Antoinette Fouque
Antoinette Fouque (ezkongabe izena Grugnardi) (Marseilla, Frantzia, 1936ko urriaren 1a - Paris, Frantzia, 2014ko otsailaren 20a) psikoanalista, idazle, kazetari eta feminista frantsesa izan zen, emakumearen askapen-mugimenduan parte hartu zuena. Fouquek Frantziako Emakumearen Askapenerako Mugimendua (FEAM) sortu zuten taldeetako bat gidatu zuen eta Éditions des femmes en Mouvement, emakumeentzako edizioak, eta audioliburuen lehen bilduma sortzen lagundu zuen Frantzia Bibliothèque des voix, ahotsen liburutegian.[1] Teoria feministan zuen posizioa funtsean esentzialista zen eta psikoanalisian oinarritzen zen.[2]
Antoinette Fouque | |||
---|---|---|---|
1994ko uztailaren 19a - 1999ko uztailaren 19a Barrutia: Frantzia Hautetsia: 1994 European Parliament election (en) | |||
Bizitza | |||
Jaiotzako izen-deiturak | Antoinette Grugnardi | ||
Jaiotza | Marseilla, 1936ko urriaren 1a | ||
Herrialdea | Frantzia | ||
Heriotza | Parisko 5. barrutia, 2014ko otsailaren 20a (77 urte) | ||
Hobiratze lekua | Montparnasseko hilerria | ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Parisko Unibertsitatea Aix-Marseille University (1896-1971) (en) École pratique des hautes études | ||
Tesi zuzendaria | Francine Demichel (en) | ||
Hizkuntzak | frantsesa | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | psikoanalista, politikaria, argitaratzailea eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea | ||
Lantokia(k) | Estrasburgo eta Brusela | ||
Enplegatzailea(k) | Parisko Unibertsitatea | ||
Jasotako sariak | ikusi
| ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Alderdi politikoa | Ezkerreko Alderdi Erradikala | ||
antoinette-fouque.com | |||
Bizitza
Fouque Marseillako auzo pobre batean jaio zen, Alexis Grugnardi Korsikako sindikalistaren alaba eta arrazoi ekonomikoengatik Calabriatik emigratutako ama italiarra. Txikitatik entzun zituen Maurice Thorez buruzagi komunistaren hitzaldiak. Irakasle bilakatu zen eta kultura latinoan eta literatura italiarrean interesa garatu zuen. René Fouquerekin ezkonduta, Cahiers du Sud literatur aldizkarian parte hartu zuen. 1964an bere alaba jaio ondoren, emakumeek ama direnean eta ezkonduta daudenean izaten dituzten zailtasunez ohartzen da, batez ere ingurune intelektual batean.[3][4]
1965 eta 1969 artean, italiar eskuizkribuen irakurlea izan zen Éditions du Seuil argitaletxearentzat eta Jacques Lacan irakurtzen hasi zen Sigmund Freud irakurri aurretik.[5][6] René Fouquerekin ezkondu ondoren, Parisera joan zen Sorbonan literatura ikastera. 1960an, EPHEn (École Pratique des Hautes Études) matrikulatu zen, abangoardia literarioetan tesi bat egiteko, baina utzi egin zuen, emakumeekin batera aktibismoan jarraitzeko.[7] 1968ko urtarrilean, Bartheren apaiztegi batean ezagutu zuen Monique Wittig.[8][9] Mundu intelektualean sexismoak izututa inguru aktibistetan ibiltzen hasi zen. Urte bereko maiatzean, Wittig eta Josiane Chanelekin batera, emakumeen lehen taldeetako bat osatu zuen.
1970ean, talde hori Emakumeen Askapenerako Frantziako Mugimenduan (EAFM) sartu zen. Mugimendu horrek talde ugari zituen Frantzia osoan, lidergo formalik gabe.[3][10][11][12] Fouquek ukatu egin zuen feminista izatea, eta uko egin zion estrukturalismo eta marxismo libertarioaren aldeko Simone de Beauvoirren existentzialismoari. Bere taldeak Psychanalyse et Politique zuen izena. Mugimenduaren barruko gatazkak Fouquek (Jacques Lacan psikoanalistarena) eta Wittigek (Herbert Marcuse filosofo eta soziologoarena) jaso zituzten eragin ezberdinen ondorio izan ziren.[5] 1971ko apirilean, EAFMko ekintzaile askok 343ren Manifestua sinatu zuten, Simone de Beauvoirrek idatzia eta Le Nouvel Observateur-en argitaratua. Manifestu horrek Catherine Deneuve bezalako pertsona ospetsuen sinadurak biltzen zituen, abortatu egin zuela esanez, prozesu penal baten eraginpean jarriz. Azkenik, 1974an, Simone Vell osasun ministroak aurkeztutako abortua despenalizatzeko legea bost urterako onartu zen.
Urte berean, Fouquek Éditions des femmes programarako finantzaketa lortu zuen Schlumberger familiaren oinordeko Sylvina Boissonnasen eskutik, mugimendu feministarako lanak inprimatzeko.[5] Liburu-dendetako jardueretan, galerietan emakumeak sortzeko emakume-gune bat berpiztearen alde egiten zen, bai eta Parisen bilerak eta eztabaidak antolatzearen alde ere.[13] 1979ko urrian, Fouquek EAFMren siglak erregistratu zituen izen bereko elkarte gisa, eta horrek eztabaida sortu zuen[14][15] Beauvoirrekin, zeinak EAFMren jabetze horren aurka idatzi zuen.[16] Hainbat erakunde ere sortu zituen, hala nola Emakumeen Ikasketen Unibertsitatea 1978an, Emakumeen Zientziaren Bilaketa Institutua 1980an, Misoginiako Behatokia 1989an, Parekotasun Kluba 2000 1990ean, eta Demokraziarako Emakumeen Aliantza (DEA). Zientzia politikoetan doktoratu zen, eta ikerketa zuzendaria izan zen Paris 8 Unibertsitatean 1994an, eta Genero Berdintasunaren Behatokiko kidea 2002an.
Fouque txikitatik poliomielitisarekin bizi izan zen. Urte askoan zehar nekez ibili zen makuluak erabiltzen, harik eta heldutasunean eraso berri batek aginte elektriko batekin gidatzen zuen gurpil-aulki batean konfinatu zuen arte. Gero eta mugikortasun gutxiago zuen.[17] 2014ko otsailaren 20an hil zen Parisen, eta omenaldia egin zioten bertan.[18] Otsailaren 26an Montparnasseko hilerrian lurperatu zuten, hainbat pertsona ospetsu bertan zirela, politikariak eta interpreteak barne.[19]
Ikuspegi eta prestakuntza psikoanalitikoak
Fouque 1971n hasi zen psikoanalisian, baina bere kredentzialak ez ziren argi ezarri.[20] 1969 eta 1975 artean, Fouquek Jacques Lacanekin esperimentatu zuen, baina Jean-Paul Sartre eta Simone de Beauvoir kritikatzeko utzi zuen. Garai hartan Luce Irigarayrekin ere harremana izan zuen 1974ra arte, Serge Leclaire ezagutu eta Psychanalyse et Politique taldearekin lan egin zuen arte. 1978 eta 1982 artean, Bela Grunbergerrekin lan egin zuen.[5] 1977an, Serge Leclairek uste zuen EAFMk, Antoinette Fouque Psikoanalisiak eta Politikak zuzendutako mugimenduak, mugimendu psikoanalitikoa berpiztu zuela "gorputza eta besteak" sartuz, Lacanek Parisko Freudiar Eskolaren esparruan Antoinette Fouquerekin egindako mintegi batean proposatua, baina Lacanek baztertu egin zuen.[21][22] Fouquek proposatu zuen zehazki femeninoa den libidoa egotea, oral-genital motako "lerro-etapa genital faliko" batean kokatua: "umetoki-libido" edo "libido eme" bat. Uste zuen misoginiaren sustraia gizonek emakumeenganako duten inbidia zela, ugaltzeko zuten gaitasunagatik. "Umetokiaren inbidia" deitzen dio, Freudek emakumeei buruz kontzeptualizatutako "zakilaren inbidia" baino indartsuagoa.[23] Martine Menès psikoanalistaren arabera, Lacanek EAFMren eztabaidetan interesa izan zuen, baina libidoaren ideia ukatu zuen.[22] Fouque emakumeak gizon bukatugabetzat hartzearen aurka agertu zen. Misoginia-iturritzat jo zuen, "alor guztietan emakumeen aurkako indarkeria erreala eta sinbolikoa" eraginez.[24][25][26] Gainera, bizidunen sorkuntza "emakumeek gizateriari egindako funtsezko ekarpena" zela esan zuen.[27]
Karrera politikoa
Fouque 1994ko Europako hauteskundeetan egon zen Bernard Tapiek zuzendutako Énergie radicale (Energia Erradikala) zerrendan.
Europako Ganberako ezker erradikaleko kidea izan zen 1994tik 1999ra, Kanpo Arazoetako Batzordeko PES taldeko kidea, Emakumeen Eskubideen eta Askatasun Zibilen Batzordeko kidea (lehendakariorde).
2007an Ségolène Realen aldeko botoa eskatu zuen Le Nouvel Observateur egunkarian argitaratutako testu batean.[28]
Argitalpenak
Seuil publishing house argitaletxean editore bihurtu zen Editions des femmes sortuz, 1972an Europan argitaratutako emakumeen lehen lanak. Emakumearen askapenarekin konprometituta, herrialde askotako autoreen liburuak argitaratu zituen alor horri buruz.[29] Bere ustez, Frantziako giro intelektuala oso matxista zen, eta emakumeak gutxi ordezkatuta zeuden, bereziki emakumeak "idazketarik gabeko jendetzat" jotzen zituzten idazleen artean.[30] Horregatik, liburuen eta idazketaren mundua emakumeei zabaltzeko lan egin zuen. Hasieratik, argitaletxe honek ikuspegi bikoitza izan zuen: konpromiso politikoa feminismoa bidegabekerien eta esplotazioen aurkako borroka global gisa ulertzen zuenarentzat, eta konpromiso literarioa. Bere helburua literatura eta emakumeen borroka sustatzea zen.[31] Izen bereko liburu-dendak, Des Femmes, Parisen (1974), Marseillan (1976) eta Lyonen (1977) ireki ziren.
Gainera, La Bibliothèque des voix (1980) audio-liburuen lehen bilduma sortu zuen Frantzian. Egunkarietan inplikatua, Le Quotidien des femmes, 1974tik ekainera 1976, Des femmes en mouvement, hilabetekaria, 1977ko abendutik 1979ko urtarrilera, eta gero astekoa, 1979tik 1982ra.
Errepresio frankistaren aurkako manifestu bat idatzi zuen, Le Monde-n elkartasun-batzorde bat antolatuz. Bertan, Sartre, Simone de Beauvoir, Ionescu eta intelektual ugari sartu ziren, Espainiaren askatasuna eskatzeko.[17]
Sariak eta aintzatespenak
- Ohorezko Legioaren komendatzailea
- Arte eta Letren komendatzailea
- Merituaren Ordena Nazionaleko komandantea
Erreferentziak
- (Frantsesez) «La Bibliothèque des voix - Éditions des femmes» Des femmes (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- (Ingelesez) Martel, Frédéric. (1999). The Pink and the Black: Homosexuals in France Since 1968. Stanford University Press ISBN 978-0-8047-3274-1. (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- (Frantsesez) «Antoinette Fouque (2/5)» France Culture 2013-01-08 (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- (Frantsesez) «Mort d'Antoinette Fouque, pionnière du mouvement féministe» Le Monde.fr 2014-02-21 (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- Roudinesco, Elisabeth. (1990). Jacques Lacan & Co. : a history of psychoanalysis in France, 1925-1985. Chicago : University of Chicago Press ISBN 978-0-226-72997-8. (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- (Frantsesez) Roudinesco, Elisabeth. (1986). La bataille de cent ans: 1925-1985. Editions du Seuil.
- (Frantsesez) Bourseiller, Christophe. (2009). Entretiens avec Christophe Bourseiller. Bourin éditeur.
- (Frantsesez) Bajomé, Danielle; Dor, Juliette; Montulet-Henneau, Marie-Elisabeth. ((2007)). Femmes et Livres. L'Harmattan..
- (Frantsesez) Fouque, Antoinette. (2008). Génération MLF 1968-2008. Editions des femmes.
- Madeleine Chapsal in Le Débat: « Matériaux pour servir à l'histoire intellectuelle de la France », Gallimard, 1988
- Madeleine Chapsal in Le Débat: « Matériaux pour servir à l'histoire intellectuelle de la France », Gallimard, 1988
- Françoise Picq, Libération des Femmes, les années-mouvement, éd.Seuil, Paris 1993.
- (Frantsesez) «Éditions des femmes-Antoinette Fouque» Des femmes (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- Claire Duchen, Feminism in France, From May 68 to Mitterrand, Routledge and Kegan Paul, London, 1986
- «Luchas feministas en Francia: el Movimiento de Liberación de las Mujeres tiene 50 años» RFI 2020-08-26 (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- Chroniques d'une imposture, du MLF à une marque commerciale, Introduction by Simone de Beauvoir, Voix Off, Paris, 1981.
- «Muere Antoinette Fouque, feminista, escritora, psicoanalista y periodista» www.publico.es 2014-03-28 (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- AFP, "Mort d'Antoinette Fouque, pionnière du mouvement féministe", Le Monde, 21 February 2014
- AFP, "Antoinette Fouque, cofondatrice du MLF, inhumée à Paris", BFMTV, 26 February 2014
- Interview with Antoinette Fouque, A Voix Nue, France-Culture, 7, 8, 9, 10 and 11 January 2013
- (Frantsesez) Leclaire, Serge. (1979). Rompre les charmes. Interéditions, 233-234 or.. or..
- (Ingelesez) Origins of Life and Evolution of Biospheres 2004-10: Vol 34 Iss 5. Springer Science & Business Media 2004-10 (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- (Frantsesez) Fouque, Antoinette. ((2004)). Il y a deux sexes. Gallimard.
- (Frantsesez) David, Catherine. (2007). «Antoinette Fouque». Le Nouvel Observateur.
- (Frantsesez) Pavard, Bibia. (2005). Les éditions des femmes: histoire de premières années 1972-1979. Harmattan ISBN 978-2-7475-8525-5. (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- Antoinette Fouque, Il y a deux sexes : essai de féminologie, éditions Gallimard, 2004, préface de la seconde édition, p. XVII
- (Frantsesez) Chasseguet-Smirgel, Janine. Le Corps comme miroir du monde. Presse universitaire de France, 96 or..
- (Frantsesez) «"Avant qu'il ne soit trop tard"» L'Obs 2007-03-13 (Noiz kontsultatua: 2024-02-08).
- (Frantsesez) Joste, Juliette. (2009). Revue XXI. , 142-153 or..
- (Frantsesez) Dubesset, Mathilde (2009). «Bibia Pavard, Les Editions des femmes. Histoire des premières années, 1972-1979». CLIO. Histoire, Femmes et Sociétés 29.
- (Frantsesez) Pavard, Bibia. (2005). Femmes, Politique et Culture: Les Premières Années des éditions des femmes (1972-1979). L'Harmattan.