Ana Paris Garcia
Ana Paris García (Andaluziako La Roda, 1898ko azaroaren 25a – Sevilla, 1938ko otsailaren 5a) UGTko militantea eta lider sindikalista izan zen. Espainiako Gerra Zibilaren hasieran matxinatuek atxilotu, epaitu eta heriotza-zigorra ezarri zioten. Garrotez exekutatua. Metodo horren bidez, Sevillan, ezagutzen den exekutatuko emakume bakarra izan zen..[1]
| Ana Paris Garcia | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | La Roda de Andalucía, 1898ko azaroaren 25a |
| Herrialdea |  Espainia |
| Heriotza | Sevilla, 1938ko otsailaren 5a (39 urte) |
| Heriotza modua | heriotza zigorra: garrotea |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | sindikalista |
| Kidetza | Unión General de Trabajadores |
Biografia
Ana Paris García, gizarte-kausen defendatzailea eta Fronte Popularraren aldekoa, UGTren Emakumeen Ataleko burua zen, Herriko Etxean aritzen zen eta emakumeak UGTn afiliatzen saiatzen zen. Juan Aniceto Díazekin ezkonduta, alaba bat eta seme bat izan zituzten. Andaluziako La Rodako Pérez Galdós kalean bizi ziren. Sevillako herri txiki bat zen, Bobadeleko ardatzarekin lotzen zen trenbide-korapilo garrantzitsu bat zuena -Antequeratik gertu dagoen geltokia, Andaluziako bidaiari- eta merkantzia-linea nagusiak elkartzen ziren lekua.[1][2]
Gerra zibila
1936ko uztailaren 17an, Francisco Franco jenerala Bigarren Errepublikako gobernuaren aurkako estatu-kolpe baten buru izan zen Marokotik, eta berehala hedatu zen penintsulara. Hilaren 18ko arratsaldeko ordu bietan, Sevillako goarnizioko talde bat, Queipo de Llano jeneralak gidatua, Mugimendu Nazionala izeneko altxamenduari atxiki zitzaion.[3]
Ana Paris buru-belarri aritu zen matxinatuen aurka, gizonak borrokara animatuz, eta fusilik ezean, igitaiak eta bestelako landa-tresnak banatu zituen. Horrela jardun zuten uztailaren 21era arte, Malagatik miliziano-zutabe bat iritsi zen arte, eta hilaren 29ra arte iraun zuten borrokan, harik eta Antonio Castejón Espinosa komandantearen agindupean zeuden tropa matxinatuek herria okupatu arte.
Errepublikanoen atxiloketa lehentasunezko lana izan zen eta berehalako errepresioa ezartzea. Ana Paris ihes egiten saiatu zen, baina Santa Ana koloniara (Antequera) iristean, ezagutu egin zuten, La Roda itzuliarazi eta falangisten esku utzi zuten.[1]
Errepresioa eta heriotza
1936ko abuztuaren erdialdean, Sevillako kartzelara eraman zuten, eta han hilabete batzuk eman zituen. 1937an, Matxinada militarraren delituagatik epaitu zuten, astungarriekin, perbertsitate moralarekin eta arrisku sozialarekin. Zigor kapitalera kondenatuta, metodo krudela eta eredugarria aukeratu zuten, gaizkile arruntentzat erreserbatua: Garrotea.[1]
1938ko otsailaren 5ean exekutatu zuten. Arduraduna Cándido Cartón izan zen, Sevillako Audientziaren titularra, bere inoperantziagatik Parisen sufrimendua beharrik gabe luzatu zuena.
Memoria historikoa
Andaluziako La Rodan ez dakigu zehazki zenbat biktima izan ziren, baina bi taldeetako 60 pertsona inguru kalkulatzen dira.[4] José María Márquezen eta Joaquín Octavio Prieto Pérez tokiko historialariaren ikerketek zehaztu dutenez, 38 ezkertiar fusilatu zituzten La Rodan 1936ko uztailaren 18tik 1937ko otsailaren 18ra bitartean. Pertsona kopuru zehaztugabe bat gehitu beharko litzaieke, herrian halabeharrez zeudenak eta hilobi komunetan lurperatu zituztenak, [5][6]hilobi batzuk hustu egin zituzten eta gorpuzkiak Cuelgamuros Haranera eraman zituzten.
Erreferentziak
- Así asesinaron a Ana París | Foro por la Memoria - Federación Estatal de Foros por la Memoria. .
- El ferrocarril vuelve a La Roda en forma de recuerdos. 2018-01-29.
- Baquero, Juan Miguel. (2016-11-19). 'Sevilla en guerra': la base rebelde que cimentó la victoria de Franco. .
- Sevilla, Diario de. (2012-06-20). Las tres batallas de La Roda. .
- Mapa de Fosas. 8-3-2009.
- Trasllat al Valle de los Caidos el 21-3-1959. Mapa de Fosses, La Roda de Andalucía (Sevilla) registre 814/2009. .
