Amerikako demokrazia

Amerikako demokrazia, batez ere, errepublikako ordezkaritzako demokraziari buruzko azterketa bat da, baita Estatu Batuetan hainbesteko arrakasta izateko izan zituen arrazoiei buruzkoa ere.

Lana bi liburuki desberdinetan banatzen da, modu independentean argitaratuak. Lehenaren sarreran, egileak uko egiten diola bigarren liburuki bat idazteari dio (argi dago hori ez duela beteko). Argitalpenaren datagatik baino gehiago, jorratzen duten gaiagatik bereizten dira bi aldeak. Lehenengoa mugimendu demokratikoak (gizarte-eraldaketa baita, erakunde politikoetan gauzatu aurretik) gobernu-moduari, legeei eta bizitza politikoari, hau da, demokraziari egitura politiko gisa ematen dion bultzadari buruzkoa da. Bigarren liburukiak demokraziak (oraingo honetan eraldaketa sozial gisa eta erregimen politiko gisa aldi berean) gizarte zibilean, hau da, ohituretan, ideietan eta bizitza intelektualean duen eraginari buruz dihardu.

Tocquevillek Estatu Batuetako demokraziaren etorkizunaz espekulatzen du, baita «demokraziarentzat» eta «demokraziatik» izan daitezkeen arriskuez ere. Demokraziak «despotismo leun» gisa deskribatzen duen horretan endekatzeko arriskua duela idazten du. Bere ustetan, halaber, kristautasunaren zeregina errepublika demokratikoa ezartzeko faktore eragingarri gisa funtsezkoa da (funtsean, askatasunaren eta berdintasunaren defentsan), nahiz eta erlijioaren eginkizun hori berez gobernutik bananduta dagoela ulertzen den, Estatuaren laikotasuna onartuz, laikotasun frantsesa eta konfesionalismo ingelesa alde batera utzita.