Richelieu kardinala
Armand-Jean du Plessis, Richelieuko kardinal kondea (Paris, Frantzia, 1585eko irailaren 9a – 1642ko abenduaren 4a) elizgizona eta ministroburua izan zen.
Richelieu kardinala | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1624 - 1642 ← Concino Concini (en) - Jules Mazarin →
1622ko irailaren 5a - 1642
1605 - 1624ko apirilaren 29a ← François Yver (en) - Aimeric de Bragelone (en) → Elizbarrutia: Roman Catholic Diocese of Luçon (en)
| |||||||||||
Bizitza | |||||||||||
Jaiotza | Paris, 1585eko irailaren 9a | ||||||||||
Herrialdea | Frantziako Erresuma | ||||||||||
Bizilekua | Paris | ||||||||||
Heriotza | Paris, 1642ko abenduaren 4a (57 urte) | ||||||||||
Hobiratze lekua | Chapelle Sainte-Ursule de la Sorbonne (en) | ||||||||||
Heriotza modua | berezko heriotza: tuberkulosia | ||||||||||
Familia | |||||||||||
Aita | François du Plessis de Richelieu | ||||||||||
Ama | Susanne de La Porte | ||||||||||
Ezkontidea(k) | ezkongabea | ||||||||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||||||||
Leinua | House of Richelieu (en) | ||||||||||
Hezkuntza | |||||||||||
Heziketa | Parisko Unibertsitatea College of Sorbonne (en) | ||||||||||
Hezkuntza-maila | Doktoretza | ||||||||||
Hizkuntzak | frantsesa | ||||||||||
Jarduerak | |||||||||||
Jarduerak | politikaria, diplomazialaria, arte bildumagilea, idazlea, apaiza eta apezpiku katolikoa | ||||||||||
Lantokia(k) | Paris | ||||||||||
Jasotako sariak | ikusi
| ||||||||||
Zerbitzu militarra | |||||||||||
Gradua | teniente jeneral | ||||||||||
Parte hartutako gatazkak | Siege of La Rochelle (en) | ||||||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||||||
Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa | ||||||||||
Erlijio-ordena | Zistertar | ||||||||||
- Artikulu hau frantziar kardinalari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Richelieu».
Bizitza
Apezpiku 1607an izendaturik, 1616an estatuko idazkari bihurtu zen. Laster botere handia bereganatu zuen Frantzian, bai eliza katolikoaren barruan, bai estatuaren egituraren barruan. Izan ere, 1622an kardinal izendatu zuten, eta Luis XIII.aren ministroburu 1624an. Kargu horretan hil arte iraun zuen, 1642an, Jules Mazarinek bere lekua hartuta.
Frantziako ministroburua zela, monarkia sendotu zuen, oposizio taldeen aurka eginda. Nobleziaren boterea apaldu nahian, Frantzia zentralizatu zuen. Kanpo harremanetan, Habsburgotarren botereari kontrapisua jartzeko helburua zeukan, Espainiako eta Germaniako Erromatar Inperio Santuko tronuak bere izanik, Frantzia inguratzen baitzuten. Horretarako, katolikoa izanda ere, protestanteen alde egin zuen Hogeita Hamar Urteko Gerran.
Richelieu arteak babesteagatik ere nabarmendu zen, baita Frantses Akademia sortzeagatik ere.
Ikus, gainera
- Jean-Baptiste Colbert (1619-1683)
- Frantses nazionalismo
- Galikanismo
Kanpo estekak
Artikulu hau Frantziako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |