Amparo Alonso Betanzos

Amparo Alonso Betanzos
	Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Amparo Alonso Betanzos
Jaiotza	Vigo, 1961eko urriaren 10a (62 urte)
Herrialdea	Galizia
Bizilekua	Culleredo
Hezkuntza
Heziketa	Santiago de Compostelako Unibertsitatea : Ingeniaritza kimiko; Augusta University (en)
Hizkuntzak	ingelesa; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	informatikaria, artificial intelligence researcher (en) eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)	Santiago de Compostelako Unibertsitatea ; Coruñako Unibertsitatea (2002 -
Jasotako sariak	ikusi Emakumezko Zientzilarien L'Oréal-UNESCO saria (1998) ;

Amparo Alonso Betanzos (Vigo, Pontevedra, 1961eko urriaren 10a) ingeniari kimiko galiziarra da, adimen artifizialeko ikertzailea, Adimen Artifizialeko Espainiako Elkarteko (AEPIA) presidentea eta Coruñako Unibertsitateko (UDC) Informatika Fakultateko LIDIA ikerketa taldeko (Adimen Artifizialeko I+G Laborategia) koordinatzailea.[1] Programaren nazioarteko lehen edizioan, L 'Oréal UNESCO For Women in Science, beka jaso duen Espainiako lehena izan da programaren 17 urteetan.[2][3]

Biografia

Prestakuntza

Alonso Betanzosek Ingeniaritza Kimikoa ikasi zuen Santiagoko Unibertsitatean. Informatikako teknologiara (IKT) datu-aplikazioaren bidez iritsi zen. Bere tesina informatika biomedikoan zentratu zuen, medikuntzarekin eta klinikarekin lotutako arloetan teknika informatikoen aplikazioa aztertuz, eta zehazkiago, jaio aurrekoen monitorizazioa. Emakumeekin lotuta zegoelako (genero-ikuspegia faltan botatzen zuen unibertsitateko karreran), oso ikerketa-eremu berria zelako eta beste adar batzuetako profesionalekin diziplinarteko ikasketa-arloa zelako interesatu zitzaion. Informatika klinikoan ikertzen jarraitu zuen.[3]

Foetos: sistema experto para el diagnóstico, pronostico y terapia del estado fetal doktore-tesia egin zuen 1988an, Santiagoko Unibertsitatean.[4]

Gero, 1988an, doktoretza-ondoko bat egin zuen Augustako Unibertsitateko (Estatu Batuak) Medical College of Georgian (Georgiako Medikuen Elkargoa), eta han hasi zuen bere ikerketa-esperientzia Ingeniaritza Biomedikoko departamentuan. Ingurune klinikoetan aplikatutako sistema adimendunak ikertzeko zentro batean lan egin zuen. Alonso Betanzosek jaio aurrekoen monitorizazioarekin jarraitu zuen, bere lana zainketa intentsiboetako unitateen eremura zabaldu zuen eta hainbat adarretako medikuekin kontaktua izan zuen, hala nola ZIUko arreta eta pediatria.[2][3][5]

Ondoren, diziplina informatikoetan zentratu zen eta beste aplikazio eremu batzuetara hurbildu zen. Ingeniaritzan aerosorgailuen mantentze adimendunean lan egin du, piezak ondo dauden aztertzeko aldioro haietara igotzen diren profesionalak eduki beharrik ez izateko. Eta ontzietako eta autoetako piezen mantentze-lanetan.[3]

Gizarte-zientzien arloan, diziplina arteko ikerketa-proiektuak garatu ditu, ingurumen-politiken efektua simulatzeko, ingurumena kontserbatzeko, mundu berdeago batera migratzeko. Interesa piztu zitzaion, a priori informatikaren mundutik urrun geratzen delako eta, azkenean, oso lotuta daudelako.[3]

Ibilbide profesionala

Coruñako Unibertsitateko katedraduna da Konputazio Zientzien departamentuan.[6] 1991tik 2011ra sail horretan egin zuen bere ikerketa-ibilbidea,[5] 1988tik Georgiako Medikuen Elkargoan (Estatu Batuak) eta 1989tik Santiagoko Unibertsitateko Fisika Aplikatuko departamentuan izandako ikerketa-esperientziaren jarraipen gisa. Hiru kasuetan, bere ikerketa-karrerak jarraitzen du.[5]

Hainbat kargu izan ditu Coruñako Unibertsitateko Informatika Fakultatean. Dekanordea izan da 1999tik 2005era, konputazio zuzendaria 2007tik 2009ra eta Osasun Zientzietarako Bioinformatika masterraren koordinatzailea 2016/2017. Gainera, Konputazioan Doktoretza Programa Ofizialeko Batzorde Akademikoko kidea da 2013tik.[7]

Nabarmentzekoak dira "Scalable machine learning algorithms: Beyond classification and regression" eta "LOCAW (Low-Carbon at Work: modelling agents and organisations to achieve transition to a low-carbon Europe" ikerketa-proiektuak.[5] 10 argitalpen ditu 90eko hamarkadan, 43 2000. urtean, 72 2010etik 2017ra bitartean (maiatza). Adimen artifizialaren diziplinaren barruan, hiru bloke tematiko handi zabaltzen ditu: adimen artifizialaren oinarrizko alderdiak, arrazoiketa-eskema eta -ereduak eta ezagutzaren ingeniaritza.[8]

2020an, eratu berritan, Ekonomia Gaietarako eta Eraldaketa Digitalerako Ministerioaren Adimen Artifizialerako Aholku Batzordeko kide izaten hasi zen.[9]

Konpromisoa

2013tik Adimen Artifizialerako Espainiako Elkarteko (AEPIA) presidentea da, baita UDCko irakaslea eta LIDIA ikerketa-taldeko koordinatzailea ere.[10][3]

Hitzaldiak ematen ditu, ekitaldietara joaten da eta nesken artean karrera teknologikoak eta zientifikoak sustatzen ditu. 2014an, ikus-entzunezko labur baten protagonista izan zen, neskak IKTak etorkizuneko ikasketa eta lanerako kontuan hartzera animatzeko, eta eremu horretan nola hasi zen lanean kontatzen du.[10][3]

Dibulgazioari dagokionez, Big Data Spain-en emandako hitzaldian, 2015ean, honako hau azaldu zuen:

“Teknologia honek aurrerapen handiak egin dituen arren, ez diogu beldurrik izan behar adimen artifizialari; izan ere, adimen artifizialak, besterik gabe, makinetan portaera adimendunak erreproduzitu nahi ditu eta onura bat lortzea ahalbidetzen du, edo bestela maneiatu ezingo genituzkeen datu-bolumenak erabiliz pertsonei erabakiak hartzen laguntzen die.”

Big data babestu eta zabaltzen du.[11]

Lanak

Bere argitalpen ugarien artean, gaztelaniazko eta galizierazko dibulgazio-liburuak nabarmentzen dira:[12]

Fundamentos de inteligencia artificial. Amparo Alonso Betanzos, Vicente Moret Bonillo. Universidade Da Coruña. 1998ko edizioa eta 2005eko edizioa.[13]
Fundamentos de Intelixencia Artificial. Vicente Moret-Bonillo, Amparo Alonso-Betanzos, Mariano Cabrero-Canosa, Bertha Guijarro-Berdiñas eta Eduardo Mosqueira-Rey. 2008

Sariak eta ohoreak

1998an, L 'Oréal UNESCO For Women in Science programan beka jaso zuen.[14]
2020an Maria Josefa Wonenburger Planells saria jaso zuen, Galiziako Xuntak emana, zientzia eta teknologian garrantzitsuak diren galiziar zientzialarien ibilbidea aitortzeko.[14]

Erreferentziak

Grupos de investigación LIDIA. .
Directorio de Ciencia y Tecnologia. .
ICT-Go-Girls! Amparo Alonso Betanzos, presidenta Asoc. Española para la Inteligencia Artificial. (Noiz kontsultatua: 2022-03-03).
Betanzos, Amparo Alonso. (1988). Foetos: un sistema experto para el diagnóstico, pronostico y terapia del estado fetal. Universidade de Santiago de Compostela.
(Ingelesez) ScienceProfessor, Amparo Alonso-BetanzosUniversity of A. Coruña | UDC · Department of Computer. «Amparo ALONSO-BETANZOS | Coordinator of the Laboratory on R&D on Artificial Intelligence | Professor | University of A Coruña, A Coruña | UDC | Department of Computer Science» ResearchGate (Noiz kontsultatua: 2022-03-03).
«BOE.es - BOE-A-2002-10678 Resolución de 20 de mayo de 2002, de la Universidad de A Coruña, por la que se nombra Catedrática de Universidad del área de conocimiento de "Ciencias de la Computación e Inteligencia Artificial", del Departamento de Computación, a doña María Amparo Alonso Betanzos.» boe.es (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).
Fitcha de Maria Amparo Alonso Betanzos. .
(Ingelesez) «dblp: Amparo Alonso-Betanzos» dblp.uni-trier.de (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).
«El Gobierno constituye el Consejo Asesor de Inteligencia Artificial - Ministerio de Asuntos Económicos y Transformación Digital (es)» www.mineco.gob.es (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).
«Amparo Alonso Betanzos | Fundación Inade» web.archive.org 2018-03-07 (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).
Amparo Alonso, investigadora de IA: "no hay que temer a la inteligencia artificial" - GlobbIT. 20 de octubre de 2015.
«Publications of Amparo Alonso-Betanzos» web.archive.org 2018-03-07 (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).
(Gaztelaniaz) Moret Bonillo, Vicente; Betanzos, Amparo Alonso. (2000). FUNDAMENTOS DE INTELIGENCIA ARTIFICIAL. Universidade da Coruña ISBN 978-84-95322-56-2. (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).
(Gaztelaniaz) de Santos, Ágatha. (2020-12-29). «Amparo Alonso: “El futuro pasa porque la ciencia sea cosa de todos y de todas”» Faro de Vigo (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

Kanpo estekak

Datuak: Q30135279
Multimedia: Amparo Alonso Betanzos / Q30135279

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Grupos de investigación LIDIA. .

[:0-2] Directorio de Ciencia y Tecnologia. .

[:1-3] ICT-Go-Girls! Amparo Alonso Betanzos, presidenta Asoc. Española para la Inteligencia Artificial. (Noiz kontsultatua: 2022-03-03).

[4] Betanzos, Amparo Alonso. (1988). Foetos: un sistema experto para el diagnóstico, pronostico y terapia del estado fetal. Universidade de Santiago de Compostela.

[:2-5] (Ingelesez) ScienceProfessor, Amparo Alonso-BetanzosUniversity of A. Coruña | UDC · Department of Computer. «Amparo ALONSO-BETANZOS | Coordinator of the Laboratory on R&D on Artificial Intelligence | Professor | University of A Coruña, A Coruña | UDC | Department of Computer Science» ResearchGate (Noiz kontsultatua: 2022-03-03).

[6] «BOE.es - BOE-A-2002-10678 Resolución de 20 de mayo de 2002, de la Universidad de A Coruña, por la que se nombra Catedrática de Universidad del área de conocimiento de "Ciencias de la Computación e Inteligencia Artificial", del Departamento de Computación, a doña María Amparo Alonso Betanzos.» boe.es (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

[7] Fitcha de Maria Amparo Alonso Betanzos. .

[8] (Ingelesez) «dblp: Amparo Alonso-Betanzos» dblp.uni-trier.de (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

[9] «El Gobierno constituye el Consejo Asesor de Inteligencia Artificial - Ministerio de Asuntos Económicos y Transformación Digital (es)» www.mineco.gob.es (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

[:3-10] «Amparo Alonso Betanzos | Fundación Inade» web.archive.org 2018-03-07 (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

[11] Amparo Alonso, investigadora de IA: "no hay que temer a la inteligencia artificial" - GlobbIT. 20 de octubre de 2015.

[12] «Publications of Amparo Alonso-Betanzos» web.archive.org 2018-03-07 (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

[13] (Gaztelaniaz) Moret Bonillo, Vicente; Betanzos, Amparo Alonso. (2000). FUNDAMENTOS DE INTELIGENCIA ARTIFICIAL. Universidade da Coruña ISBN 978-84-95322-56-2. (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).

[:4-14] (Gaztelaniaz) de Santos, Ágatha. (2020-12-29). «Amparo Alonso: “El futuro pasa porque la ciencia sea cosa de todos y de todas”» Faro de Vigo (Noiz kontsultatua: 2022-03-04).