Arnold Gehlen
Arnold Gehlen (Leipzig, 1904ko urtarrilaren 29a - Hanburgo, 1976ko urtarrilaren 30a) antropologo eta soziologo alemaniarra izan zen. Max Scheler filosofoaren eta soziologoaren eta Helmuth Plessner filosofoaren eta antropologoaren azken lanetan garatzen den antropologia filosofikoaren ordezkari nagusia da. Alderdi naziko kidea izan zen eta bere teoriek gaur egungo neokontserbadorismo alemaniarrean eragina izan dute.
Arnold Gehlen | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Leipzig, 1904ko urtarrilaren 29a |
Herrialdea | Alemania |
Heriotza | Hanburgo, 1976ko urtarrilaren 30a (72 urte) |
Familia | |
Aita | Max Gehlen |
Hezkuntza | |
Heziketa | Leipzigeko Unibertsitatea Thomasschule zu Leipzig (en) |
Doktorego ikaslea(k) | Friedrich Weidauer (en) |
Hizkuntzak | alemana |
Jarduerak | |
Jarduerak | antropologoa, soziologoa eta filosofoa |
Lantokia(k) | Akisgran eta Leipzig |
Enplegatzailea(k) | Vienako Unibertsitatea RWTH Aachen University (en) Leipzigeko Unibertsitatea Johann Wolfgang Goethe-Frankfurt am Maingo Unibertsitatea |
Kidetza | Austriako Zientzien Akademia |
Mugimendua | philosophical anthropology (en) |
Zerbitzu militarra | |
Parte hartutako gatazkak | Bigarren Mundu Gerra |
Sinesmenak eta ideologia | |
Alderdi politikoa | Alemaniako Langile Alderdi Nazionalsozialista |
Bizitza
Gizakia "kultur izaki" bezala ikusten zuten metafisika tradizionalaren kategoriekin hautsiko zuen antropologia bat garatu zuen. Gehlenen lanek gai hauek hartzen dituzte aintzat: teknikaren nozioa, erakundeaketa gizarte industrializatuak gizakiarengan dituen ondorioen azterketa (berak psikosoziologikoak deitzen dituenak.
Beren lanek arrakasta esanguratsua izan zuten 1950-60 hamarkadetan eta eztabaidetarako hizpide izan dira, batez ere Frankfurteko eskolako ordezkariekin. Nahiz eta giza zientzietan Gehlenek egindako ekarpenenaren inguruko zalantzarik ez egon, Bigarren Mundu Gerran erregimen naziarekin izan zuen atxikimenduak hainbat tirabira sortu ditu.
Erakundeen inguruko bere teoriak eragin handian izan du Helmut Schesky, eta orainago, Niklas Luhmann bezalako soziologoengan, konplexutasunaren teoriaren baitan.
Lanak
- Zur Theorie der Setzung und des setzungshaften Wissens bei Hans Driesch|Driesch. Leipzig 1927.
- Reflexion über Gewohnheit. E. Reinicke, Leipzig 1927.
- Wirklicher und Unwirklicher Geist. Univ.-Verl. v. Noske, Leipzig 1931
- Idealismus und Existentialphilosophie. Univ.-Verl. v. Noske, Leipzig 1933. Vortrag
- Theorie der Willensfreiheit Junker und Dünnhaupt, Berlin 1933
- Deutschtum und Christentum bei Fichte. Junker und Dünnhaupt, Berlin 1935
- Der Staat und die Philosophie. Meiner, Leipzig 1935. Antrittsvorlesung an der Universität Leipzig
- Der Mensch, seine Natur und seine Stellung in der Welt. Junker und Dünnhaupt, Berlin 1940.
- A. Gehlen, Helmut Schelsky (eds.) Soziologie. Eugen Diederichs, Düsseldorf 1955
- Urmensch und Spätkultur. Philosophische Ergebnisse und Aussagen. Athenäum, Bonn 1956
- Die Seele im technischen Zeitalter. Sozialpsychologische Probleme in den industriellen Gesellschaft. Rowohlt, rde, Reinbek 1957.
- Zeit-Bilder. Zur Soziologie und Ästhetik der modernen Malerei. Athenäum, Frankfurt am Main 1960
- Anthropologische Forschung, Rowohlt, rde, Nº 138, Reinbek 1961
- Studien zur Anthropologie und Soziologie. Luchterhand, Soziologische Texte 17, Neuwied 1963. Durchgesehene und veränderte Auflage 1971
- Theorie der Willensfreiheit und frühe philosophische Schriften. Luchterhand, Neuwied 1965
- Moral und Hypermoral. Eine pluralistische Ethik, Athenäum, Frankfurt am Main 1969
- Einblicke. Klostermann, Frankfurt 1975
- Lan guztiak. Arnold Gehlen Gesamtausgabe. I-X. Verlag Vittorio Klostermann, Frankfurt am Main 1978. 10 ale, horietatik 7 argitaratuak 2004a bitarte.