa-ikasketetan diplomatua eta euskal filologian lizentziatua da. Horrez gain, Punkamine musika taldeko kide izan zen, eta gaur egun Euskal PEN klubeko kide da. 2012 eta 2017 bitartean Argentinako Trio Ternura punk taldeko kide ere izan zen. Buenos Airesen bizi izan zen bost urtez, eta bertan telebistan ere aritu zen, Antena Negra TV kanal komunitarioan, Letras al Margen Buenos Airesko literatura undergroundari buruzko programaren ekoizle.

Atxiloketa Txilen

2009ko martxoan Txilera bizitzera joan zen, eta horri esker besteak beste maputxeen egoera bertatik bertara ezagutu zuen, baita horri buruz idatzi ere.[1] 2009ko abenduaren 31n atxilo hartu zuten Temucon (Wallmapun), Txilen izandako atentatu saiakera batekin zerikusia zuela leporatuta.[2] Nahiz eta anarkista ideologia eduki ETA eta FARC erakundeekin harremanetan zegoela ziurtatu zuten zenbait egunkarik.[3][4]

Lau bonba eraso leporatu nahi izan zizkioten, baina berehala frogatu zen lau eraso haietako hirutan Asel ez zegoela Txilen. Hori ikusita aipaturiko karguak alde batera utzi eta "lehergailuen jabetza" leporatu zioten. Aselek irmo ukatu zuen salaketa eta muntaia hutsa zela esan du.[1]

Babesa

Bere askatasunaren alde sortutako "Asel Askatu" plataformak bere erruduntasuna aldarrikatu zuen. Plataforma honek ekitaldi asko antolatu zituen, besteak beste Bermeoko Kafe Antzokian Ruper Ordorika, Mikel Urdangarin, Joseba Tapia, Gatibu, The Uski's, Asier Serrano, Ken Zazpi, Rafa Rueda, Petti eta Kerobiak parte hartu zuten bertan.[5] Euskal Herrian ohiartzuna handia izan zen eta besteak beste Aralar alderdiak atxiloketa irmoki salatu zuen.[6]

Bai Euskal Herrian bai Euskal Herritik kanpo bere aldeko sinadurak bildu ziren eta gende eta erakunde asko bere alde jarri zen besteak beste Adolfo Pérez Esquivel Bakearen aldeko Nobel sariduna, Ariel Dorfman dramaturgo txiletarra, Rodolfo Walsh agentzia edo Unai Elorriaga idazlea. PEN Club Internazionalak eta Txileko Hiritarren Behatokiak ere atxiloketa salatu zuten.[7]

Zigorra

Hasieran 10 urteko kartzela zigorra eskatzen zuten beretzat, gero fiskaltzak 5 urteko kartzela zigorra eskatu zuen. 2010eko irailaren hasieran Txilek 220 eguneko espetxe zigorra jarri zion euskal idazleari, baina urriaren 1ean Mundakan zegoen.[8] Hala ere, ez zuten kendu Interpoleko zerrendatik.[9]

Idazlanak

Eleberriak

Hamaika ispilu ganbil (2003, Labayru)
Karonte (2005, Elkar). Igartza Sariaren irabazlea.
Mozorroaren xarma (2007, Erein)
Abaraska (2008, Txalaparta)
Utopiaren itzalak (2010, Txalaparta)
Gezurra odoletan (2011, Txalaparta)
Bioklik (2018, Elkar)
Inoren munduan (2019, Elkar)
Bahiketa (2020, Txalaparta)
Malthusen ezinegona (2021, Elkar)
Uzta garaia (2021, Elkar)
Katuak jandakoa (2022, Elkar)
Esan gabe doa (2022, Txalaparta)
Lurrean haziak (2023, Elkar)

Poesia

Denboran zatika (2021, Booktegi)
Bazter hautsiak (Euskal Herriko turismo-gida deseraikia) (2023, DDT Banaketak)

Saiakera

Los buenos no usan paraguas, desmontando un montaje, desnudando al Estado (gazteleraz) (2013, Quimantú; 2014, DDT-Sorginkale-Hagina; 2016, Cúlmine)

Didaktika

Eleberria lantzeko gida (2005, EIE)

Itzulpenak

Las sombras de la utopía (2015, Tren en Movimiento). Utopiaren itzalak eleberriaren berak egindako itzulpena.
La mentira en la sangre (2016, Tren en Movimiento; 2017, LOM). Gezurra odoletan eleberriaren berak egindako itzulpena.
El panal (2019, Tren en Movimiento). Abaraska eleberriaren berak egindako itzulpena.

Diskografia

Punkamine

Punkamine (2005, MusikHerria)

Trio Ternura

Trio Ternura (2015, autoekoizpena, Marea Records)
Todos terroristas (2017, autoekoizpena, Marea Records)

GorriBaltz

Zuen gainean (2019, autoekoizpena)

Telebista saioak

Letras al Margen (2016, Antena Negra TV)

Erreferentziak

Txantiloi:Local autoria. «Asel Luzarraga, un escritor vasco en la lista de Interpol» www.elsaltodiario.com (Noiz kontsultatua: 2021-07-31).
Asel Luzarragaren atxiloketa (eitb)
http://www.rebelion.org/noticia.php?id=102757
http://www.surysur.net/asel-luzarraga-escritor-periodista-profesor-vasco-y-anarquista-tenia-que-ir-preso/
https://web.archive.org/web/20220331094517/https://www.bizibaratzea.eus/jakingaia/asel-luzarragaren-aldeko-jaialdia-egingo-dute-martxoaren-27an
https://www.elmundo.es/elmundo/2010/09/03/paisvasco/1283514562.html
Txantiloi:Cita web
Berria. «Etxean da Asel Luzarraga» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).
(Gaztelaniaz) lahaine.org. «Asel Luzarraga, un escritor vasco en la lista de Interpol» La Haine MM SS Estado Español (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

Ikus, gainera

Bilboaldeko idazleak
Bilbotar ezagunen zerrenda

Kanpo estekak

Datuak: Q3572157
Multimedia: Asel Luzarraga / Q3572157

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[:0-1] Txantiloi:Local autoria. «Asel Luzarraga, un escritor vasco en la lista de Interpol» www.elsaltodiario.com (Noiz kontsultatua: 2021-07-31).

[2] Asel Luzarragaren atxiloketa (eitb)

[3] ttp://www.rebelion.org/noticia.php?id=102757

[4] ttp://www.surysur.net/asel-luzarraga-escritor-periodista-profesor-vasco-y-anarquista-tenia-que-ir-preso/

[5] ttps://web.archive.org/web/20220331094517/https://www.bizibaratzea.eus/jakingaia/asel-luzarragaren-aldeko-jaialdia-egingo-dute-martxoaren-27an

[6] ttps://www.elmundo.es/elmundo/2010/09/03/paisvasco/1283514562.html

[7] Txantiloi:Cita web

[8] Berria. «Etxean da Asel Luzarraga» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).

[9] (Gaztelaniaz) lahaine.org. «Asel Luzarraga, un escritor vasco en la lista de Interpol» La Haine MM SS Estado Español (Noiz kontsultatua: 2020-03-22).