Armeniar alfabeto
Armeniar alfabetoa (armenieraz: Հայոց գրեր Hayoc' grer edota Հայոց այբուբեն Hayoc' aybowben) armeniera idazteko alfabeto bat da. 405ean Mesrop Mashtots armeniar hizkuntzalari eta elizgizonak garatu zuen. Jatorrizko alfabetoak 36 hizki zituen; ondoren, beste bi hizki gehitu zitzaizkion.
Hasiera batean, asiriar alfabetoan oinarritu zela uste zen, baina hizkien ordenak greziar alfabetoarena jarraitzen du, 36 hizkiz osatua baitago, horietatik 21 greziar alfabetotik datoz, beste 11 hizkik greziar estiloa dute eta 4 hizki asiriar alfabetotik datoz.
Alfabetoa
| Armeniar alfabetoa[1] | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ա ա : Aib | Խ խ : Khe | Չ չ : Txa | |||
| Բ բ : Ben | Ծ ծ : Tsa | Պ պ : Pe | |||
| Գ գ : Gim | Կ կ : Ken | Ջ ջ : Je | |||
| Դ դ : Da | Հ հ : Ho | Ռ ռ : Ra | |||
| Ե ե : Jetx | Ձ ձ : Dza | Ս ս : Se | |||
| Զ զ : Za | Ղ ղ : Ghat | Վ վ : Vev | |||
| Է է : E | Ճ ճ : Txe | Տ տ : Tin / Tiun | |||
| Ը ը : Et | Մ մ : Men | Ր ր : Re | |||
| Թ թ : To | Յ յ : Ji / Hi | Ց ց : Tso | |||
| Ժ ժ : Zhe | Ն ն : Nu | Ւ ւ : Hin¹ | |||
| Ի ի : Ini | Շ շ : Xa | Փ փ : Pir / Piur | |||
| Լ լ : Lin / Liun | Ո ո : Vo | Ք ք : Ke | |||
| XIII. mendean gehitu ziren hizkiak | Digrafo eta loturetatik iritsi diren hizkiak | ||||
| Օ օ : O | ՈՒ Ու ու : U | ||||
| Ֆ ֆ : Fe | և : Jev | ||||
| Armeniera | |||||
| ¹ <Ւ/ւ> hizkia ez da erabiltzen ekialdeko armeniar alfabetoan. | |||||
Hona alfabetoko letren hurrenkera, euskarazko transliterazioarekin, eta zenbaki gisa armeniera zaharrean eduki izan duten erabilpenarekin.
| larria | xehea | izena | euskaraz | zenbaki gisa |
|---|---|---|---|---|
| Ա | ա | Aib | a | 1 |
| Բ | բ | Ben | b | 2 |
| Գ | գ | Gim | g | 3 |
| Դ | դ | Da | d | 4 |
| Ե | ե | Jetx | e/je[2] | 5 |
| Զ | զ | Za | z | 6 |
| Է | է | E | e | 7 |
| Ը | ը | Et | e | 8 |
| Թ | թ | To | t | 9 |
| Ժ | ժ | Zhe | zh | 10 |
| Ի | ի | Ini | i | 20 |
| Լ | լ | Liun | l | 30 |
| Խ | խ | Khe | kh | 40 |
| Ծ | ծ | Tsa | ts | 50 |
| Կ | կ | Ken | k | 60 |
| Հ | հ | Ho | h | 70 |
| Ձ | ձ | Dza | dz | 80 |
| Ղ | ղ | Ghat | gh | 90 |
| Ճ | ճ | Txe | tx | 100 |
| Մ | մ | Men | m | 200 |
| Յ | յ | Ji | i/j[2] | 300 |
| Ն | ն | Nu | n | 400 |
| Շ | շ | Xa | x | 500 |
| Ո | ո | Vo | o/vo[3] | 600 |
| Չ | չ | Txa | tx | 700 |
| Պ | պ | Pe | p | 800 |
| Ջ | ջ | Je | j | 900 |
| Ռ | ռ | Ra | r | 1000 |
| Ս | ս | Se | s | 2000 |
| Վ | վ | Vev | v | 3000 |
| Տ | տ | Tiun | t | 4000 |
| Ր | ր | Re | r | 5000 |
| Ց | ց | Tso | ts | 6000 |
| Ւ | ւ | Hin | _[4] | 7000 |
| Փ | փ | Piur | p | 8000 |
| Ք | ք | Ke | k | 9000 |
| Օ | օ | O | o | 10000 |
| Ֆ | ֆ | Fe | f | 20000 |
Erreferentziak
- 163. araua - Georgieraren eta armenieraren alfabetoetan idatzitako izenak euskarara aldatzeko transkripzio-sistemak. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2014.05.15).
- J-rekin hitz hasieran
- Hitz hasieran, Vo
- letra hau ez da erabiltzen egungo [ekialdeko] armenieran, baina digrafo batzuetan ager liteke.
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q11932
Multimedia: Armenian alphabet / Q11932
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.