Alexandra Gripenberg
Alexandra van Gripenberg, Alexandra Grippenberg bezala ere ezaguna (1857ko abuztuaren 30a, Kurkijoki, Finlandia; 1913ko abenduaren 24a), Finlandiako gizarte aktibista, egile, editore, egunkari argitaratzailea eta politikaria izan zen. Era berean, XX. Mendearen hasieran Finlandian emakumeen eskubideen aldeko mugimenduaren ahots ezagunenetako bat izan zen[1]. Fennoman izenez ere ezaguna zen.
Alexandra Gripenberg | |||
---|---|---|---|
(1890) | |||
1907ko maiatzaren 22a - 1909ko maiatzaren 31 Barrutia: Varsinais-Suomi (en) Hautetsia: 1907 Finnish parliamentary election (en) , 1908 Finnish parliamentary election (en) | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Kurkijoki (en) , 1857ko abuztuaren 30a | ||
Herrialdea | Finlandiako Dukerri Handia | ||
Lehen hizkuntza | suediera | ||
Heriotza | Helsinki, 1913ko abenduaren 24a (56 urte) | ||
Hobiratze lekua | Hietaniemi hilerria | ||
Familia | |||
Aita | Johan Ulrik Sebastian Gripenberg | ||
Anai-arrebak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Hizkuntzak | finlandiera suediera | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | politikaria, public figure (en) , idazlea eta editorea | ||
Lantokia(k) | Helsinki | ||
Sinesmenak eta ideologia | |||
Alderdi politikoa | Finnish Party (en) | ||
Suomen Naisyhdistys (Finlandiako Emakumeen Elkartea) Finlandiako lehen emakumeen eskubideen aldeko elkarte ofiziala sortu zuen Helsinkin 1884an. 1887-1888 bitartean, Ingalaterran eta Estatu Batuetan zehar bidaiatu zuen, herrialde horietako emakumeen mugimenduen jardueraren inguruan ikasteko. Birak A Half Year in New World (1889) liburua idazteko inspiratu zuen. 1893tik 1899ra Emakumeen Nazioarteko Kontseiluaren diruzaina izan zen.
Finlandian 1906an emakumeen sufragioa onartu zenean, Gripenberg hauteskunde horietan hautatu zituzten 10 emakume kontserbadoreetako bat izan zen, Alderdi Sozialdemokratikoko beste bederatzi emakumeekin batera. Honela, Finlandiako Parlamentuko lehen emakumezkoetako bat bihurtu zen. Finlandiako Alderdi Kontserbadorearen barnean izan zen hautatua. Honek arazo batzuk sortu izan zizkion, bera suediar hiztuna baitzen eta alderdiaren hizkuntza finlandiarra zelako orokorrean, Finlandiako landa eremuan babes asko zutelarik.
Bibliografia
- Jallinoja, Riita. "emakumezko askatasun mugimnedua Finlandian," Historia eskandinaviar aldizkaria 5 (1980): 36-49.
- Korppi-Tommola, Aura. "Elkarrekin borrokatuz askatasunaren alde:Nazionalismoa, Sozialismoa, Feminismoa, eta emakumeen sufragioa Finlandian 1906an." Historia eskandinaviar aldizkaria 15 (1990): 181-91.
- Moring, Anna, ed. Generoaren politika: Emakumeen sufragio mende bat Finlandian. Helsinki: Otava, 2006.
- Rappaport, Helen. "Alexandra van Gripenberg." In Emakume Erreformarien Entziklopedia, Helen Rappaport editatua. Santa Barbara: ABC-CLIO, 2001, 723-724.
Erreferentziak
- Feminist writings from ancient times to the modern world : a global sourcebook and history. Greenwood 2011 ISBN 9780313345814. PMC 785576747. (Noiz kontsultatua: 2019-03-18).