André Delvaux
André Delvaux (Lovaina, 1926ko martxoaren 21a - Valentzia, 2002ko urriaren 4a) belgikar zinema-zuzendaria izan zen.
André Delvaux | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Heverlee (en) eta Oud-Heverlee, 1926ko martxoaren 21a |
Herrialdea | Belgika |
Lehen hizkuntza | nederlandera |
Heriotza | Valentzia, 2002ko urriaren 4a (76 urte) |
Heriotza modua | berezko heriotza: miokardio infartu akutua |
Hezkuntza | |
Heziketa | Vrije Universiteit Brussel (en) Bruselako Unibertsitate Askea Royal Conservatory of Brussels (en) |
Hizkuntzak | nederlandera frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | film-zuzendaria, gidoilaria, film-muntatzailea, telebista zuzendaria, film screenwriter (en) eta errealizadorea |
Lantokia(k) | Belgika |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten (en) |
Zuzenbidea, germaniar filologia eta pianoko ikasketak egin zituen, eta bere lehen film luzea, Gizon kaskamotza, ia berrogei urte zituela zuzendu zuen. Hizkuntzalaritza eta musika izan ziren bere zinemaren oinarri nagusiak. Flandestar literaturako eskolak eman zituen, eta arte zinematografikoko irakasle izan zen, Belgikako Zinema Eskolan. Estetikako saiakera-idazle nabarmena zen, gainera; irudiari eta hotsari buruzko bere teorien froga praktiko gisa egin zituen film batzuk. 1960tik 1966ra bitartean, kultura-programak egin zituen telebistarako, Jean Renoir eta Federico Fellini zinemagileei buruzko sailak, besteak beste. Baina Gizon kaskamotza filmarekin egin zuen zinemarako jauzia. 1960ko hamarraldiko film berezienetako bat da, Johan Daisne abangoardiako idazlearen obraren egokitzapena. Filmak izan zuen arrakastari esker, Gau bat, tren bat egin zuen gero, eta harrezkero, europar zinemagile nagusietako bat bihurtu zen. Debutaz gero, nazioarteko kritikaren onespena izan zuen beti. Bere estilo narratibo soilak eta filmei darien errealismo magikoak guztiz xarmatu zituen europar zinemagileak. Oso zorrotza zen bere proposamenetan, denbora-tarte luzeak igarotzen zituen proiektu bat bukatu eta beste bati ekin baino lehen, eta horregatik hamabi bat film besterik ez zituen egin, zuzendari gisa egindako hogeita hamabost urtean. Lan nagusiak: Gizon kaskamotza (1965), Gau bat, tren bat (1968), Hitzordua Brayn (1971), Belle (1973), Eme erdi zakur erdi otso (1978), Woody Alleni, Europatik, maitasunez (1980), Benvenuta (1983), Babel Opera (1985).
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.