Alkuin
Alkuin Yorkekoa (latinez: Flaccus Albinus Alcuinus; Northumbria, c. 735 - Tous, 804ko maiatzaren 19a) Ealhwine, Alhwin edo Alchoin ere deitua, ingeles jakintsu, elizgizon, olerkari eta idazlea izan zen.
Alkuin | |||||
---|---|---|---|---|---|
796 - 804ko maiatzaren 19a - Fridugisus (en) →
796 - 803 | |||||
Bizitza | |||||
Jaiotza | York eta Northumbria, 740 | ||||
Herrialdea | Northumbria | ||||
Heriotza | Tours, 804ko maiatzaren 19a (63/64 urte) | ||||
Hobiratze lekua | Abbaye de Marmoutier (en) | ||||
Hezkuntza | |||||
Heziketa | St Peter's School (en) | ||||
Hizkuntzak | Medieval Latin (en) anglosaxoiera latina | ||||
Irakaslea(k) | Ecgbert (en) Æthelbert (en) | ||||
Ikaslea(k) | ikusi
| ||||
Jarduerak | |||||
Jarduerak | teologoa, poeta, apaiza, idazlea eta filosofoa | ||||
Lan nabarmenak | ikusi
| ||||
Santutegia | |||||
Maiatzaren 20 | |||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||
Erlijioa | Erromatar Eliza Katolikoa | ||||
Erlijio-ordena | Beneditar | ||||
Oso gutxi ezagutzen da familiaz, jaiotzaz edo haurtzaroaz. Ecgbert artzapezpiku zenean eta Eadberht Northumbriako errege zenean iritsi zen Yorkera. Ecgbert Beda Agurgarriaren ikasle izana zen. Alkuinek Ecgbert artzapezpikuarekin parte hartu zuen Ingalaterrako elizaren eta kleroaren berrantolaketan eta arte liberalen, literaturaren eta zientziaren azterlanaren sarreran. 767. urtean elizako diakono izendatu zuten.
781ean Elfwald erregeak Erromara bidali zuen aita santuaren onespena lortzeko Yorkeko artzapezpiku berriari.
Alkuin Karlomagnoren gortean sartu zen. Petri Pisakoa, Paulino Aquileiakoa eta Fulra Abadearekin Karolingiar Pizkundearen parte izan zen. 782an Akisgraneko Jauregi Eskolako zuzendari izendatu zuten.782tik 790era Karlomagno eta bere seme Pepino Konkorra eta Luis I.a Errukitsuari irakatsi zuen.
790ean Ingalaterrara itzuli zen, baina Karlomagnok berriro eskatu zuen. Bere laguntza behar zuen Adopzionisten heresiaren aurka borrokatzeko. 796an Tourseko Marmoutier Abadiaren buru jarri zuten. Han hil zen 804an.
Tratatu teologiko eta dogmatikoak, gramatika lanak eta olerkiak idatzi zituen.
Lanak
Olerkiak
- Carmina
- Versus de patribus, regibus et sanctis Euboricensis ecclesiae
- De clade Lindisfarnensis monasterii
Gutunak
- Epistolae
Lan didaktikoak
- Ars grammatica.
- De orthographia.
- Disputatio regalis et nobilissimi juvenis Pippini cum Albino scholastico, Altercatio Hadriani Augusti et Epicteti Philosophi, "Disputatio regalis et nobilissimi juvenis Pippini cum Albino scholastico".
- Disputatio de rhetorica et de virtutibus sapientissimi regis Carli et Albini magistri
- De virtutibus et vitiis
- De animae ratione (ad Eulaliam virginem)
- De Cursu et Saltu Lunae ac Bissexto
- (?) Propositiones ad Acuendos Juvenes
Teologia
- Compendium in Canticum Canticorum
- Quaestiones in Genesim
- De Fide Sanctae Trinitatis et de Incarnatione Christi; Quaestiones de Sancta Trinitate
Hagiografia
- Vita II Vedastis episcopi Atrebatensis
- Vita Richarii confessoris Centulensis
- Vita Willibrordi archiepiscopi Traiectensis, ed. W. Levison, Passiones vitaeque sanctorum aevi Merovingici.