Amets Arzallus
Amets Arzallus[1] Antia (Hendaia, Lapurdi, 1983ko azaroaren 9a) bertsolaria, kazetaria eta bertso irakaslea da. 2013ko Bertsolari Txapelketa Nagusia irabazteaz gain,[2] lau aldiz nagusitu da Xilaba Bertsulari Xapelketan eta beste hainbestetan Nafarroako Bertsolari Txapelketan.
Amets Arzallus | |
---|---|
Ahotsa | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Amets Arzallus Antia |
Jaiotza | Hendaia, 1983ko azaroaren 9a (40 urte) |
Herrialdea | Lapurdi, Euskal Herria |
Familia | |
Aita | Jexux Arzallus |
Anai-arrebak | ikusi
|
Familia | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Euskal Herriko Unibertsitatea |
Hizkuntzak | euskara frantsesa gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | bertsolaria, kazetaria, zinema aktorea, film-zuzendaria, film screenwriter (en) eta idazlea |
Parte-hartzailea
| |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Bizitza
Jexux Arzallus bertsolari ezagunaren eta Miren Antiaren seme, eta Itsaso Arzallus eta Maddalen Arzallus bertsolariaren neba, Donibane Lohizunen jaio zen, baina txikitatik Hendaian bizi da. Aitaren eta familiaren eraginez, txikitan hasi zen bertsotan, baita kirolean ere (futbola eta pilota ditu gustuko, besteak beste).[3] Hendaia eta Kanboko ikastoletan eta Baionako lizeoan aritu ondoren kazetaritza ikasi zuen EHUn. Egun Argia aldizkarian eta Euskadi Irratian kolaboratzen du, eta Hendaiako bertso eskolan ere aritzen da.[4][5]
2016an, Donostia izan zenean Europako kultura-hiriburua, dokumental baten protagonista izan zen "Europa Transit" enbaxada ibiltarien proiektuaren barruan, gatazken lekukoak izan diren edo diren europar hirien inguruan. Arzallus harremanetan egon zen exodo txipretarrarekin bizipenak eduki zituzten musikari eta poetekin.[6]
Bertsolaritza
Lehen plaza Beasainen egin zuen, 1992ko Gipuzkoako Eskolarteko txapelketan.[5] Han lagun izan zituen Sustrai Colina adiskidea eta Itsaso arreba. Eskolarteko txapelketetan emaitza oparoak izan zituen.
Ordutik aurrera goren-goreneko mailan dabil. 2000ko Nafarroako txapelketan txapeldun izan zen. 2005eko Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusian finalera heldu zen; 2009ko Bertsolari Txapelketa Nagusian txapeldunorde izan zen,[4] Maialen Lujanbioren ostean; eta 2013koan, berriz, txapeldun izan zen. Iparraldeko Xilaba Bertsulari Xapelketa ere irabazia du, 2008, 2010 eta 2012. urteetan.
Lorpenak
Txapelketak
- Bertsolari Txapelketa Nagusia:
- Nafarroako Bertsolari Txapelketa:
- Txapelduna (4): 2000, 2001, 2002, 2003
- Xilaba Bertsulari Xapelketa:
- Txapelduna (4): 2008, 2010, 2012, 2021
- Bigarrena (1): 2016
- Euskal Herriko Eskolarteko Txapelketa (2):
- 1997 (handitan)
- 1996 (txikitan)
Sariak
- Zarauzko Kopla Txapelketa (1): 2010
Liburuak
Bidaia kronika
- Illimani: Boliviako izpiak eta hizkiak (2006, Argia liburuak).
Eleberria
- Miñan (2019, Susa). Ibrahima Balde migrantearekin idatzitako nobela honek Zilarrezko Euskadi Saria eskuratu zuen 2020an.[7]
Kazetari lanak
Amets Arzallus Antia kazetaria da lanbidez eta berak egindako elkarrizketa berezienetakoa, 2017an bere aita Jexux Arzallusi egindakoa izango da. Elkarrizketa hau, Tolosaldeko Atarian[8] argitaratua izan zen eta aitaren jaiotetxean, Goiazko Arre baserrian, egin zion.
Erreferentziak
- Abizena Arzallus idaztea, euskal herritar horren aukera pertsonala da. Izan ere, Euskaltzaindiak, euskara baturako, Artzallus onartu du deitura horren grafiatzat. Ikus Euskal Onomastikaren Datutegia.
- «Bertsolari Txapelketa Nagusia 2013» www.bertsozale.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- «Amets ARZALLUS — Euskal kultur erakundea» www.eke.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- Elkartea, Xenpelar Dokumentazio Zentroa-Bertsozale. «Amets Arzallus - Biografiak - BDB. Bertsolaritzaren datu-basea» bdb.bertsozale.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- «Arzallus Antia, Amets - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2019-06-04).
- "Amets Arzallus protagoniza el documental del viaje de Europa Transit a Chipre" (Noticias de Gipuzkoa).
- SL, TAI GABE DIGITALA. (2020-11-18). «Amets Arzallus, Ibrahima Balde eta Eshkol Nevok jasoko dituzte Zilarrezko Euskadi Sariak» naiz: (Noiz kontsultatua: 2020-11-28).
- ««Dena da hizkuntza, dena da politika, dena da bertsoa, dena da konpromisoa...» - Bidania-goiatz» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2021-11-26).
Kanpo estekak
- Amets Arzallusen artikuluak, Argia astekarian
- Amets Arzallus Euskal Kultur Erakundearen webgunean
- "Miñan" liburua on-line (Susa).