Anfetamina
Anfetamina eta bere familiako beste droga batzuk, hala nola metanfetamina, burmuinean norepinefrina, serotonina eta dopaminaren mailak igotzen dituzten drogak dira.
Anfetamina | |
---|---|
Formula kimikoa | C9H13N |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
MolView | 3D eredua |
Mota | amphetamines (en) eta 1-phenylpropan-2-amine alkaloid (en) |
Ezaugarriak | |
Dentsitatea | 0,936 g/m³ (25 °C) |
Fusio-puntua | 11,3 °C |
Irakite-puntua | 203 °C |
Masa molekularra | 135,104799 Da |
Erabilera | |
Konposatu aktiboa | Evekeo (en) , Adzenys (en) , Dyanavel (en) , Adderall (en) eta Benzedrine (en) |
Tratatzen du | Arreta Galdu - Hiperaktibitate Asaldura, narkolepsia eta gizeneri |
Interakzioak | isocarboxazid (en) , phenelzine (en) , procarbazine (en) , (±)-deprenyl (en) eta tranylcypromine (en) |
Elkarrekintza | Trace amine associated receptor 1 (en) , 5-hydroxytryptamine receptor 1A (en) , Solute carrier family 1 member 1 (en) , Solute carrier family 18 member A2 (en) , Flavin containing dimethylaniline monoxygenase 3 (en) , cytochrome P450 family 2 subfamily D member 6 (en) , dopamine beta-hydroxylase (en) , Solute carrier family 6 member 2 (en) eta Solute carrier family 6 member 3 (en) |
Haurdunaldia | US pregnancy category C (en) |
Rola | dopamine reuptake inhibitor (en) , monoamine oxidase inhibitor (en) , adrenergic uptake inhibitors (en) , adrenergic agent (en) , sympathomimetic drug (en) , estimulatzaile eta dopaminergiko |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | KWTSXDURSIMDCE-UHFFFAOYSA-N |
CAS zenbakia | 300-62-9 |
ChemSpider | 13852819 |
PubChem | 3007 |
Reaxys | 507867 |
Gmelin | 132233 |
ChEBI | 406210 |
ChEMBL | CHEMBL405 |
ZVG | 490189 |
EC zenbakia | 206-096-2 |
ECHA | 100.005.543 |
MeSH | D000661 |
RxNorm | 725 |
Human Metabolome Database | HMDB0014328 |
UNII | CK833KGX7E |
NDF-RT | N0000147705 |
KEGG | C07514 |
Anfetamina errumaniar kimikari Lazăr Edeleanuk sintetizatu zuen lehen aldiz Berlinen 1887an, eta fenilisopropilamina deitu zion. 1920an hasi zen erabiltzen medikuntzan, baina batez ere militarrentzat. Droga hartzearen helburua forma hobean egotea eta nekea arintzea zen. 1970. urtean erabiltzen hasi zen baita ere odol-presioa murrizteko.
Anfetaminaren eratorria den metanfetamina 1938an sortu zen, eta metilfenidatoa 1958an. Anfetamina oralki konsumitzen da eta 30 eta 60 minutu tartean egiten du eragin. 10 ordu pasa ondoren jatorrizko egoerara bueltatzen da, 6 eta 8 ordu bitartan egiten baitu efektu gehiena.
Droga hau, speed edo anfeta izenekin ere ezaguna da.