Alicia Luna

1999an egin zuen lehen gidoia Pídele Cuentas al Rey filmerako, Clara Pérez Escrivárekin eta José Antonio Quirósekin batera idatzia, eta harekin lortu zuen Peñíscolako Komedia Jaialdian Gidoi Onenaren Saria. Iciar Bollaínekiko adiskidetasunari esker, zuzendariarekin batera Amores que matan dokumental 'faltsuaren' gidoia idatzi zuen, eta, ondoren, Te doy mis ojos. Lan horrekin 2004an, Goya saria eman zioten Gidoi Onenari, baita Europako Gidoi Onenaren Saria ere. Besteak beste, Laura Mañárekin La vida empieza hoy (2010) filmaren gidoia idatzi zuen, eta Raimon Masllorensentzat Sin ti filmaren errodatzeko bertsioa.

2014. urtean Iciar Bollaínekin lankidetzan aritu zen hainbat publizitate-kanpainatan eta En tierra extraña dokumentalaren gidoian. 2020an La Boda de Rosa idatzi zuen zuzendu zuen Bollaínekin batera eta komediako film luze onenaren Alma saria jaso zuen.

Dokumental alorrean, gidoilari gisa lan egin zuen prostituzioaren munduari buruzko bi dokumentaletan: Chicas Nuevas 24 horas eta El Proxeneta, paso corto mala leche, zuzendu zuen Mabel Lozanorekin batera datzi zuen gidoia. Horrez gain, Yo decido: El tren de la libertad (2014) proiektu kolektibo feministan parte hartu zuen.[1]

Gidoilari eta errealizadore lanean, José Sanchís Sinisterra dramaturgoaren ikerketa-metodoari buruzko dokumental bat zuzendu zuen, La cabeza de José izenekoa.[2]

2013. urtean, La Voz de Doris Day estreinatu zuen antzokian, parte-hartze sozial ezari buruzko satiraren bakarrizketa. Mentes desordenadas zikloaren barruan Se arreglan bicis lana La Casa Encendidan aurkeztu zen. 2017an, Luchana Antzokietan For Sale Cabaret soziala estreinatu zen, krisi garaian Maria Cumplido-ren istorio dibertigarria.

Publizitate-gidoilaria ere bada. Haren azken lanak TVErako Miguel Bardemek zuzendutako 22 Angeles (2016) Telemovie delakoa izan da, eta 2018an Deseo produkzio-etxerako, Central 5 serieko gidoien koordinazioa.[3][4] Gero El Refugio, Sin Ti no puedo thrillerra eta Mujeres Asesinas serie mexikarreko zortzi kapitulu idatzi ditu.

Gidoien idazketa eta irakaskuntza-jarduera bateratzen ditu. Madrilgo Unibertsitate Autonomoko Gidoi eta Dramaturgiako Masterreko zuzendarikidea eta irakaslea da eta Madrilgo Gidoi Eskola eman du eta Sundancek (Kolonbia, Brasil) babestutako Carolina Fundaziorako, Oaxacako Laborategirako (Mexiko). Horrez gain, Madrilgo Unibertsitateko Gidoi Masterreko irakaslea eta Madrilgo Eskolako Zuzendaria izan da.[5] Gidoiaren irakaskuntzarekin zerikusia duten bi liburu argitaratu ditu: Matad al guionista y terminaréis con el cine (1999) eta Nunca mientas a un idiota. Póker para guionistas y demás escribientes(2012).

Lydia Cacho fundazioaren bazkide sortzailea da, 2008an sortua. Giza eskubideen urraketen aurka borrokatzeko mehatxatuta dauden pertsonei laguntzen die.[6][7][8] Emakume Zinemagileen Elkartea eta Audiovisual Bitartekoen kidea ere bada. Espainiako Arte eta Zinema Zientzien Akademiako Zuzendaritza Batzordeko kide izan zen.[9][10] Hainbat jaialditan epaimahaikide izan da, hala nola Valladolideko SEMINCIn, eta epaimahaiburu Nantesko Espainiako Zinemaldian.